Hiệp định UKVFTA tạo động lực mới cho hợp tác Việt Nam – Vương quốc Anh

UKVFTA là một trong những hiệp định được đàm phán nhanh nhất so với bất kỳ Hiệp định Thương mại tự do nào, phần lớn là do mối quan hệ đối tác chiến lược bền chặt được thiết lập bởi chính phủ Việt Nam và Vương quốc Anh. 

Vương quốc Anh đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ ba của châu Âu và là nhà đầu tư châu Âu hàng đầu tại Việt Nam. Khối lượng thương mại tăng 17% vào năm 2021 và thêm 11% vào năm 2022. Một số mặt hàng Việt Nam có lợi thế khi xuất khẩu sang thị trường Anh là giày dép, quần áo và thực phẩm.

Với UKVFTA, các ngành xuất khẩu truyền thống của Việt Nam như quần áo, giày dép, điện thoại và các thiết bị điện tử khác đã được hưởng lợi do được hỗ trợ bởi sự gia tăng khối lượng thương mại.

Qua một năm thực thi hiệp định, xuất khẩu của Vương quốc Anh tăng 38% từ 51,7 triệu bảng Anh (62,6 triệu USD) lên 71,4 triệu bảng Anh (86,45 triệu USD), trong khi nhập khẩu tăng 7% từ 356 triệu bảng Anh (431 triệu USD) lên 381 bảng Anh triệu ($461 triệu). Các mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Vương quốc Anh sang Việt Nam trong thời kỳ bao gồm tua-bin khí, rượu và dược phẩm, trong khi các mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam là điện thoại, dệt may, giày dép, cà phê và máy tính.

Bên cạnh đó, UKVFTA đã tạo ra những chuyển biến trong bức tranh đầu tư của Anh vào Việt Nam. Hợp tác giáo dục – thông qua 12.000 sinh viên Việt Nam đang học tập tại Vương quốc Anh và số lượng ngày càng tăng của các trường phổ thông và cơ sở giáo dục đại học mở đường đến Việt Nam – là một điểm sáng cho cả hai nước.

Một khoản đầu tư lớn được cam kết của Vương quốc Anh kể từ khi FTA có hiệu lực là dự án trang trại gió ngoài khơi của Enterprize Energy với tổng kế hoạch đầu tư theo giai đoạn hơn 10 tỷ USD. Tuy nhiên, dự án này đã được thảo luận trong nhiều năm. Các tổ chức tài chính của Anh đặc biệt quan tâm hỗ trợ Việt Nam bằng tài chính xanh (ví dụ như trái phiếu xanh), và loại tài chính này sẽ rất quan trọng để Việt Nam có thể đáp ứng cam kết về mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Anh là một thành viên trong Nhóm đối tác quốc tế (IPG) gồm Liên minh châu Âu (EU), Pháp, Đức, Mỹ, Ý, Canada, Nhật Bản, Na Uy và Đan Mạch tham gia thỏa thuận Đối tác Chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) thống nhất ngày 14/12 trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN - EU ở Brussels, Bỉ.

Đại sứ Anh tại Việt Nam, ông Iain Frew cho biết những đàm phán trong khuôn khổ JETP không bao giờ dễ dàng và điều đó cho thấy những thỏa thuận và gói hỗ trợ tài chính 15,5 tỉ USD mà Việt Nam đạt được là thực sự ấn tượng và đầy tham vọng.

Nếu đảm bảo các nội dung nêu trong JETP được thực hiện, thỏa thuận sẽ mang lại nhiều cơ hội cho cả khối công lẫn tư vì sẽ tạo ra khuôn khổ đầu tư rất tốt cho các dự án năng lượng tái tạo mới và truyền tải điện. 

Hiền Anh