Xác thực sinh trắc học không có nghĩa là không còn tồn tại lừa đảo

Ngăn chặn được mua bán và cho thuê tài khoản ngân hàng

Thời gian qua, tại Việt Nam đã tồn tại rất nhiều tài khoản ngân hàng “rác”. Đây là những tài khoản được đăng ký chính chủ. Tuy nhiên, không phải người chủ cầm tài khoản này, mà nó được bán cho các đối tượng lừa đảo với mức giá từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng.

Với sự ra đời của Quyết định 2345/QĐ-NHNN, kể từ ngày 1/7/2024, khi người dùng chuyển khoản online trên 10 triệu đồng sẽ phải xác thực khuôn mặt mới có thể thực hiện được lệnh chuyển tiền. Đây được xem là biện pháp giúp hạn chế việc mua bán hay cho thuê tài khoản ngân hàng hiện nay.

Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc kỹ thuật Công ty cổ phần Công nghệ an ninh mạng quốc gia Việt Nam – NCS, việc Ngân hàng Nhà nước ra quy định yêu cầu áp dụng xác thực sinh trắc học với các giao dịch từ 10 triệu đồng sẽ hạn chế các tài khoản "rác", tài khoản ảo. Tức là, nếu nạn nhân có chuyển tiền vào tài khoản lừa đảo thì tiền vẫn nằm ở đó và có khả năng lấy lại do đối tượng lừa đảo không chuyển đi tiếp được. Có thể nói, đây là công cụ rất hữu hiệu trong phòng chống lừa đảo trên không gian mạng, khi thu hẹp phạm vi hoạt động của các đối tượng lừa đảo bằng cách loại bỏ hầu hết các tài khoản ngân hàng "rác". 

Tại Hội thảo “Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt”, được tổ chức ngày 14/6 tại TP.HCM, ông Ngô Tuấn Anh, Tổng Giám đốc Công ty an ninh mạng SCS, cũng cho biết những trường hợp lừa đảo hiện nay vẫn xảy ra là do tồn tại các tài khoản ngân hàng đi thuê và mạo danh người khác. Theo ông Ngô Tuấn Anh, có những trường hợp kẻ lừa đảo đi đến các vùng xa xôi, miền núi, nhờ người bán rau ngoài chợ, mượn căn cước công dân để đăng ký tài khoản và chúng dùng chính tài khoản đó. Do đó, với quyết định 2345, việc xác thực khuôn mặt khi chuyển khoản giúp ngăn chặn tội phạm sử dụng tài khoản "mượn" để chuyển tiền.

Chia sẻ tại hội thảo trên, ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước dẫn lời một chuyên gia nổi tiếng về an ninh mạng nhấn mạnh, với quyết định 2345, khi thực hiện giao dịch, chủ tài khoản phải vào xác thực khuôn mặt. Vì thế, tài khoản cho thuê không thể sử dụng được trong trường hợp này.

Tất cả các giải pháp đều không an toàn tuyệt đối

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 6 diễn ra ngày 6/7 vừa qua, ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, quyết định 2345 có mục đích đầu tiên là làm “sạch” tài khoản ngân hàng. Bởi hiện nay, người dân đã có căn cước công dân gắn chip, trong khi trước đây còn tồn tại chứng minh thư và nhiều giấy tờ khác để kẻ gian lợi dụng làm giấy tờ giả. Giờ đây, Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Bộ Công an làm “sạch” tài khoản và chỉ giao dịch trên 10 triệu đồng mới yêu cầu khách hàng thực hiện bước xác thực khuôn mặt. 

Có ý kiến đặt vấn đề giải pháp này liệu có an toàn tuyệt đối không? Theo ông Phạm Tiến Dũng, tất cả các giải pháp đều không an toàn tuyệt đối, bởi khi đưa ra giải pháp này thì tội phạm sẽ lại có phương án khác. Ở đây, ngân hàng cần phải liên tục tuyên truyền, phổ biến các giải pháp và đưa ra các khuyến cáo đến người dân, nhất là khi xuất hiện thủ đoạn lừa đảo mới. 

Ông Vũ Ngọc Sơn cũng cho rằng, mặc dù quyết định 2345 sẽ loại bỏ hầu hết các tài khoản rác, nhưng thực tế vẫn còn nguy cơ các đối tượng lừa đảo thuê người lập tài khoản và thuê chính những người này thực hiện việc chuyển tiền cho chúng. Do đó, bên cạnh biện pháp tăng cường xác thực sinh trắc học từ ngày 1/7, vẫn cần tăng cường tuyên truyền để người dân chủ động nhận biết các hình thức lừa đảo, cũng như tăng cường giáo dục pháp luật cho người dân, để không trực tiếp tiếp tay cho các đối tượng lừa đảo như cho thuê tài khoản, làm thuê việc chuyển tiền…

Cùng quan điểm, một chuyên gia trong lĩnh vực thanh toán cho biết, thực tế kẻ lừa đảo sẽ không ngồi yên trước các giải pháp mới từ cơ quan chức năng. Chúng sẽ nghĩ ra nhiều thủ đoạn mới hơn. Điển hình mới đây là việc kẻ lừa đảo giả dạng cán bộ, nhân viên ngân hàng để hỗ trợ người dân tiến hành xác thực sinh trắc học tài khoản ngân hàng, sau đó, chúng chiếm đoạt tài khoản của họ. Cho nên, quan trọng nhất vẫn là công tác tuyên truyền để người dân ngày càng nhận thức rõ và biết cách ứng phó với các đối tượng lừa đảo.