Đưa thuốc đông y Xuyên tâm liên vào điều trị BN Covid-19 có hiệu quả?

Nếu sử dụng thuốc đông y Xuyên tâm liên điều trị bệnh nhân Covid-19 nhẹ thì vừa không có hại lại rẻ tiền mà không nhất thiết phải dùng kháng sinh mạnh như bây giờ.

Ảnh minh hoạ

Có thể dùng ngay cho bệnh nhân ho, sốt nhẹ

Ngày 7/7, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đã tổ chức họp Hội đồng chuyên môn cập nhật hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19. Cuộc họp được tổ chức ngay sau khi WHO ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19 do chủng virus Corona mới (SARS-CoV-2) lần thứ 5.

Tại cuộc họp, Hội đồng chuyên môn xem xét và bàn luận các ý kiến về: tiêu chuẩn xuất viện của bệnh nhân Covid-19; sử dụng kháng thể đơn dòng trong điều trị Covid-19; vấn đề sử dụng Corticoid; sử dụng thuốc chống đông trong điều trị Covid-19.

Đáng lưu ý, trong cuộc họp các chuyên gia cũng đã bàn thảo việc sử dụng thuốc Đông y Xuyên tâm liên trong điều trị Covid-19. Ngay sau thông tin đưa thuốc đông y Xuyên tâm liên vào điều trị Covid-19 đã nhận được nhiều sự quan tâm của cộng đồng.

Trao đổi thêm với phóng viên Infonet về đề xuất đưa thuốc đông y Xuyên tâm liên vào điều trị Covid-19, GS. TS Nguyễn Gia Bình, thành viên Hội đồng chuyên môn cập nhật hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19 cho biết, đây là thuốc mà 40 năm trước Việt Nam đã dùng.

Theo GS Bình, ý tưởng này được đề xuất bởi đội ngũ cán bộ y bác sĩ y học cổ truyền (Bộ Công an) khi họ đã dùng thử cho một số bệnh nhân tại một bệnh viện dã chiến. Song song với đó, các bác sĩ cũng đưa ra những chứng minh ở nước ngoài Xuyên tâm liên có tác dụng trên virus SARS- CoV- 2.

“Vì thế, đề xuất này được được đưa ra hội đồng thảo luận, xem xét”, GS Nguyễn Gia Bình cho hay.

Theo GS Bình, thuốc đông y Xuyên tâm liên có tác dụng trên virus SARS- CoV- 2 hay không thì ông “không biết” “vì cần phải có những labo xét nghiệm đánh giá”. Nhưng theo ông với những bệnh đường hô hấp nhẹ do vi khuẩn, vi rút thì có thể dùng Xuyên tâm liên được.

“Thực tế là thời kỳ những năm 80, kinh tế khó khăn, thuốc kháng sinh không có thì những bệnh như viêm phế quản, viêm phổi, sốt, ho, khò khè thường được chỉ định sử dụng dùng loại này.

Nếu bây giờ áp dụng loại này vào cho những bệnh nhân Covid-19 có biểu hiện nhẹ thì không cần phải thử nghiệm. Thuốc rất lành. Những trường hợp nhẹ thì không nhất thiết phải dùng kháng sinh mạnh như bây giờ vừa tốn kém lại phát sinh kháng thuốc.

Chính vì thế tôi đề nghị cho dùng luôn loại thuốc Xuyên tâm liên này. Quan trọng nhất là không có hại và rẻ tiền”, GS Nguyễn Gia Bình nhấn mạnh.

Hiện đề xuất đưa thuốc đông y Xuyên tâm liên mới đang lấy ý kiến các chuyên gia. Bản hướng dẫn chính thức về chẩn đoán và điều trị Covid-19 do chủng virus Corona mới (SARS-CoV-2) lần thứ 5 vẫn chưa được Bộ Y tế ban hành nên chưa biết chính xác liệu loại thuốc này có được đưa vào phác đồ điều trị trong thời gian tới hay không?.

Xuyên Tâm Liên [Andrographis paniculata (Burm.f.) Wall. ex Nees].

Xuyên tâm liên có tác dụng trên virus SARS- CoV- 2

Làm rõ hơn vai trò của loại thuốc đông y này, TS Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho rằng, Xuyên tâm liên có tác dụng kháng vi sinh vật (vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng), chống viêm, oxy hóa, ung thư… được dùng để điều trị các bệnh về gan, sốt, tiêu chảy cấp tính, tăng huyết áp, thủy đậu, bệnh phong, sốt rét, viêm nhiễm, ung thư, tiểu đường…

Tại Ấn Độ, kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Trường Cao đẳng dược JSS (2020) cho thấy, các thành phần hóa học của Xuyên tâm liên (andrographolide và dihydroxy dimethoxy flavone) có tác dụng chống lại Covid-19 bằng cách ức chế enzym protease chính của virus này trên thử nghiệm in silico.

Tại Trung Quốc, trong quá trình đẩy lùi đại dịch Covid-19 đã thực hiện chương trình khuyên dùng xiyanping tiêm để điều trị lâm sàng Covid-19. Xiyanping là một chế phẩm chống viêm, kháng virus được phát triển và cấp phép sử dụng ở Trung Quốc. Đây là một sản phẩm tiêm bán tổng hợp có nguồn gốc từ thành phần hoạt tính của cây Xuyên tâm liên gồm 9-dehydro-17-hydro-andrographolide và natri 9-dehydro-17-hydro-andrographolide-19-yl sulfate.

Vẫn theo TS Phùng Tuấn Giang,mới đây nhất tại Thái Lan, tác dụng chống Covid-19 của Xuyên tâm liên đã được khẳng định hơn khi cuộc thử nghiệm lâm sàng đầu tiên đã được Viện Nghiên cứu y học cổ truyền Thái Lan (2020) tiến hành trên những bệnh nhân đã biểu hiện triệu chứng nhiễm Covid-19 nhẹ như đau họng, nhức đầu, ho hay sổ mũi.

Người bệnh được cho uống 180 mg Xuyên tâm liên/ngày, chia đều làm 3 lần vào lúc 6 giờ sáng, 2 giờ chiều và 10 giờ tối, uống liên tục trong 5 ngày. Cuộc thử nghiệm cho kết quả khả quan, trong vòng 3 ngày kể từ khi sử dụng Xuyên tâm liên tình trạng sức khỏe của các tình nguyện viên mắc Covid-19 đều được cải thiện.

Dược liệu Xuyên tâm liên từng được coi như “thần dược”, đặc biệt trong thời kỳ bao cấp, được dùng khá phổ biến. Các nghiên cứu gần đây càng cho thấy rõ giá trị của loại thuốc này trong điều trị bệnh nói chung, và tiềm năng trong phòng chống COVID-19 nói riêng. Tuy nhiên, sản lượng trồng loại dược liệu này hiện nay còn rất ít và ít được ghi đơn cũng như tham gia trong thành phần của thuốc thành phẩm đông dược.

Xuyên tâm liên trồng không khó và rất phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở Việt Nam. Do vậy cần có chính sách khuyến khích trồng, bảo tồn, nghiên cứu và phát triển đối với dược liệu này. Bên cạnh đó, chúng ta cần phải quan tâm hơn nữa đến việc nghiên cứu ứng dụng Xuyên tâm liên trong điều trị bệnh.

N. Huyền