Hai 'chìa khóa' để tuổi già không ốm đau

Dinh dưỡng cho người già 

Thạc sĩ Trương Nhật Khuê Tường, Khoa Dinh dưỡng – Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM người già hệ xương khớp lão hóa, tình trạng sa sút trí tuệ cũng tăng lên nên việc chăm sóc dinh dưỡng cho người già rất quan trọng.

Theo thạc sĩ Tường, nhu cầu dinh dưỡng của người già do hệ miễn dịch kém, các cơ quan cũng lão hóa dần nên sức đề kháng yếu hơn người trẻ. Vì vậy, để duy trì sức đề kháng thì người già cần có lối sống tốt hơn. Ví dụ như dinh dưỡng khi răng yếu, cơ hàm yếu hơn, cổ khô hơn thì cần ưu tiên các thức ăn mềm, dễ tiêu hóa để họ dễ nhai, kích thích tiêu hóa. Chế độ ăn cần đảm bảo đa dạng các nhóm thực phẩm từ tinh bột, đạm thực vật và động vật, rau xanh, trái cây, sữa.Khi cho người già ăn nên sử dụng các chất béo có lợi có chuỗi nối đôi như các loại hạt, dầu oliu, hạn chế nêm nếm quá mặn trong thức ăn, sử dụng ít gia vị càng tốt.

Nguyên tắc cho người già là ăn chín, uống sôi, hạn chế tối đa thực phẩm tái, sống. Nếu không ăn chín uống sôi nguy cơ rối loạn tiêu hóa rất lớn.

Người già cũng nên ăn thực phẩm ngay khi nấu xong thay vì nấu để lưu tủ lạnh lâu hơn rồi lại hâm nóng.

Thạc sĩ Tường cũng khuyến cáo thêm người cao tuổi cũng nên bổ sung đủ nước hàng ngày. Nhiều người lớn tuổi ngại đi vệ sinh do đi lại chậm chạp, cơ thể đi lại không thoải mái nên họ ngại uống nước trong khi uống nước cần duy trì để hệ tiêu hóa và các cơ quan khác hoạt động. Bác sĩ Tường khuyến cáo tốt nhất người già cần có kế hoạch ăn uống cụ thể cho mỗi người. Nếu người mắc các bệnh lý đi kèm có thể tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ điều trị, bác sĩ dinh dưỡng để dinh dưỡng tốt vẫn đảm bảo kiểm soát sức khỏe.
 
Ba bài tập cho người già

Song song với dinh dưỡng, tập luyện thể chất cũng là chìa khóa để người già sống khỏe hơn. Bước qua độ tuổi 60, hầu hết các bậc cao niên đều không thể tập gym, thể hình và vận động mạnh mẽ như lớp trẻ. Thế nhưng, điều này không có nghĩa là người cao tuổi nên ngừng luyện tập thể dục thể thao.

Theo PGS Nguyễn Văn Trí – Chủ tịch Hội lão khoa TP.HCM người già không chỉ ăn uống khoa học mà cần duy trì tập luyện hàng ngày. Trong lối sống khỏe quan trọng nhất là hoạt động thể chất, tập thể dục để phòng bệnh. Người ta ghi nhận thể dục làm tăng hàm lượng oxy trong cơ, làm tăng khối lượng cơ, tăng sức chịu đựng của cơ và giúp người cao tuổi linh hoạt hơn, làm giảm khả năng té ngã, tăng chất lượng cuộc sống người cao tuổi, giúp họ yêu đời hơn, tự tin hơn, sống vui khỏe hơn.

Do đặc điểm là người cao tuổi nên chọn các bài tập phù hợp với sức khỏe của mình. Người cao tuổi cần tập tăng sức cơ, tăng sức bền, tăng độ thăng bằng để giảm bớt suy yếu và té ngã.

Tăng sức bền bằng cách đi bộ, chạy bộ có thể chạy bộ tại chỗ, chạy bộ ở nơi có không khí tốt, nhảy đầm... tăng sức bền bằng cách này giúp tăng nhịp tim tốt cho người cao tuổi.

Tăng sức cơ thì người cao tuổi nên tập với các bài tập tạ nhẹ để tăng sức cho cơ. Các bài tập đơn giản có thể ngồi tại chỗ giơ tại lên. 

Tăng thăng bằng, đây là điều quan trọng giúp người cao tuổi khỏe mạnh. Khi tập giữ thăng bằng người cao tuổi nên đứng cạnh tường, có ghế đợi để phòng té ngã. Để giữ thăng bằng cần kéo giữ mông hướng lên đầu để giữ thăng bằng, giữ cơ mông thăng bằng thì sẽ đứng thăng bằng dễ hơn. Khi đi đứng, cần cố định hông, bụng hóp để tập tốt hơn.

Ngoài ra,người già có thể tập thăng bằng bằng cách đi trên một đường thẳng. Trong động tác giữ thăng bằng người cao tuổi nên tập càng nhiều càng tốt.

Các dữ liệu nghiên cứu về tập thể dục ở người cao tuổi đều cho rằng người già nên tập 30 phút/ngày với ba bài tập trên phối hợp. Khởi động bằng sức bền, tăng sức cơ và kết thúc bằng bài tập thăng bằng. Với bài tập này PGS Trí cho rằng người cao tuổi sẽ giảm được nguy cơ suy yếu, phòng ngừa té ngã. 

Khánh Chi