Đừng tin “việc nhẹ, lương cao” nếu không muốn thành nạn nhân mua bán người
Thống kê của Bộ Công an cho thấy, tính từ năm 2015 đến năm 2020, lực lượng chức năng đã phát hiện gần 1.300 vụ mua bán người, bắt giữ được gần 1.700 đối tượng đã lừa bán gần 3.000 nạn nhân.
Từ đầu năm 2022 đến tháng 6 năm 2022, trong tổng số 40 vụ mua bán người trên toàn quốc, số vụ mua bán người được phát hiện, điều tra liên quan đến địa bàn Campuchia chiếm 17,5%. Các vụ việc tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép sang Campuchia được phát hiện tại nhiều địa phương như Đồng Nai, Đắk Lắk, Lào Cai, Thanh Hóa, Nam Định, Gia Lai…
Tính đến cuối tháng 9 năm 2022, hơn 1.000 công dân Việt Nam đã được giải cứu, hàng nghìn công dân khác được hỗ trợ thủ tục liên quan tại Campuchia. Chỉ riêng tổng lãnh sự quán Việt Nam tại tỉnh Sihanoukville (Campuchia) trong năm qua cũng đã phối hợp với lực lượng chức năng Campuchia tại khu vực của lãnh sự triển khai giải cứu được 1.250 nạn nhân là người Việt Nam bị lừa gạt, lôi kéo sang làm việc trong các tổ chức lừa đảo trực tuyến và là nạn nhân của nạn buôn bán người. So với năm 2021, số nạn nhân được bảo hộ đã tăng cao.
Trong số nạn nhân mua bán người trong năm nay thống kê của các cơ quan chức năng cho thấy có không ít là trẻ vị thành niên, thanh niên. Bà Nguyễn Thuận Hải, trưởng phòng đường dây nóng bảo vệ trẻ em và phòng chống mua bán người 111 cho biết, từ quý 4 năm 2021 đến tháng 9/2022, đường dây nóng đã tiếp nhận 527 cuộc gọi chuyển tuyến trong đó có tới 79 trường hợp ca bị mua bán sang Campuchia với 91 nạn nhân.
Ghi nhận từ các cuộc gọi, bà Hải nhìn nhận số nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia có dấu hiệu tăng lên trong năm nay. Theo đó, nếu như quý 4/2021 chỉ có 4 ca với 4 nạn nhân thì từ 1/1/2022-30/9/2022 có 75 ca với 86 nạn nhân.
“Trong đó 86,8% (79 nạn nhân là nam), 13, 2% nạn nhân là nữ (12 trường hợp). Hầu hết nạn nhân là người Kinh (97,8%), chỉ 2 nạn nhân (chiếm 2,2%) là người dân tộc thiếu số (Hmong và Dao) gọi điện đến tổng đài chúng tôi cần trợ giúp”, bà Thuận thông tin.
Qua phân loại các cuộc gọi cầu cứu của nạn nhân buôn bán người, bà Thuận cho biết có 4 nạn nhân là trẻ em từ 11-14 tuổi (4,4%); 13 nạn nhân là trẻ em từ 15 đến dưới 16 tuổi (14,3%); 9 nạn nhân là người từ 16 đến dưới 18 tuổi (9,9%) và 65 nạn nhân là người trên 18 tuổi (71,4%).
Đáng lưu ý, 90 nạn nhân bị mua bán với mục đích bóc lột sức lao động, 1 nạn nhân chưa xác định được mục đích mua bán. Các nạn nhân ở 42 tỉnh/thành phố, trong đó một số địa phương có nạn nhân cao như: Bắc Giang (10 nạn nhân), TPHCM (8 nạn nhân); Bình Dương (6 nạn nhân); Hải Phòng (5 nạn nhân); Hải Dương (4 nạn nhân); Đồng Nai, Hà Nội, Tây Ninh, Thái Nguyên mỗi địa phương có 3 nạn nhân.
Trong suốt quá trình hỗ trợ cho các nạn nhân mua bán người, bà Thuận nhận thấy có nhiều thuận lợi cũng như không ít khó khăn, trong đó vấn đề cơ bản nhất là nhận thức của người dân còn hạn chế.
Hầu hết nạn nhân đều bắt nguồn từ việc rất dễ tin tưởng vào những lời dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao” của các đối tượng lừa đảo trên mạng xã hội.
Tăng cường công tác truyền thông, phòng chống nạn mua bán người
“Từ thực tế này cho thấy chúng ta cần phải tăng cường công tác truyền thông, phòng chống nạn mua bán người”, bà Thuận thông tin.
Là một trong những đơn vị tích cực góp phần nâng cao nhận thức cho thanh thiếu niên dân tộc thiểu số các kiến thức, kỹ năng về buôn bán người, TS. Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS) đơn vị thực hiện dự án “Tăng cường nhận thức của thanh niên dân tộc thiểu số về việc mua bán người và kết hôn sớm thông qua công nghệ số” cho biết, mục tiêu của dự án nhằm giúp nhóm đối tượng đích là trẻ em gái, em trai, nam, nữ thanh niên dân tộc thiểu số được nâng cao kiến thức và năng lực trực tuyến để bảo vệ bản thân cũng như vận động về quyền khỏi nguy cơ bị mua bán và tảo hôn thông qua diễn đàn trực tuyến về quyền của em gái (GRP).
Ngoài ra, dự án cũng hướng đến việc giúp các tổ chức xã hội, cơ quan truyền thông được nâng cao nhận thức về nạn buôn người, tảo hôn và kỹ năng về an ninh mạng, sử dụng diễn đàn trực tuyến để vận động chính sách.
Đối tượng thụ hưởng trực tiếp của dự án là 17.200 trẻ em, thanh niên dân tộc thiểu số trong độ tuổi từ 10 -24 tại 4 tỉnh dự án (Lai Châu, Hà Giang, Quảng Bình, Quảng Trị).
Đến nay, dự án đã đi được 2/3 chặng đường. Theo kế hoạch triển khai hoạt động trong thời gian tới, dự án tiếp tục thiết kế, xây dựng các sản phẩm giáo dục truyền thông và đăng tải trên nền tảng Em Vui thường xuyên, liên tục.
Bà Hoàng Bích Ngọc, điều phối viên dự án cho biết thêm, dự án đang triển khai truyền thông nền tảng Em Vui – giai đoạn 3 một cách sâu rộng hơn cho các em thanh thiếu niên dân tộc thiểu số tại toàn bộ 52 xã dự án.
Dự kiến sau khi kết thúc triển khai hoạt động này, 15.600 em thanh thiếu niên dân tộc thiểu số từ 10-24 tuổi (300 em 1 xã) thuộc nhóm đối tượng đích của dự án sẽ được truyền thông trực tiếp cũng như tiếp cận các thông tin kiến thức về phòng chống mua bán người.
Ngoài ra, dự án tiếp tục kết nối huy động sự tham gia của các bên liên quan nhằm mục tiêu chung tay hành động phòng chống mua bán người.
N. Huyền