Đóng góp của Việt Nam trong thành tựu chung hợp tác văn hóa ASEAN

ASEAN được biết đến là khu vực có nền văn hóa đa dạng và phong phú trên thế giới. Đây cũng là giá trị nổi bật của ASEAN sau 55 năm hình thành và nỗ lực gây dựng một cộng đồng “Thống nhất trong đa dạng”. Do đó, ASEAN đã chú trọng tăng cường các hoạt động giao lưu văn hóa để nâng cao hiểu biết về các nền văn hóa trong và ngoài khu vực.

Trong bài viết đăng trên Trung tâm Nghiên cứu An ninh và Chiến lực (CESCUBE) của Ấn Độ, bà Nguyễn Thu Thủy tại Viện Khoa học Thông tin thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, nhấn mạnh trong hợp tác văn hóa ASEAN, Việt Nam không chỉ thể hiện trách nhiệm của một thành viên tích cực, đóng góp vào sự phát triển và thành công chung, mà còn phát huy sáng tạo, chủ động đăng cai nhiều hoạt động văn hóa - nghệ thuật, thể thao của khu vực và quốc tế.

Điển hình, vào năm 2017, nhân kỷ niệm 50 năm ngày thành lập ASEAN, Việt Nam đã tổ chức Liên hoan Nghệ thuật ASEAN, Triển lãm Văn hóa Nghệ thuật ASEAN và sáng lập Giải thưởng Điện ảnh ASEAN. Liên hoan Âm nhạc ASEAN được tổ chức định kỳ tại Việt Nam cũng thu hút sự quan tâm và tham gia tích cực của các đoàn nghệ thuật ASEAN.

Năm 2020, mặc dù đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, song Việt Nam đã tổ chức thành công Năm Chủ tịch ASEAN 2020 với những dấu ấn văn hóa. Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ trì Tiểu ban Văn hóa Tuyên truyền ASEAN 2020 xây dựng và tổ chức các chương trình nghệ thuật như chương trình nghệ thuật tại Lễ khởi động Năm ASEAN 2020, các chương trình nghệ thuật tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 36 và Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37, Tuần phim ASEAN, Triển lãm trang phục truyền thống ASEAN, hay Triển lãm tranh đồ họa ASEAN. 

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng cơ quan phụ trách của các nước ASEAN đã trình lãnh đạo các nước ASEAN thông qua Báo cáo Bản sắc ASEAN, và đang cùng các nước tích cực triển khai để tiếp tục quảng bá hình ảnh các nước ASEAN nhằm nâng cao nhận thức của người dân về bản sắc ASEAN.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã khởi xướng và phối hợp với các nước thành viên ASEAN tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật ASEAN như Ngày ASEAN tại EXPO Dubai 2020 nhằm thể hiện tinh thần, bản sắc ASEAN, tình đoàn kết, hữu nghị của các nước ASEAN với bạn bè quốc tế.

Năm 2022, cùng với Triển lãm Sắc màu văn hóa ASEAN, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã cho tổ chức Liên hoan Âm nhạc ASEAN vào tháng 12 để tạo sân chơi cho nghệ sĩ các nước gặp gỡ sau thời gian dài chống dịch Covid-19 để giới thiệu đến công chúng những tác phẩm mới.

Việt Nam còn là nước chủ trì kỳ họp lần thứ 57 Ủy ban Văn hóa - Thông tin ASEAN (ASEAN-COCI) diễn ra vào tháng 11 tại tỉnh Quảng Nam, chủ nhà của Năm Du lịch quốc gia 2022.

Bên cạnh đó, Việt Nam không ngừng củng cố vai trò, trách nhiệm của nước chủ nhà trong việc điều phối mối quan hệ giữa ASEAN và các nước đối thoại. Với kinh nghiệm điều phối cơ chế hợp tác văn hóa ASEAN - Ấn Độ giai đoạn 2015 - 2018 và ASEAN - Nhật Bản giai đoạn 2018 - 2021, Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò quốc gia chủ động điều phối các mối quan hệ văn hóa. Với kinh nghiệm điều phối hợp tác văn hóa ASEAN - Hàn Quốc giai đoạn 2021 - 2024, Việt Nam cũng đang thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ giữa ngành điện ảnh, âm nhạc ASEAN với Hàn Quốc.

Minh Thu