Chương trình liên kết quốc tế: Sinh viên phải sáng suốt, cẩn trọng lựa chọn

Chương trình liên kết quốc tế cũng là cơ hội lớn của các trường đại học và là một trong những phương thức tăng cường quốc tế hóa giáo dục đại học được Bộ GD-ĐT quan tâm đẩy mạnh.

Theo thống kê của Bộ GD-ĐT tính thời điểm năm 2022, toàn hệ thống có hơn 300 chương trình với khoảng trên 25 ngàn sinh viên theo học. Trong đó, có một số chương trình đã hết hạn và chưa có quyết định gia hạn.

Trong đó, Vương quốc Anh có số lượng trường liên kết đào tạo tại Việt Nam nhiều nhất, tiếp theo là Mỹ, Pháp, Australia, Hàn Quốc, Nhật, New Zealand...

Phó giáo sư - tiến sĩ Nguyễn Thu Thuỷ, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD-ĐT) cũng đề cao vai trò, hiệu quả của các chương trình liên kết quốc tế.

“Sau khi thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học cũng như Nghị định 86, chúng ta đã có sự tập trung nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là các chương trình liên kết đào tạo với các trường đại học nước ngoài.

Chúng ta cũng có thể thấy sự chuyển biến mạnh mẽ trong nội tại các trường đại học khi có sự liên kết hợp tác giảng dạy với các trường đại học nước ngoài. Đó là việc nâng cao chất lượng đội ngũ trong quá trình giảng dạy, sự tiếp thu những công nghệ mới, sự chuyển giao này thực sự mang lại những điều tích cực”.

Hiện nay, nếu xét tỷ trọng các chương trình đào tạo liên kết nước ngoài trong từng lĩnh vực thì có hơn 60% tập trung ở khối ngành kinh tế, quản lý; 25% là các chương trình liên quan đến lĩnh vực khoa học công nghệ; chưa tới 10% là lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, còn lại là các lĩnh vực khác.

Xét về trình độ trong liên kết đào tạo quốc tế thì phổ biến nhất là trình độ đại học, rất hiếm trình độ thạc sĩ. Vì vậy, Bộ GD-ĐT mong muốn các cơ sở đào tạo đẩy mạnh hơn nữa các chương trình liên kết đào tạo sau đại học.

Một yếu tố khác được dư luận đặc biệt quan tâm, đó là thực tế chất lượng các trường đại học đối tác, mà một trong những yếu tố dễ dàng nhìn thấy nhất chính là tiêu chí về xếp hạng trường đại học.

Bà Thủy cho rằng, việc xếp hạng của các trường đối tác trên thế giới không phải là tất cả, bởi lẽ có những trường tốt nhưng không tham dự bất kỳ bảng xếp hạng nào.

Dẫn chứng thêm, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học cho biết, tiêu chí về xếp hạng không phải là tiêu chí bắt buộc để lựa chọn liên kết đào tạo, cũng không nằm trong quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học cũng như Nghị định 86/2018/NĐ-CP.

“Tuy nhiên, tất cả các chương trình, bao gồm cả các chương trình liên kết đào tạo được mở ra tại các trường đều được kiểm định, bảo đảm theo các yêu cầu của Luật và Nghị định trên. Dự kiến, trong năm 2023, Bộ GD-ĐT sẽ có thông tư về quản lý và đào tạo của chương trình liên kết đào tạo nước ngoài”, bà Thủy nói.

Điển hình là, hàng năm, Bộ GD-ĐT đều tiến hành thanh tra, kiểm tra các chương trình liên kết đào tạo hiện hành. “Việc rà soát không làm khó các nhà trường mà đồng hành, giúp các trường tìm ra khó khăn, vướng mắc, hạn chế để các trường có thể tìm giải pháp làm tốt hơn nữa. Trong trường hợp nếu có những vi phạm, tùy mức độ chúng tôi sẽ căn cứ theo Nghị định xử phạt hành chính trong giáo dục đào tạo để thực hiện”.

Nhiều người cho rằng, bên cạnh sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước, nhà trường phải không ngừng đẩy mạnh chất lượng và người học cũng phải sáng suốt, cẩn trọng để có được lựa chọn đúng đắn cho tương lai.

Hoàng Thanh