'Nếu không có cơ chế, Chợ Rẫy và Bạch Mai sẽ là hai bệnh viện đầu tiên đóng cửa'

Xin tự chủ chi thường xuyên 

Trưa 8/11, Giám đốc Bệnh viện  Bạch Mai Đào Xuân Cơ có cuộc trao đổi với báo chí sau văn bản của Chính phủ do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ký cho Bệnh viện Bạch Mai là bệnh viện tuyến cuối tại miền Bắc và là một trong 4 bệnh viện trên cả nước  (BV Chợ Rẫy, BV Việt Đức, BV K) thí điểm tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33.

Trong đó Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện K thực hiện tự chủ tài chính toàn diện. Hồi tháng 8, BV Bạch Mai xin dừng thí điểm tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33 của Chính phủ, chuyển sang thực hiện tự chủ theo Nghị định 60, tức chỉ tự chủ chi thường xuyên.

Theo đó, Nghị định 60 chia các bệnh viện thành 4 nhóm tự chủ, gồm: nhóm một tự chủ toàn diện; nhóm hai tự chủ chi thường xuyên; nhóm ba tự chủ một phần chi thường xuyên; nhóm bốn nhà nước đảm bảo 100% chi thường xuyên.

Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết đang trình xin hoạt động theo nhóm hai "tự chủ chi thường xuyên".

Lý giải vì sao chỉ xin tự chủ theo nhóm hai, ông Cơ cho biết bệnh viện chỉ chi thường xuyên và vẫn được hỗ trợ xây dựng cơ bản, sửa chữa, mua sắm các thiết bị, điều mà BV Bạch Mai trong giai đoạn này khó lòng thực hiện được do tài chính ít.

"Sau này điều kiện, cơ sở hạ tầng tốt, có văn bản pháp quy rõ ràng thì sẽ nghĩ đến tự chủ toàn diện, phải có lộ trình", ông Cơ nói  và cho biết thêm thời gian qua Chính phủ đã tháo gỡ nhiều vướng mắc và giờ cần chờ Luật Khám chữa bệnh mới để các bệnh viện hoạt động bám sát luật pháp. Có như vậy hệ thống y tế mới vững chắc, phát triển.

“Như ở Singapore, bên cạnh hệ thống tư nhân rất phát triển vẫn có hệ thống y tế nhà nước làm công tác an sinh xã hội. Với các bệnh viện lớn như Việt Đức, Bạch Mai, Chợ Rẫy, K, là viện đầu ngành, dù tự chủ thế nào vẫn nên được nhà nước đầu tư một nguồn lực thích đáng để đảm bảo hoạt động”, ông Cơ nhấn mạnh.

Hơn thế nữa, theo ông Cơ, nếu có hệ thống văn bản hướng dẫn chặt chẽ, tính đúng tính đủ viện phí, việc vận hành bệnh viện trong giai đoạn hiện nay hoàn toàn có thể thực hiện được ba nhiệm vụ chính là tiếp nhận bệnh nhân tuyến cuối, đào tạo nhân lực, chuyển giao cho tuyến dưới.

Bệnh viện Bạch Mai thí điểm tự chủ toàn diện từ đầu năm 2020, song dịch Covid-19 bùng phát khiến bệnh viện bị phong tỏa từ cuối tháng 3 cùng năm. Trong suốt hai năm đại dịch số lượng người bệnh đến khám giảm mạnh, nguồn thu sụt giảm 50%.

Trong khi đó, bệnh viện liên quan đến một số vụ án, đặc biệt là quá trình liên doanh, liên kết lắp đặt 11 máy (gồm hệ thống chụp cắt lớp, robot phẫu thuật, máy nội soi...).

Nhiều máy móc thiết bị vẫn đắp chiếu, người bệnh phải chờ đợi 

Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, 11 trong số 27 đề án được thanh tra Chính phủ kiểm tra có vi phạm. Một loạt dự án liên doanh liên kết không tiếp tục được nữa, cơ sở pháp lý không có, hoạt động không phù hợp.

“Do vậy, bệnh viện dừng nhiều đề án liên doanh liên kết, chỉ còn một vài đề án thực hiện trong những tháng cuối cùng của hợp đồng”, ông Cơ thông tin.

Kéo theo đó là tình trạng nhiều máy móc thiết bị, đặc biệt là máy phục vụ cho hệ thống chẩn đoán điều trị ung bướu và y học hạt nhân như máy Pet CT, cộng hưởng từ, xạ phẫu; máy hiện đại phục vụ phẫu thuật như thiết bị vi phẫu, robot... phải lưu kho hai năm nay vì được xem là tang vật của vụ án.

“Bệnh nhân đến khám không có thiết bị điều trị, bệnh viện phải chuyển một lượng lớn người bệnh đến bệnh viện khác để chụp Pet, xạ trị... Các thiết bị đang đắp chiếu là một cỗ tiền rất lớn, các doanh nghiệp cũng đang thắc mắc của đống tiền mà đắp chiếu”, PGS. TS Đào Xuân Cơ cho hay.

Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, theo hướng dẫn của Bộ Công an thì phối hợp với các ngành để đưa các máy này vào sử dụng, Bệnh viện đã gửi văn bản đến Bộ Y tế, BHXH Việt Nam nhưng đến nay chưa nhận được trả lời.

Và những máy vẫn đắp chiếu chưa được sử dụng lại.

Trong khi đó, thời gian qua bệnh viện thiếu trang thiết bị trầm trọng, thiếu máy móc phục vụ cho chẩn đoán hình ảnh, ung bướu và y học hạt nhân.

"10 năm trước bệnh viện là đơn vị tự hào về trang thiết bị cho những lĩnh vực này, nay về con số 0 tròn trĩnh, máy Pet, phẫu trị, phẫu thuật không chảy máu, hiện đại... dừng hoạt động hết", ông Cơ ngậm ngùi.

Trước đây Bạch Mai là bệnh viện đầu tiên ở Đông Nam Á có máy chụp 256 dãy, nay không còn hoạt động nữa. Một ngày bệnh viện có 1.000 bệnh nhân được chỉ định nội soi tiêu hóa nhưng không thực hiện hết được mà chỉ được một nửa, do thiết bị xuống cấp.

Lĩnh vực tim mạch, hệ thống phẫu thuật nội soi, robot trong phẫu thuật thần kinh, cột sống, máy robot Rosa... hiện tại cũng không hoạt động do liên quan đến vật tư kèm theo. Kính hiển vi, dàn máy nội soi không có để phục vụ cho phẫu thuật thần kinh.

Bệnh viện Bạch Mai còn một ít thiết bị, giám đốc bệnh viện cho biết hiện cũng tích cực mua sắm nhưng nguồn tài chính không cho phép, cần hàng nghìn tỷ đồng song không có tiền để mua.

“95% máy xét nghiệm trong bệnh viện là máy đặt, máy mượn, sau khi trúng thầu hóa chất. Thời gian qua BHXH không cho phép dùng máy đặt máy mượn, gây khó khăn cho bệnh viện trong chẩn đoán điều trị bệnh nhân. Nay nghị quyết mới của Chính phủ vừa ban hành đã tháo gỡ vướng mắc này trong một năm.

Bệnh viện đang nghiên cứu, hết một năm nay, tính đến mua sắm tiếp hoặc cần cơ chế thuê khoán, nhưng cần phải có văn bản hướng dẫn không thì các bệnh viện lâm vào cảnh tắc. Nếu không có cơ chế, Chợ Rẫy và Bạch Mai sẽ là hai bệnh viện đầu tiên đóng cửa", ông Cơ cho biết.

N. Huyền