Mắc cùng lúc hai bệnh ung thư: Chuyên gia chỉ ra thủ phạm
Thủ phạm gây ra ung thư phổi chính là thuốc lá và nhiều người nghĩ rằng mình hút vừa đủ không lo bệnh nhưng thực chất chất độc cộng dồn trong cơ thể, tàn phá lá phổi.
Mắc 2 bệnh ung thư cùng lúc
Bệnh nhân là ông N.V.T. 75 tuổi trú tại Hà Nội vì ho nhiều, đau tức ngực, khó thở.
Bệnh nhân này có tiền sử hút thuốc lá 25 năm, đã bỏ 5 năm.
Ông T. cho biết ông nghiện nặng thuốc lá, mỗi ngày có thể hút hết cả bao. Công việc của ông làm nghiên cứu nên mỗi lần làm việc không phì phèo điếu thuốc ông cảm giác mất tập trung.
Ông T. nhiều lần bỏ thuốc nhưng không thành công. 5 năm trước, sức khỏe kém quá nên ông T. bắt đầu cai thuốc lá. Ông sử dụng đủ các biện pháp từ ăn kẹo, thể dục nhiều hơn, tránh xa nơi có nhiều khói thuốc và cố gắng 2 tháng trời ông T. cũng cai được thuốc.
Tuy nhiên, từ cuối năm 2019, ông T. thấy sức khỏe có vấn đề. Ông cảm nhận những cơn khó thở tăng dần, đau tức ngực, ho khan, kèm theo tiểu rắt, thỉnh thoảng bí tiểu. Nhập viện khoa cấp cứu chẩn đoán: Tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim. Được dẫn lưu dịch màng phổi. Sau thủ thuật chuyển Trung tâm y học hạt nhân và Ung bướu điều trị tiếp.
Sau khi làm tất cả các xét nghiệm lâm sàng và cận lâm sàng, bệnh nhân T. được chẩn đoán ung thư phổi phải di căn màng phổi, não, xương giai đoạn T3N3M1b. Giải phẫu bệnh: là ung thư biểu mô tuyến, EGFR (+).
Ung thư tiền liệt tuyến T2aN0Mx. Giải phẫu bệnh: là ung thư biểu mô tuyến tiền liệt tuyến, Gleason 9.
PGS Phương cho biết thuốc lá thủ phạm gây ung thư phổi |
Đây là điều không thường gặp trên lâm sàng. Bệnh nhân ung thư phổi có di căn não, thường có tiên lượng xấu, lại kèm theo ung thư tuyến tiền liệt thì tiên lượng lại càng kém hơn. Việc điều trị trở nên rất khó khăn vì khi tuổi cao thì chức năng các cơ quan, đặc biệt chức năng gan, thận và tủy xương thường không thuận lợi khi sử dụng các thuốc điều trị ung thư. Dễ có nhiều biến chứng, nhiều tác dụng phụ và khó có thể đi hết liệu trình điều trị.
Hãy bỏ thuốc lá
Theo Globocan năm 2018, ung thư phổi là loại ung thư phổ biến nhất (11,6%) và có tỷ lệ tử vong cao nhất (18,4%) trong các loại ung thư. Tại Việt Nam, ung thư phổi đứng thứ 2 sau ung thư gan cả về tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong (với tỷ lệ mắc 14,4% và tỷ lệ tử vong là 18% năm 2018). Phần lớn các bệnh nhân được chẩn đoán ung thư phổi đã ở giai đoạn tiến triển và di căn tại thời điểm chẩn đoán.
PGS Phạm Cẩm Phương – Giám đốc Trung Tâm y học Hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết bệnh nhân ung thư phổi vào điều trị tại đây cao thứ hai sau ung thư gan và 70 % là bệnh nhân vào viện ở giai đoạn muộn.
PGS Phương cho biết đáng tiếc 90 % bệnh nhân ung thư phổi có tiền sử hút thuốc lá. Nguyên nhân ung thư phổi đã được chỉ đích danh đó là do thuốc lá.
Theo PGS Phương các nghiên cứu đều chỉ ra rằng hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất đối với ung thư phổi. Thuốc lá, xì gà và hút thuốc lào đều làm tăng nguy cơ ung thư phổi.
Các nghiên cứu cũng cho thấy nguy cơ ung thư phổi do hút thuốc lá tăng theo số lượng thuốc lá hút mỗi ngày và số năm hút thuốc. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 20 lần so với những người không hút thuốc.
PGS Phương cũng cho biết thêm nếu tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động cũng là một yếu tố nguy cơ ung thư phổi. Khói thuốc là khói bốc ra từ thuốc lá đang cháy hoặc sản phẩm thuốc lá khác, hoặc bốc ra bởi những người đang hút thuốc. Những người hít phải khói thuốc lá tiếp xúc với các tác nhân gây ung thư giống như những người hút thuốc, mặc dù với số lượng nhỏ hơn. Hít khói thuốc lá được gọi là hút thuốc không tự nguyện hoặc thụ động.
Nhiều gia đình 2, 3 thành viên có nguy cơ ung thư phổi bởi vì hút thuốc lá có xu hướng tăng trong các gia đình và các thành viên gia đình tiếp xúc với khói thuốc lá, thật khó để biết liệu nguy cơ ung thư phổi gia tăng là từ tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư phổi hay do tiếp xúc với khói thuốc lá.
PGS Phương cho biết nhiều người vẫn dửng dưng như thể mình hút một lượng vừa đủ thôi chưa đến mức bị ung thư, mà không biết rằng tỉ lệ độc hại trong mỗi điếu thuốc đã ngày càng tích lũy trong cơ thể của mình.
Cách tốt nhất để ngăn ngừa căn bệnh ung thư phổi là bỏ hút thuốc. Những người không hút thuốc thì đừng bao giờ có ý định thử những chìa khóa mắc bệnh như thế. Mọi người cần phải nâng cao thận trọng hơn nữa khi mỗi năm có hơn 90% người bệnh bị tử vong do ung thư phổi là có hút thuốc lá.
Khánh Chi