Chuyên gia cảnh báo hút thuốc tăng nguy cơ tâm thần

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hương – Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội, thuốc lá đang là gánh nặng cho ngành y tế hiện nay. Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ hút thuốc lá ở người trưởng thành cao.

Thuốc lá đang là nguyên nhân gây gánh nặng bệnh tật. 50 % bệnh nhân hút thuốc đối diện với bệnh tật, giảm tuổi thọ. Thuốc lá còn làm nguyên nhân gây ra bệnh lý tâm thần.

Theo bác sĩ Hương, hiện nay nghiện hút thuốc lá cũng được coi là bệnh lý tâm thần. Thuốc lá không phải là thói quen bạn hút mà nó coi là nghiện nicotin giống với các chất gây nghiện khác. Nghiện nicotin ảnh hưởng tới sức khỏe, tác động tới tâm lý người hút.

BS Hương cho biết nicotin là chất đặc biệt với dược tính làm nguyên nhân gây nghiện thực tế, nicotin lại hấp thụ nhanh qua niêm mạc từ miệng, phế nang, phổi, mạch máu.

Bạn đốt cháy điếu thuốc thì sau 7s nicotin đã vào máu động mạch và tĩnh mạch. Nicotin còn gắn với các thụ thể ở não giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh khiến bạn thấy tập trung hơn, tăng hiệu quả lao động trí óc, thấy phấn khích hơn. Vì vậy, khi thiếu nicotin bạn giảm hưng phấn, cáu gắt, lo âu, giảm tập trung, ớn lạnh hoặc thèm ăn. 

Tuy nhiên nồng độ nicotin đạt đỉnh nhanh, giảm đi cũng nhanh nên đôi khi người hút cần hút 2, 3 điếu mới thấy thoải mái nhất là người hút thuốc lá lâu năm.

Nếu giảm nicotin thì người nghiện sẽ vô cùng khó chịu nên việc cai nghiện thuốc lá rất khó, người hút lại thích hút liên tục để né tránh cảm giác khó chịu khi nồng độ nicotin trong máu giảm.

Vì vậy, nghiện thuốc lá là hành vi nghiện coi như bệnh tâm thần. Hành vi này diễn ra liên tục khiến người nghiện vẫn duy trì thói quen hút thuốc của mình làm giảm thay đổi tâm sinh lý của chính người nghiện.

Hút thuốc lá gây mất ngủ vì nicotin là chất kích thích mạnh nên bạn hút thuốc lá sẽ gây mất ngủ. Hút thuốc lá khiến bạn tỉnh giấc nhiều hơn trong đêm nhiều hơn so với người không hút thuốc lá.

Người hút thuốc lá còn bị ngừng thở khi ngủ do kích thích làm sưng cơ, mô ở mũi, cơ ở họng ảnh hưởng tới quá trình hô hấp lúc ngủ.

Thuốc lá còn làm tăng nguy cơ trầm cảm, tâm thần phân liệt. Các nghiên cứu thấy rằng người hút thuốc lá có nguy cơ trầm cảm mãn tính gấp 2,5 lần người không hút.

Người hút thuốc lá có nguy cơ 2,27 lần bị tâm thần phân liệt so với người không hút.  Người hút thuốc lá điện tử cũng có nguy cơ như hút thuốc lá truyền thống.

Người hút thuốc lá thụ động cũng đối diện nguy cơ mắc tâm thần 50 % so với người không bị ảnh hưởng bởi thuốc lá thụ động.

Đặc biệt, thuốc lá gây ảnh hưởng cho trẻ rất nhiều, thuốc lá tác dụng lên não bộ gây mất tập trung của trẻ trong học tập.

Nicotin ảnh hưởng xấu cả tới trí nhớ ngắn hạn và dài hạn làm tăng nguy cơ sử dụng chất gây nghiện khác. Với trẻ vị thành niên việc hút thuốc còn ảnh hưởng tới sức khỏe tâm thần của họ.

Trong giai đoạn này hút thuốc lá ảnh hưởng tới phát triển nhân cách của trẻ. Trẻ có thể bị trầm cảm, lo lắng, tăng động giảm chú ý. Trẻ sống trong gia đình có ba mẹ hút thuốc khoảng 15 điếu/ngày chúng cũng bị ảnh hưởng tới sức khỏe tâm thần rất lớn.

Đặc biệt, những tác hại của thuốc lá điện tử đối với học sinh là vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, ngay từ bây giờ các phụ huynh hay bắt đầu những cuộc nói chuyện với con mình càng sớm càng tốt về vấn đề này.

Hãy ngồi xuống và chia sẻ những điều mình biết về thuốc lá điện tử và những nguy hiểm đối với sức khỏe mà chúng gây ra.

Cách tốt nhất đó là bỏ thuốc lá, BS Hương cho rằng bỏ thuốc lá không bao giờ là quá muộn và nó gây hại cho sức khỏe thì cần bỏ ngay. 

Để cai thuốc lá thành công, người nghiện cần có một kế hoạch cụ thể, bài bản. BS Hương cho biết người nghiện thuốc có thể liên hệ với các bác sĩ để hỗ trợ trong quá trình cai nghiện của mình nhằm đạt hiệu quả cao hơn.

Khánh Chi