Sinh vật ngoại lai từ Trung Quốc đổ bộ chợ Việt, bán giá cao vẫn đắt hàng

Vài ngày trở lại đây, trên các chợ hải sản online, nhiều người rao bán tôm hùm đất sống với số lượng lớn. 

Loại tôm hùm này chỉ nhỏ như tôm thẻ ở nước ta, thịt khá ít. Tuy nhiên, chúng được dân buôn quảng cáo khi nấu chín có màu đỏ vô cùng hấp dẫn, thịt chắc và ngọt. Khách có thể mua về làm món tôm hùm xốt bơ tỏi, xốt me hoặc xào cay…

Hiện mức giá phổ biến được các đầu mối rao bán từ 360.000-400.000 đồng/kg. So với cùng kỳ năm ngoái, giá tôm hùm đất giảm khoảng 30-40%, nhưng vẫn đắt đỏ hơn so với tôm thẻ của nước ta bán ngoài chợ.

Chị Nguyễn Thị Thu, đầu mối rao bán tôm hùm sống tại chợ hải sản online ở Hà Nội, cho biết, thời điểm tháng 5-7 là mùa của tôm hùm đất ở Trung Quốc. Năm nay, nguồn cung dồi dào, hàng đổ về chợ với số lượng lớn nên giá bán cũng giảm mạnh so với những năm trước đó.

“Năm ngoái, giá tôm hùm đất dao động từ 500.000-600.000 đồng/kg. Còn nay giá chỉ 360.000 đồng/kg”, chị nói.

Chị Thu cũng tiết lộ, tôm hùm đất đông lạnh nhập về chủ yếu đổ sỉ cho các nhà hàng, quán ăn vì giá rẻ. Còn với loại tôm sống này chủ yếu phục vụ khách lẻ hộ gia đình. Dưới bài rao bán trên chợ online mà chị tham gia, có đến vài chục khách đặt mua. Trong đó, đa phần khách mua 2kg mỗi lần.

“Tôm hùm này sống rất khoẻ. Nhập về để trên cạn không có nước cũng sống được cả ngày, còn nhốt trong bể nước thì sống khoẻ cả tuần”, chị nói. Nhưng để đảm bảo hàng tươi ngon, chị Thu thường nhập số lượng 50-60kg đủ bán trong một ngày.

Từ đầu tháng 6 đến nay, chị Lý Thị Điệp cũng tất bật rao bán tôm hùm đất trên các chợ hải sản online. Ở mỗi bài đăng, chị đều nhấn mạnh: “Tôm hùm đất hàng còn sống khoẻ, khách mua bao đổi từng con nếu tôm chết”.

Cùng với đó, chị chia sẻ tôm dịp này về với số lượng lớn, khách đặt mua sẽ được giao hàng ngay trong ngày. Giá bán công khai chỉ 370.000 đồng/kg, giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái.

“Tôm hùm đất về chợ có size 35 con/kg, hàng sống rất khoẻ. Loại tôm này được đóng vào các túi lưới theo trọng lượng 1 kg/túi rồi vận chuyển về chợ”, chị nói. Hàng ngày, chị nhập tôm từ các đầu mối lớn tùy vào lượng khách đặt. Có ngày chỉ 30-40kg, cũng có ngày nhập lên tới trên dưới 1 tạ.

Khi được hỏi có biết tôm hùm đất là sinh vật ngoại lai, cấm buôn bán tại Việt Nam, chị Điệp và nhiều đầu mối khác nói, vào mùa thu hoạch, bên Trung Quốc, thấy có khách mua liền nhập về bán. Bản thân họ cũng không biết là hàng cấm hay không cấm. Tôm nhập về qua tay khá nhiều khâu trung gian mới đến dân buôn bán lẻ tại các chợ hải sản online.

Trước đó, trao đổi với PV. VietNamNet, ông Nguyễn Văn Long - Cục trưởng Cục Thú y (Bộ NN-PTNT) - thông tin, tôm hùm đất (hay còn gọi là tôm hùm nước ngọt) có tên khoa học là Procambarus clarki. Loại tôm này có tên trong Phụ lục 2 Loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại ban hành kèm theo thông tư của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành năm 2018.

Tôm hùm đất sống cũng không có tên trong Phụ lục VIII Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam - ban hành kèm theo Nghị định số 26 năm 2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản.

Theo các chuyên gia thuỷ sản, tôm hùm đất có thể trở thành đại họa của ngành nông nghiệp. Bởi tập tính của chúng là sống bò đáy, thích đào hang, ưa tối, chuyên hoạt động về đêm. Chúng có thể đào hang trú ẩn sâu 100-200cm, sống được cả ở dưới nước lẫn trên cạn và chịu được nhiệt độ 0-37 độ C. 

Thức ăn chủ yếu của loại tôm này là mùn bã hữu cơ, ngũ cốc, khô đậu, rau quả, cỏ non, rong cỏ nước, tảo sống bám, côn trùng, sinh vật đáy cỡ nhỏ, xác động vật, thức ăn chế biến...

Có thời điểm, Bộ NN-PTNT phải ra công văn hoả tốc yêu cầu các tỉnh, thành và cơ quan chức năng vào cuộc ngăn chặn, truy quét tôm hùm đất. Nếu phát hiện phải tiêu huỷ ngay, đồng thời xử nghiêm các hành vi buôn bán để tránh phát tán loại sinh vật ngoại lai này ra môi trường.