PCRT: Siết chặt hoạt động vận chuyển tiền mặt, kim loại quý qua biên giới!

Luật Phòng, chống rửa tiền được Quốc hội ban hành năm 2012 và Nghị định 116 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của luật Phòng, chống rửa tiền, theo đó, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành Thông tư 35 nhằm cung cấp một số hướng dẫn về phòng chống rửa tiền, trong đó có quy định về việc vận chuyển tiền mặt, kim loại quý, đá quý và thương phiếu qua biên giới phải kê khai hải quan, cung cấp thông tin.

Siết chặt từ biên giới

Theo quy định của Thông tư 35 Ngân hàng Nhà nước ban hành năm 2013: Cá nhân khi xuất nhập cảnh Việt Nam mang kim loại quý, đá quý và công cụ chuyển nhượng trên mức giá trị sau đây phải kê khai hải quan:  Mức giá trị của kim loại quý, đá quý (trừ vàng): 300,000,000 (ba trăm triệu đồng), trong đó kim loại quý (trừ vàng ) bao gồm: bạc, bạch kim và đồ mỹ nghệ và đồ trang sức bằng bạc, bạch kim; các loại hợp kim có bạc, có bạch kim và đá quý bao gồm: kim cương , ruby, saphia và ê mơ rốt;

Giá trị của các công cụ chuyển nhượng: 300,000,000 (ba trăm triệu Đồng). Công cụ chuyển nhượng là giấy tờ có giá ghi nhận lệnh thanh toán hoặc cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định vào một thời điểm nhất định (điểm 1 Điều 4 của Luật công cụ chuyển nhượng 2005).

Theo Điều 154 Bộ luật Hình sự quy định, người nào vận chuyển trái phép qua biên giới thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 20 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm: Hàng hoá, tiền Việt Nam, ngoại tệ, kim khí quý, đá quý có giá trị từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính về hành vi quy định tại Điều này hoặc tại một trong các điều 153, 155, 156, 157, 158, 159, 160 và 161 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 193, 194, 195, 196, 230, 232, 233, 236 và 238 của Bộ luật này…

Mới đây, Bộ Tài chính cũng vừa ban hành Thông tư 120 trong đó quy định chi tiết đối với đối tượng mang theo ngoại tệ tiền mặt, đồng Việt Nam bằng tiền mặt, kim loại quý, đá quý, công cụ chuyển nhượng, mang vàng xuất cảnh, mang vàng nhập cảnh phải khai báo hải quan theo quy định tại Thông tư 35 của Ngân hàng Nhà nước ban hành năm 2013 và Thông tư 11 của Ngân hàng Nhà nước ban hành năm 2014.

Theo đó, người mang theo ngoại tệ có trị giá trên 5.000 USD hoặc ngoại tệ khác tương đương hoặc mang trên 15.000.000 đồng Việt Nam; mang theo hối phiếu, séc hoặc kim loại quý (bạc, bạch kim và các loại hợp kim có bạc, bạch kim), đá quý (kim cương, ruby, sapphire) có giá trị từ 300 triệu đồng Việt Nam trở lên; mang theo vàng trang sức, mỹ nghệ có trọng lượng từ 300 gram trở lên phải khai báo hải quan. 

Trong những năm gần đây, lực lượng Hải quan và Bộ đội Biên phòng đã bắt giữ được nhiều vụ vận chuyển ngoại tệ trái phép qua biên giới

Khoanh vùng trọng điểm chống rửa tiền

Thông thường, hoạt động vận chuyển tiền, vàng trái phép qua biên giới thường được các đối tượng thực hiện ở các cửa khẩu biên giới, khu vực cảng biển, đường bộ, đường sắt liên vận quốc tế, cửa khẩu hàng không lớn... Để ngăn chặn các đối tượng vi phạm, các lực lượng chức năng tại các khu vực trọng điểm trên thường xuyên tăng cường kiểm tra chặt chẽ đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, tạm nhập - tái xuất, đặc biệt là những hành khách xuất cảnh, nhập cảnh là người nước ngoài thường xuyên qua lại biên giới; các đối tượng có dấu hiệu nghi vấn mang theo tiền với số lượng lớn nhằm mục đích rửa tiền, tài trợ cho các tổ chức hoạt động phi pháp, hoặc vận chuyển trái phép qua biên giới cũng sẽ được khoanh vùng để có hướng xử lý phù hợp. 

Đơn cử như tại cửa khẩu hàng không, ngoài việc tăng cường kiểm tra, kiểm soát những đối tượng khả nghi, các lực lượng như biên phòng, hải quan thường xuyên phối hợp chặt chẽ công tác kiểm tra, kiểm soát, nhất là lên danh sách các tuyến bay trọng điểm, đối tượng thường xuyên vận chuyển tiền với số lượng lớn và có biểu hiện nghi vấn để ngăn chặn, bắt giữ kịp thời...

Thống kê của Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) cho thấy, trong năm 2013, toàn ngành hải quan đã phát hiện và xử lý hàng chục vụ liên quan đến các hành vi vận chuyển ngoại tệ, vàng vượt định mức và không khai báo. Tang vật thu giữ được là 20,1kg vàng, kim loại quý, 107 món trang sức, 634.650 USD, 20.000 euro, 205.630 nhân dân tệ, 2,4 triệu yên, 246 triệu đồng Việt Nam. Năm 2014, toàn ngành Hải quan đã phát hiện và xử lý 30 vụ, tang vật gồm: 28.500 CNY, 33,27 triệu Ried, 104.935 USD, 19.300 CAD; 20.000 USD giả...

Còn theo Cục Trinh sát, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, trong 5 năm qua (2010-2014), lực lượng biên phòng đã bắt giữ được 69 vụ với 95 đối tượng mua bán, vận chuyển lưu hành tiền giả.