Nguy cơ mất an toàn lao động trong sản xuất nông nghiệp

Hiện nay, điều kiện lao động trong sản xuất nông nghiệp đã được cải thiện đáng kể nhưng nông dân vẫn thường xuyên tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật, vận hành máy móc, nông cụ... Điều đáng nói, an toàn lao động trong sản xuất nông nghiệp vẫn chưa được người nông dân quan tâm.

Hậu quả là hàng trăm vụ tai nạn lao động đáng tiếc đã xảy ra khi vận hành máy tuốt lúa, máy xát gạo, máy làm đất; bị thương do giẫm phải vật sắc nhọn, trâu, bò húc ngã khi thu hoạch cây ăn quả; nhiễm độc bước đầu do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không đúng cách... và tiềm ẩn nguy cơ bệnh tật lâu dài.

Ảnh minh họa

Tâm lý chủ quan, không sử dụng khẩu trang, kính mắt, quần áo bảo hộ khi phun thuốc trừ sâu khá phổ biến trong nông dân.

Chuyện lấy tay không xé vỏ thuốc trừ sâu hay khi pha chế xong tiện tay vứt vỏ thuốc xuống các kênh mương nội đồng cũng không phải chuyện hiếm. Tại nhiều địa phương, vỏ chai, bao bì thuốc bảo vệ thực vật còn vứt bừa bãi, không được thu gom, tiêu hủy đúng cách. Thậm chí có người còn để thuốc trừ sâu ngay cạnh khu sinh hoạt của gia đình.

Anh Toàn (Hưng Nguyên, Nghệ An) kể, mới đây trong lúc bơm thuốc trừ sâu cho lúa, anh không đeo khẩu trang, mặc áo vải thường, đội mũ cối cộng với bình bơm bị rò nên thuốc ngấm vào da. Về đến nhà, khắp người mẩn đỏ, chân tay bủn rủn, choáng váng, phải nghỉ làm mất mấy ngày.

Anh Ngô Quang Diện, trú tại phường Việt Hòa (TP Hải Dương) lái máy gặt liên hợp gần 3 năm nay. Khi mới mua máy gặt về, anh chỉ mất 2 ngày tự mày mò và tập lái. "Do đặc thù công việc nên ít khi tôi mặc đồ bảo hộ vì rất vướng víu và khó chịu. Việc bị sứt sát chân tay lúc vận hành và bảo dưỡng máy móc là không thể tránh khỏi. Vụ trước khi tháo lưỡi hái, do không cẩn thận nên tôi bị cắt vào tay, tuy vết thương không lớn nhưng mất hàng tuần mới lành lại được”, anh Diện nói.
Để sử dụng các phương tiện giao thông như xe máy, ô tô... đều phải được học hành và thi lấy chứng chỉ. Nhưng với những máy móc trong sản xuất nông nghiệp thì phần lớn nông dân chỉ tìm hiểu và sử dụng theo hình thức “học lỏm”. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ tai nạn thương tâm.

Điển hình như vụ tai nạn tại thị trấn Phú Thứ (Kinh Môn, Hải Dương) năm 2016. Trong khi đang thu hoạch lúa cho bà con nông dân, anh Nguyễn Văn Quảng (sinh năm 1986, tại khu 4, thị trấn Phú Thứ) đã lùi máy gặt làm bà Nguyễn Thị Vôi ở khu 7 (cùng thị trấn Phú Thứ) tử vong.

Trên thực tế, đa số nông dân chưa qua đào tạo nghề, chủ yếu làm việc theo kinh nghiệm, không tuân theo một cách chặt chẽ các hướng dẫn và khuyến cáo của các sở, ban, ngành liên quan.

Đa phần lao động trong lĩnh vực nông nghiệp bị hổng kiến thức, kỹ năng sử dụng máy móc và hóa chất. Do vậy, việc cơ giới hóa sản xuất càng diễn ra mạnh thì nguy cơ mất an toàn vệ sinh lao động lại càng gia tăng. Hiện hầu hết các vụ tai nạn lao động trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp không được thống kê, báo cáo, bởi bà con chủ yếu sản xuất theo gia đình, quy mô vừa và nhỏ, đa phần không khai báo khi bị tai nạn lao động.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, nguy cơ mất an toàn lao động trong sản xuất nông nghiệp hiện ở mức khá cao, chỉ đứng sau các ngành khai thác mỏ, xây dựng và hóa chất.

Để hạn chế tai nạn trong lĩnh vực nông nghiệp, chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng, nhất là Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các đoàn thể cần tăng cường nâng cao nhận thức cho người nông dân.

Bên cạnh đó, cần xây dựng và bổ sung, hoàn thiện các chính sách pháp luật về an toàn lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; tăng cường quản lý Nhà nước  trong lĩnh vực này thông qua việc tổ chức tuyên truyền, tập huấn sử dụng máy móc trang thiết bị; tổ chức, thanh tra, kiểm tra an toàn vệ sinh lao động đối với nông nghiệp, nông dân nhằm hạn chế thấp nhất mức độ rủi ro trong lao động, sản xuất.