Người nổi tiếng cần có trách nhiệm với những phát ngôn trên mạng xã hội

Tham gia vào phiên thảo luận về kinh tế - xã hội diễn ra vào chiều 27/10, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Hà (Đoàn Đại biểu Quốc hội Bắc Ninh) cho biết, thanh niên hiện nay được tiếp cận công nghệ rất sớm, số lượng người trẻ sử dụng mạng xã hội ước tính là 71% người dùng, vì vậy vấn đề "văn hóa số" rất cần được quan tâm. Từ đó, vị nữ Đại biểu Quốc hội đề cập tới những tồn tại trong ứng xử của thanh thiếu niên trên không gian mạng.

Một trong những điểm nổi bật nhất đó là ảnh hưởng của những người trẻ nổi tiếng là thần tượng của đông đảo người hâm mộ, có độ phủ rộng và ảnh hưởng lớn đối với giới trẻ, họ chủ yếu hoạt động trong các lĩnh vực nghệ thuật với vai trò như ca sĩ, diễn viên, người mẫu,... Họ chính là biểu tượng cho những hình mẫu lý tưởng mà nhiều bạn thanh, thiếu niên hằng ngày vẫn khao khát như có một ngoại hình đẹp như nam thần, nữ thần, cuộc sống xa hoa được hàng trăm nghìn hoặc hàng triệu người hâm mộ. 

Tuy nhiên, cách ứng xử của những thần tượng trẻ tuổi đôi khi lại gây ra rất nhiều điều đáng quan ngại. Trong khi đó người hâm mộ trẻ lại đang ở lứa tuổi hình thành nhân cách, chưa phát triển đầy đủ về nhận thức, chưa phân biệt được giá trị thật, ảo của vô vàn thông tin trên mạng, dễ bị lôi cuốn vào những trào lưu mới mẻ.

Vì vậy, những hành vi ứng xử lệch chuẩn của những thần tượng, người nổi tiếng dễ định hướng sai lệch trong việc hình thành nhân cách cho cộng đồng người hâm mộ trẻ tuổi. Từ đây có thể dễ thấy thực trạng thần tượng nào fan đó và ngược lại. 

Đại biểu Nguyễn Thị Hà nêu quan điểm, đồng ý rằng trên nhiều phương diện thì người nổi tiếng cũng giống như người bình thường, nhưng sự thành công của người nổi tiếng gắn liền với người hâm mộ, họ có ảnh hưởng rất lớn đối với sự phát triển tư duy của người hâm mộ trẻ tuổi. Vì vậy, họ cần phải có trách nhiệm với những phát ngôn trên báo chí, mạng xã hội và cũng cần phải có trách nhiệm đối với hành vi và lối sống của mình.

Chia sẻ thêm với phóng viên Infonet về hệ luỵ của giới trẻ khi bắt chước các thần tượng, các trào lưu lệch lạc trên mạng xã hội, PGS. TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực, Ủy ban Văn hoá – Giáo dục của Quốc hội nhận định, có nhiều nguyên nhân khiến một số người nổi tiếng thời gian qua có những hành vi, phát ngôn lệch chuẩn trên mạng xã hội. 

Nguyên nhân đầu tiên là xuất phát từ bản tính nghệ sĩ. Đối với các nghệ sĩ, để có thể sáng tạo, tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, riêng có thì cái tôi cá nhân của nghệ sĩ rất lớn, và điều này đôi khi dẫn đến việc họ muốn thể thể hiện bản thân mình nhiều hơn.

Nguyên nhân thứ hai là do nghệ sĩ chưa có nhiều kinh nghiệm ứng xử trên môi trường mạng.

Nguyên nhân thứ ba là một số ít nghệ sĩ muốn lợi dụng câu chuyện trên mạng xã hội để tạo ra sự quan tâm, gây chú ý nhiều hơn. Họ muốn gây dựng tên tuổi bằng scandal, phát ngôn gây sốc… Trên thực tế, những scandal như thế có thể tạo ra sự quan tâm của một nhóm công chúng nhưng không đảm bảo tên tuổi, uy tín mang tính bền vững cho người nghệ sĩ. 

Và hệ quả là những lối sống, phát ngôn lệch chuẩn này sẽ ảnh hưởng không ít tới giới trẻ. Thực tế đã có những trào lưu bắt chước thần tượng thái quá của bác bạn trẻ, ví dụ như "nuôi búp bê kumanthong" hay sử dụng ngôn ngữ nước ngoài vô tội vạ... Những hành vi này đã gây ra những hậu quả hết sức tai hại. Giới trẻ bắt chước thần tượng rồi hình thành nên những nhận thức, thói quen mới, tạo ra những định hướng giá trị mới mà đôi khi đi ngược với chuẩn mực, văn hoá truyền thống. 

PGS. TS Bùi Hoài Sơn cho rằng giới trẻ luôn cần một môi trường văn hóa lành mạnh để phát triển nhân cách theo hướng tích cực. Môi trường mạng cũng cần phải có người “dọn rác” thường xuyên. Theo đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường xử lý, xử phạt những hành vi trái thuần phong mỹ tục, đặc biệt của những người nổi tiếng, có ảnh hưởng đối với giới trẻ.

Chung quan điểm này, đại biểu Nguyễn Thị Hà kiến nghị cần có môi trường pháp lý chặt chẽ nhằm quản lý các nền tảng mạng xã hội. Đặc biệt, cần có chế tài xử lý thích đáng và đủ sức răn đe với những trường hợp nghệ sĩ có phát ngôn, cư xử, lối sống không phù hợp, không lành mạnh, làm ảnh hưởng tiêu cực đến lối sống của giới trẻ.

N. Huyền