Muối ngoại "đè bẹp" diêm dân

Giá muối trong nước đang rớt thảm hại Ảnh: IT

Theo Bộ NN&PTNT, nhu cầu muối cả nước năm 2012 khoảng 1,38 triệu tấn, trong khi lượng cung hơn 1,46 triệu tấn, đảm bảo cung cấp cho tiêu dùng và các nghề khác.

Tuy nhiên, ông An Văn Khanh, Phó Cục trưởng Cục Chế biến nông lâm thủy sản và Nghề muối, Bộ NN&PTNT cho rằng, muối cho tiêu dùng dân sinh dư thừa, nhưng muối chất lượng cao phục vụ ngành công nghiệp và các ngành hóa chất khác chưa đáp ứng được.

Đó là lý do vì sao suốt thời gian qua DN luôn được ưu ái cấp quota nhập khẩu muối. Thế nhưng, cũng vì được ưu ái nên DN đã “lách” luật, “hô biến” hàng chục ngàn tấn muối nhập khẩu phục vụ sản xuất công nghiệp thành muối ăn và bán tràn lan ngoài thị trường.

Vụ việc chỉ bị vỡ lở khi Cục Điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan phát hiện Tổng công ty TNHH một thành viên Hóa chất cơ bản miền Nam lợi dụng cơ chế ưu đãi thuế, đã xin nhập khẩu muối về làm muối công nghiệp, nhưng sau đó DN này đã bán 23.000 tấn ra thị trường làm muối ăn.

Chiêu "hô biến" muối nhập khẩu cho mục đích công nghiệp thành muối ăn trong nháy mắt cho thấy nhiều kẽ hở trong quá trình cấp quota nhập khẩu muối. Điều này đồng nghĩa, diêm dân sản xuất muối trong nước vốn đã bị chèn ép vì giá bán muối thấp, nay càng lâm vào cảnh khó khăn.

Đại diện HTX muối Bạch Long (Nam Định) than, đầu năm 2011, khi DN tại xã Bạch Long (Nam Định) được phép cấp quota nhập khẩu 50 ngàn tấn, đã khiến giá bán muối thô của diêm dân xã này đang từ 1.500 đồng/kg rớt thảm hại xuống chỉ còn 100 đồng/kg. Diêm dân điêu đứng mà không biết kêu ai.

Thứ trưởng Bộ NN &PTNT Hồ Xuân Hùng cho rằng, việc nhập khẩu muối cho sản xuất công nghiệp là cần thiết, vì trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu, nhưng cấp hạn ngạch nhập khẩu cho DN phải có sự kiểm soát, để tránh hiện tượng DN lợi dụng, biến muối xin nhập để sản xuất công nghiệp thành muối ăn, dìm giá muối thô xuống thấp, gây thiệt hại cho diêm dân.

Trao đổi với Infonet xung quanh câu chuyện này, ông Lưu Hoàng Ngọc – Cục phó Cục Hóa chất (Bộ Công thương) cho biết, Bộ Công thương đã chỉ đạo Tập đoàn hóa chất Việt Nam cũng như Công ty TNNN một thành viên Hóa chất cơ bản miền Nam báo cáo vấn đề này. Trên cơ sở báo cáo chi tiết bộ sẽ có giải pháp cụ thể xử lý".

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hồ Xuân Hùng cho rằng, hiện chưa có kết luận cuối cùng về DN lợi dụng ưu đãi thuế nhưng quan điểm của liên bộ NN&PTNT và Công thương là DN nào làm sai thì DN ấy phải chịu trách nhiệm và nhất định sẽ bị xử lý, thậm chí sẽ bị cấm nhập khẩu muối trong năm 2012. "Nếu có giải pháp tiêu thụ muối cơ bản, bền vững cho diêm dân, đưa vào chế biến theo quy trình, hà cớ gì chúng ta phải tiêu tốn nhiều tiền đi nhập khẩu muối phục vụ công nghiệp… ”- Thứ trưởng Hồ Xuân Hùng khẳng định.

Bộ NN&PTNT cũng đang xây dựng đề án tổng thể để tiêu thụ muối cho diêm dân, quy hoạch vùng sản xuất muối và áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật để xây dựng các dây chuyền sản xuất muối dùng cho công nghiệp. Năm 2012 sẽ có thực hiện 5 dự án mô hình sản xuất muối sạch tại Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Bà Rịa-Vũng Tàu.

Linh Anh