Làm thế nào để không phơi nhiễm bệnh đậu mùa khỉ?

Đại diện CDC Hoa Kỳ cho biết, thống kê số mắc mới nhất cho thấy 97% ca mắc đậu mùa khỉ là nam giới với 86% (22.753/26.326) xác định là nam quan hệ tình dục đồng giới. Vậy làm thế nào để an toàn?.

Chiều 17/11, đại diện CDC Hoa Kỳ tại Việt Nam cảnh báo, đậu mùa khỉ có thể lan truyền nhanh chóng và xuất hiện những nơi mà trước đây chưa từng có cáo báo về bệnh này.

Tính đến ngày 11/11, thế giới đã ghi nhận 79.151 ca mắc với 49 ca tử vong, bệnh xuất hiện tại 110 quốc gia trong đó 103 quốc gia trong lịch sử chưa từng có báo cáo về bệnh này.

Trong tổng số các ca mắc đậu mùa khỉ ghi nhận trên toàn cầu có tới 97% (44.066/45.477) các ca bệnh là nam với ở nam mắc đậu mùa khỉ từ 18-44 (chiếm 80% các ca bệnh).

Đại diện CDC Hoa Kỳ, Cục Y tế Phòng chống HIV/AIDS trao đổi với báo chí về công tác phòng chống HIV, đậu mùa khỉ

Đáng lưu ý, trong số các bệnh đã biết dữ liệu về xu hướng tính dục thì có tới 86% (22.753/26.326) xác định là nam quan hệ tình dục đồng giới.

Theo các chuyên gia, ngoài những những không gian phòng xông/tắm hơi, CLB tình dục hoặc các bữa tiệc tình dục riêng tư và tập thể có quan hệ tình dục thân mật thường là với nhiều bạn tình ẩn danh, có nhiều khả năng lây truyền bệnh đậu mùa khỉ hơn.

Hơn thế nữa, dù bao cao su có thể bảo vệ hậu môn, miệng, dương vật hoặc âm đạo của bạn khỏi phơi nhiễm đậu mùa khỉ tuy nhiên chỉ dùng bao cao su có thể không ngăn chặn được tất cả các tình huống phơi nhiễm với đậu mùa khỉ vì phát ban có thể ở các bộ phận khác nhau trên cơ thể.

Trao đổi với phóng viên bên lề buổi gặp mặt, ông Eric Dziuban - Giám đốc Quốc gia Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ tại Việt Nam cho rằng, tiêm vắc xin là một công cụ quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh đầu mùa khỉ.

Nhưng hiện nay với nguồn cung vắc xin hạn chế thì người dân cần tạm thời cân nhắc thay đổi một số hành vi có thể làm tăng nguy cơ phơi nhiễm.

Những thay đổi tạm thời này sẽ giúp làm chậm sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ cho đến khi có đủ vắc xin.

Theo đó, chuyên gia này khuyến cáo, hãy nói với bạn tình của bạn về bất kỳ triệu chứng nào của bệnh đậu mùa khỉ và lưu ý đến những phát ban hoặc tổn thương mới hoặc không rõ nguyên nhân trên người bạn hoặc bạn tình của bạn trên các bộ phận miệng, bộ phận sinh dục (dương vật, tinh hoàn, âm hộ hoặc âm đạo) hoặc hậu môn.

Nếu bạn hoặc bạn tình của bạn có hoặc gần đây có phát ban mới hoặc không rõ nguyên nhân ở bất cứ đâu trên cơ thể thì ngừng quan hệ tình dục và đến cơ sở y tế.

ông Eric Dziuban - Giám đốc Quốc gia Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ tại Việt Nam

Nếu bạn hoặc bạn tình mắc bệnh đậu mùa khỉ hoặc cho rằng mình có thể bị đậu mùa khỉ, cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và những người khác là tránh quan hệ tình dục dưới bất cứ hình thức nào (đường miệng, hậu môn, âm đạo) và không hôn hoặc chạm vào cơ thể của nhau khi đang bị bệnh.

“Đặc biệt tránh chạm vào bất kỳ vết phát ban nào. Không dùng chung đồ như khăn tắm, đồ kích dục, đồ chơi tình dục và bàn chải đánh răng ngay cả khi bạn cảm thấy khoẻ mạnh”, ông Eric Dziuban nói.

Chuyên gia đến từ CDC Hoa Kỳ cũng nhấn mạnh để giảm lây người dân cần tránh hôn hoặc khạc nhổ vì bệnh đậu mùa khỉ có thể lây lan theo đường nước bọt.

Cùng nhau thủ dâm trong khi vẫn giữ khoảng cách không chạm vào nhau và không chạm vào bất kỳ vết ban mẩn đỏ nào cũng là giải pháp nhằm giảm lây.

Chuyên gia cũng gợi ý các cặp đôi có thể cân nhắc quan hệ tình dục mà vẫn mặc quần áo hoặc che những bộ phận có phát ban nhằm giảm tối đa tiếp xúc da kề da.

Ông Eric Dziuban khuyến cáo nếu bị phát ban mới hoặc không rõ nguyên nhân hoặc các triệu chứng khác, biện pháp tốt nhất vẫn là tránh quan hệ tình dục thân mật với bất kỳ ai cho đến khi được kiểm tra sức khoẻ.

Khi đi khám cần đeo khẩu trang và thông báo ngay cho nhân viên y tế biết các biểu hiện bệnh đồng thời tránh tụ tập đặc biệt nếu có sự tiếp xúc gần gũi, riêng tư da kề da.

Tại Việt Nam, theo thống kê của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đến thời điểm này cả nước mới ghi nhận 2 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ. Tất cả đều trở về sau chuyến du lịch tại Dubai. Hai ca mắc đã đi du lịch cùng nhau nhưng phát bệnh cách nhau 17 ngày.

Để chủ động phòng chống dịch bệnh Đậu mùa khỉ ở nước ta, Bộ Y tế đã ban hành khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:

1. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.

3. Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.

4. Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.

5. Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

6. Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.

N. Huyền