'Rộ' dịch vụ xét nghiệm kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19, có cần làm?
Nhiều người sau tiêm vắc xin Covid-19 lo lắng khả năng sinh kháng thể có hay chưa, nắm bắt tâm lý này, có nhiều cơ sở khám chữa bệnh đưa ra gói dịch vụ xét nghiệm kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19.
Tại Hà Nội, tổ hợp phòng khám Medip... có dịch vụ xét nghiệm kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19 với giá 500 nghìn đồng.
Theo hướng dẫn quảng cáo của phòng khám, 2 thời điểm thích hợp để làm xét nghiệm định lượng kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19 - khoảng 28 ngày sau tiêm mũi 1 và từ 14 đến 28 ngày đối với người sau tiêm mũi 2.
Theo đó, xét nghiệm có độ nhạy lâm sàng 98.8%, độ đặc hiệu phân tích 100%, không phản ứng chéo với các loại coronavirus khác.
Kết quả âm tính: Không đủ kháng thể SARS- CoV- 2 IgG cần thiết. Ý nghĩa: Chưa từng nhiễm bệnh hoặc không đáp ứng miễn dịch sau tiêm ngừa.
Kết quả dương tính: Có xuất hiện kháng thể SARS- CoV- 2 IgG trong mẫu máu. Ý nghĩa: Tình trạng nhiễm hoặc đã từng nhiễm SARS-CoV-2 hoặc có khả năng đáp ứng miễn dịch sau tiêm ngừa.
Tại TP.HCM cũng có nhiều phòng khám đưa ra gói dịch vụ xét nghiệm kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19. Phòng khám CareP... quận 7, cũng đưa ra dịch vụ xét nghiệm định lượng kháng thể Covid-19 với giá 390 nghìn đồng.
Một bệnh viện đa khoa ở Phú Thọ cũng triển khai quy trình xét nghiệm định lượng kháng thể sau khi tiêm vắc xin Covid-19, nhằm phục vụ công tác điều trị Covid-19 cũng như hỗ trợ người dân khi có nhu cầu.
Dịch vụ xét nghiệm kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19 xuất hiện ở nhiều cơ sở KCB. |
BS Trương Hữu Khanh – Chuyên gia truyền nhiễm BV Nhi đồng I TP.HCM cho biết, ông cũng nhận được hàng chục câu hỏi nhờ tư vẫn mỗi ngày về việc có nên xét nghiệm kháng thể sau tiêm vắc xin Covid-19 để mình chắc chắn được vắc xin bảo vệ. BS Khanh cho rằng điều này không cần thiết, tốn kém cho người dân.
Theo bác sĩ Khanh, xét nghiệm kháng thể trong máu sau tiêm vắc xin để định lượng kháng thể chỉ dành cho nhóm người tham gia thử nghiệm nghiên cứu vắc xin còn trong cộng đồng nó không có tác dụng gì.
Người đã tiêm vắc xin 2 mũi nếu mắc Covid-19 thì rất ít trở nặng nên xét nghiệm không giúp được gì nhiều.
GS Nguyễn Văn Tuấn – Viện Y khoa Garvan, Úc cũng cho biết, trong quá khứ đã có trường hợp người đã tiêm vắc xin rồi sau đó đi xét nghiệm PCR hoặc và có kết quả dương tính. Nhưng trên lí thuyết, tiêm chủng vắc xin và nếu không bị nhiễm thì PCR không thể cho ra kết quả dương tính. Rất có thể kết quả dương tính là dương tính giả.
Câu hỏi đặt ra là người đã tiêm vắc xin có cần làm xét nghiệm kháng thể? GS Tuấn cho rằng nếu người tiêm vắc xin nghi ngờ mũi tiêm chưa có tác dụng, đi xét nghiệm kháng thể, thì đây là việc không nên làm. Lí do là các phương pháp xét nghiệm này cho chúng ta biết một người đã bị phơi nhiễm virus trong quá khứ, chúng không phải là thước đo tin cậy về sự miễn dịch chống virus.
Tại sao xét nghiệm kháng thể không phải là thước đo đáng tin cậy?
Theo GS Tuấn, tại vì các phương pháp xét nghiệm này chỉ cho chúng ta biết kháng thể chống SARS-CoV-2 là hiện diện hay không hiện diện, nhưng chúng không định lượng, không cho biết bao nhiêu kháng thể trong cơ thể. Điều này có nghĩa là một người có thể có kết quả dương tính, nhưng lượng kháng thể có thể không đủ để bảo vệ chống lại virus. Mặt khác, nếu kết quả xét nghiệm là âm tính, thì nó cũng không có nghĩa là người đó không có miễn dịch, bởi vì các thành phần khác của hệ miễn dịch (như tế bào T) có thể đóng vai trò quan trọng trong việc chống virus.
Vì những lí do trên, các giới chức y tế không khuyến cáo làm xét nghiệm kháng thể cho những người đã tiêm vắc xin Covid-19.
K.Chi