Doanh nghiệp và người tiêu dùng cùng lạnh nhạt với xăng E5

Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, thực hiện Quyết định số 53/2012/QĐ-TTg ngày 22 tháng 11 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống, ngay từ tháng 11 năm 2014 các Bộ, ngành các doanh nghiệp kinh doanh đầu mối xăng dầu, các doanh nghiệp đã tích triển khai các hoạt động để thúc đẩy việc sản xuất, phối chế, kinh doanh xăng E5. Tuy nhiên việc sản xuất, phối chế, kinh doanh xăng E5 đang gặp nhiều khó khăn.

100% cửa hàng bán lẻ xăng dầu tại Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng đã bán xăng E5

Thứ trưởng Hải cho biết, tại 08 địa phương phân phối thử nghiệm bao gồm Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Cần Thơ, và Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ có 3 địa phương là Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng đạt mục tiêu đến ngày 1/6 có 100% số lượng cửa hàng bán lẻ xăng dầu tại địa phương bán xăng E5.

Để tạo chênh lệch giá xăng E5 thấp hơn xăng RON92 theo chỉ đạo tại Thông báo số 19/TB-VPCP, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã áp dụng biện pháp trích lập Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, hiện nay mức trích lập Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đối với xăng E5 hiện nay là 0 đồng/lít, xăng khoáng là 300 đồng/lít.

Với các chính sách thuế, phí như hiện nay, giá bán tối đa của mặt hàng xăng E5 thấp hơn 498 đồng/lít so với xăng RON 92 (giá tối đa của xăng khoáng RON 92 hiện là 14.940 đồng/lít, của xăng E5 là 14.442 đồng/lít, theo Công văn số 2974/BCT-TTTN ngày 05 tháng 4 năm 2016 của Bộ Công Thương về việc điều hành kinh doanh xăng dầu). Theo đánh giá mức chênh lệch này chưa hấp dẫn người dân sử dụng xăng sinh học.

Trong sản xuất, phối chế, kinh doanh xăng E5, khó khăn hiện nay là giá etanol nhiên liệu cao:

Giá sắn lát nguyên liệu tăng liên tục dẫn đến giá thành ethanol nhiên liệu tăng cao. Các nhà máy sản xuất etanol nhiên liệu được xây dựng trong những năm 2008- 2010, với giá trung bình khoảng 2.000 đồng/kg (giá sắn lát khô cuối năm 2008 và đầu năm 2009 biến động từ 1.500 đồng/kg – 1.700 đồng/ kg). Từ năm 2011 đến nay, giá sắn lát luôn trên mức 3.500đồng/kg có thời điểm giá sắn lát lên đến 4.500 đồng/kg – 5.000 đồng/kg.

Giá dầu mỏ giảm là nguyên nhân ethanol nhiên liệu sinh học kém cạnh tranh so với nhiên liệu gốc khoáng về mặt kinh tế. Giá dầu mỏ trong năm 2008 -2009 cũng đang ở mức rất cao (ngày 11 tháng 07 năm 2008 giá dầu thô là 147,27 đô la Mỹ/thùng). Từ 2011 đến nay, giá dầu thế giới liên tục giảm (thấp nhất xuống dưới 30 đô la Mỹ/thùng).

Mặt khác, doanh nghiệp chưa mặn mà trong kinh doanh xăng E5: cửa hàng bán E5 có doanh thu thấp, tỷ lệ chiết khấu xăng sinh học chưa hấp dẫn, chênh lệch giá bán xăng chưa hấp dẫn.

Ngoài ra, về phía người tiêu dùng: Chênh lệch giá bán xăng chưa hấp dẫn và khuyến khích người tiêu dùng; người tiêu dùng sử dụng xăng khoáng theo thói quen dẫn đến sản lượng xăng E5 bán ra tại cùng một cửa hàng bán lẻ xăng dầu thấp hơn so với xăng khoáng cùng loại.

Hiện nay, việc cung cấp etanol nhiên liệu để phối trộn lượng xăng sinh học E5 trên chủ yếu từ 02 Nhà máy Nhiên liệu sinh học của Công ty TNHH Tùng Lâm với tổng công suất: 150.000 tấn/năm (01 nhà máy công suất 50.000 tấn/năm; 01 nhà máy 100.000 tấn/năm) đủ để phối trộn trên 3 triệu tấn xăng sinh học E5/năm. Giá bán khoảng 13.000đồng/lít. Công ty TNHH Tùng Lâm cho biết hiện các nhà máy đang hoạt động bình thường, lượng tiêu thụ etanol nhiên liệu mới chỉ chiếm dưới 30% năng lực sản xuất của Công ty.