Đi thăm người ốm, nam thanh niên tranh thủ khám phát hiện mắc bệnh ung thư số 1 Việt Nam

Ung thư gan là bệnh ung thư đứng đầu ở Việt Nam, tỷ lệ mắc và tử vong gần ngang nhau do bệnh nhân đều phát hiện ở giai đoạn cuối.

Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương Phú Thọ tiếp nhận một bệnh nhân mới 38 tuổi đã bị ung thư gan.

Các bác sĩ cho biết, bệnh nhân nam này tới khám vì đau bụng. Bệnh nhân đã khám ở gần nhà nhưng không ra bệnh gì. Khi đến Bệnh viện đa khoa Hùng Vương khám, kết quả chụp CT ngực và ổ bụng của bệnh nhân cho thấy hình ảnh tổn thương HCC (ung thư biểu mô tế bào gan) thể thâm nhiễm toàn bộ gan trái và huyết khối hoàn toàn tĩnh mạch cửa nhánh trái.

Điều khiến bác sĩ buồn,trầm tư khi cầm hồ sơ bệnh án của bệnh nhân đó là nam bệnh nhân còn quá trẻ mới 38 tuổi.

Trường hợp của bệnh nhân khác, ông Nguyễn K. H. (51 tuổi, trú tại Thái Bình) đến khám vì người mệt, chán ăn, thi thoảng đau ở hạ sườn trái. Khi khám tại BV K Trung ương, bác sĩ chẩn đoán ông H. bị ung thư gan nguyên phát trên nền viêm gan B. Trên phim chụp bác sĩ giải thích bệnh nhân có 2 khối u 1 khối bên phải kích thước gần 10 cm, khối bên trái gần 5 cm.

Ông H. đã được nút mạch cho khối u 10 cm. Sau 2 tuần tái khám thì u nhỏ còn tầm 8.5cm, men gan tăng cao bác sĩ cho thuốc hạ men về uống. Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành nút mạch cho khối u thứ 2 (khối u 5cm). Trường hợp của ông K. không thể can thiệp gì được nhiều như mổ xẻ hay hoá trị xạ trị vì khối u to.

Hình ảnh ung thư gan qua phim chụp MRI.

Tại buổi cập nhật về chẩn đoán điều trị bệnh lý gan do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM tổ chức mới đây, TS BS Lê Thị Tuyết Phượng – Trưởng khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Nhân dân 115 TP.HCM, cho biết ung thư gan là bệnh ung thư hàng đầu tại Việt Nam. Nhiều bệnh nhân còn rất trẻ phát hiện bệnh tình cờ khi đi khám.

'Có nam thanh niên trẻ khỏe đến bệnh viện thăm người thân. Khi đi qua phòng khám chuyên khoa gan, anh sực nhớ dạo gần đây bị đau vùng gan, người hay mệt mỏi, không làm việc tốt như trước nên vào khám.

Khi bác sĩ xét nghiệm, siêu âm phát hiện siêu vi B và có khối u gan lớn, chiếm toàn bộ gan, các bác sĩ nói là “gan trong u”. Phương pháp đều trị tích cực đã quá chỉ định vì u quá lớn. 3-4 tháng sau thì bệnh nhân này qua đời lúc mới hơn 30 tuổi. Đây là trường hợp đáng buồn và báo động' BS Phượng cho biết.

Theo BS Phượng, ung thư gan hiện nay người ta thống kê số ca mắc và số ca tử vong rất gần nhau là do bệnh nhân đều phát hiện ở giai đoạn muộn. Ở Việt Nam ung thư gan đứng hàng thứ nhất. Ung thư gan là bệnh không có triệu chứng, khi bệnh nhân có triệu chứng thì bệnh đã ở giai đoạn cuối.

Hai virus gây ung thư gan là virus B và virus C, aflatoxin. Ngoài ra, rượu, gan nhiễm mỡ, bệnh tự miễn, yếu tố di truyền. Tất cả các nguyên nhân này đều là con đường tiến tới xơ gan và ung thư gan.

Ung thư gan nếu phát hiện sớm thì việc điều trị tốt. Nếu trước đây, ung thư gan được xem là hết thuốc chữa bệnh nhân chỉ sống 3 đến 6 tháng thì hiện nay ung thư gan đã có thể điều trị. BS Tuyết Phượng cho biết có nhiều bệnh nhân ung thư gan sống được qua 5 năm.

Trong các nguyên nhân trên, BS Phượng cho biết viêm gan B và do aflatoxin là hai tác nhân gây ung thư gan không qua xơ gan. Vì vậy, có bệnh nhân đi khám tự nhiên phát hiện trong gan có u.

Aflatoxin là nấm mốc tồn tại trên thực phẩm nhiễm nấm mốc như các loại đậu mốc, cơm cháy, cơm rang mốc, tương lên men bị mốc. Ăn vào cơ thể tồn tại lâu bền và nó phá hủy tế bào ở gan gây đột biến và hình thành khối u ở gan. Vì vậy, người dân hạn chế ăn thực phẩm có nấm mốc đặc biệt ngũ cốc có nấm mốc.

BS Phượng cũng lưu ý thêm một thủ phạm nguy hiểm có thể gây ung thư gan mà chúng ta ít để ý. Hàng ngày, gia đình nào cũng sử dụng thớt gỗ để sắp đồ ăn. Thớt gỗ có các vết nứt trong đó có nhiều nấm mốc, rong rêu bám vào đó nếu bạn đặt đồ ăn trên thớt thì đồ ăn có thể nhiễm nấm mốc.

Aflatoxin ở nhiệt độ rất cao mới chết, ở nhiệt độ thấp nó vẫn tồn tại và xâm nhập vào cơ thể bạn.

Viêm gan virus B lây qua đường truyền máu, lây qua đường tình dục và đặc biệt lây từ mẹ sang con. Đặc biệt, tại Việt Nam, BS Phượng cho biết 80% lây viêm gan B từ mẹ sang con. Các thói quen xăm hình, xỏ khuyên tai, lưỡi, cắt lể, nặn mụn cũng làm gia tăng lây viêm gan B. Người mắc viêm gan B đưa đến bệnh mãn tính, xơ gan và ung thư gan.

Hiện nay trên thế giới có khoảng 250 triệu người bị viêm gan siêu vi B. Cứ 10 giây có người tử vong vì viêm gan siêu vi B. Tại Việt Nam, viêm gan siêu vi B là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan, ung thư gan; chiếm 80%.

Khi bệnh nhân nhiễm siêu vi B bệnh có thể cấp tính, mãn tính. Nếu trong 6 tháng đào thải được virus ra thì gọi là siêu vi B cấp. Còn nhiễm siêu vi B mãn tính đa phần lây từ mẹ sang con. Virus gặm nhấm gan và dẫn tới xơ gan, ung thư gan.

Nếu nhiễm siêu vi B mãn tính thì 30% xơ gan, 5 % không qua xơ gan đi thẳng tới ung thư gan. Con đường cuối cùng của bệnh nhân là tử vong.

BS Phượng khuyến cáo ở độ tuổi trung niên, nguy cơ nhiễm viêm gan B khá cao. Các cơ quan, tổ chức nên có những chương trình tầm soát để phát hiện bệnh lý ở giai đoạn sớm nhằm có những phương pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nặng nề.

Khánh Chi