Đang ngồi làm việc người đàn ông 40 tuổi đổ gục, đến viện máu đã ngập lụt não thất

Mỗi năm, tại Việt Nam, có khoảng 200.000 người bị đột quỵ và khoảng 20% trong số đó tử vong. Đáng chú ý, tỉ lệ người trẻ đột quỵ đang có xu hướng gia tăng khi xuất hiện ở độ tuổi dưới 45-50.

Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai vừa cứu sống thành công một trường hợp 40 tuổi nguy kịch. Bệnh nhân đang ở đỉnh cao của sự nghiệp khi có địa vị, kinh tế, nhà cửa, xe cộ.

Có lẽ vì vậy nên anh rất hay vui vẻ cùng bạn bè hàng tuần bằng các bữa nhậu xả láng. Anh N.C béo ú với chiều cao 1,70m, cân nặng 80kg nên BMI là 27,7.

Anh bị tăng huyết áp nhưng thuốc uống không đều. Sáng hôm đó, đang ngồi làm việc tại cơ quan bỗng nhiên anh N. C thấy đau đầu khủng khiếp, rồi gục xuống ghế. Đồng nghiệp chạy đến nhưng anh không còn biết gì, miệng nôn trớ.

Mọi người cuống cuồng đưa anh đến viện gần nhất cấp cứu. Anh được chẩn đoán chảy máu não nguy kịch rồi nhanh chóng được đưa đến TT Đột quỵ Bạch Mai.

Hình ảnh máu ngâp lụt tại não thất bốn, não thất ba và não thất bên của bệnh nhân

Tại TT Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai bệnh nhân rơi vào tình trạng nguy kịch: hôn mê sâu, thở bằng máy thở, huyết áp tăng rất cao cần dùng thuốc kiểm soát liên tục. Các bác sĩ tiến hành chụp phim sọ não có dựng mạch xác định căn nguyên và đánh giá tổn thương, nhằm có chiến lược điều trị tối ưu.

Kết quả về cho thấy hình ảnh chảy máu khủng khiếp: chảy máu ngập lụt hết toàn bộ não thất bên, não thất ba, não thất tư gây giãn não thất cấp, gây tắc nghẽn sự lưu thông hệ thống não thất. Với mức độ tổn thương như này nếu không làm gì gần như chắc chắn sẽ tử vong.

Tuy nhiên bệnh cảnh lâm sàng của bệnh nhân quá nặng, hôn mê rất sâu Glasgow 7 điểm thì việc phẫu thuật cần phải thực sự cân nhắc thật kỹ. Nghe thông báo từ bác sĩ, người vợ trẻ bàng hoàng, thất thần.

Một cuộc hội chẩn đa chuyên khoa được triển khai nhanh chóng trong tua trực đêm rồi đến thống nhất: anh còn trẻ, bệnh mới khởi phát được 8 tiếng nên mặc dù lâm sàng anh rất nặng nhưng chỉ định phẫu thuật được đưa ra.

Bác sĩ phẫu thuật thần kinh tiến hành mở 1 mảnh sọ của anh bỏ ra ngoài, sử dụng các dụng cụ hết sức tinh vi đi từ ngoài thẳng vào trong não thất cố gắng lấy gần toàn bộ máu trong não thất, sau đó đặt một ống dẫn lưu máu từ não thất ra bên ngoài.

Sau hồi sức tích cực tại TT Đột quỵ Bạch Mai ngày thứ 2, bệnh nhân đã tỉnh lại gần như hoàn toàn.

Đến ngày thứ 3 anh rút được ống thở, để tự thở. Dẫn lưu não thất được rút vào ngày thứ 4. Bệnh nhân được tập phục hồi chức năng hàng ngày ngay tại giường bệnh. Và đến hôm nay (ngày thứ 7 của bệnh) bệnh nhân đã đứng dậy đi lại được tốt.

Trao đổi với phóng viên, PGS. TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc BV ĐH Y Hà Nội cho biết, khác với người lớn tuổi, đột quỵ thường do tình trạng xơ vữa, hẹp mạch máu não hoặc tăng huyết áp, đột quỵ ở người trẻ thường xảy ra đột ngột và có căn nguyên khác biệt.

Đó có thể là do người trẻ bị dị dạng mạch máu não - là các bất thường về giải phẫu của mạch máu não - như phình động mạch não, thông động tĩnh mạch, u mạch, bệnh Moya moya.

Đó có thể là do người trẻ mắc các bệnh lý tim mạch như rối loạn nhịp tim, bệnh van tim gây hình thành huyết khối trong các buồng tim, bệnh lý về đông máu (thường là các biểu hiện tăng đông do thiếu các yếu tố như Protein S, Protein C và Antithrombin III.

“Và cũng có trường hợp người trẻ bị đột quỵ là do các bệnh lý tăng đông mắc phải hoặc bệnh nhân có gene gây tình trạng tăng đông máu”, PGS. TS Nguyễn Lân Hiếu chỉ ra.

Theo đó, có những trường hợp có biểu hiện khởi phát ban đầu bằng những cơn đau đầu dữ dội, nôn, gáy cứng, nhìn mờ, đi vệ sinh không tự chủ, hoặc cá biệt có bệnh nhân mất ý thức, hôn mê ngay từ đầu.

Mặc dù nhiều người may mắn sống sót sau cơn đột quỵ, nhưng họ vẫn phải chịu các di chứng nặng nề, thậm chí là mất khả năng lao động, tạo ra gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Do đó, PGS. TS Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, dự phòng đột quỵ ở người trẻ bằng các biện pháp chung là kiểm soát các bệnh lý nền như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, bệnh van tim; thay đổi lối sống bằng bỏ thuốc lá, hạn chế rượu, bia; tăng cường vận động thể thao; tránh bị lạnh đột ngột và căng thẳng.

Những người có nguy cơ cao như đau đầu dai dẳng, huyết áp dao động, tiền sử gia đình nhiều người đột quỵ có thể làm thêm các thăm khám chuyên khoa thần kinh, tim mạch, chụp phim sọ não - mạch não nhằm phát hiện các dị dạng mạch máu não chưa có triệu chứng.

PGS. TS Nguyễn Lân Hiếu cũng nhấn mạnh, nếu có dấu hiệu bất thường dù là nhỏ nhất như đau đầu khác thường, đánh trống ngực liên hồi hay đơn giản là huyết áp tăng, bạn cần tư vấn bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt.

N.Huyền