Cơ hội cho người học nghề công tác xã hội ở Việt Nam
Công tác xã hội (Social Work) được xem là một khoa học xã hội ứng dụng và đồng thời là một nghề nghiệp được hình thành từ cuối thế kỷ XIX. Đến nay Công tác xã hội đã được phát triển rộng khắp và trở thành một ngành khoa học và nghề chuyên môn phổ biến ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Trong xã hội hiện đại, Công tác xã hội có vị trí và vai trò quan trọng. Cơ sở lý luận, nội dung và các phương pháp thực hành của Công tác xã hội không ngừng được hoàn thiện cả về phương diện lý thuyết lẫn thực tiễn.
Nhân viên xã hội (Social Workers) là những người được đào tạo một cách chuyên nghiệp về công tác xã hội mà hành động của họ nhằm mục đích tối ưu hóa sự thực hiện vai trò của con người trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần tích cực vào cải thiện, tăng cường chất lượng cuộc sống của cá nhân, nhóm và cộng đồng.
![]() |
Phụ nữ gặp hoàn cảnh khó khăn là đối tượng cần được quan tâm của nghề Công tác xã hội. |
Xuất phát từ yêu cầu thực tế trong nước và kinh nghiệm của nhiều quốc gia trên thế giới, năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 32/2010/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển nghề Công tác xã hội giai đoạn 2010 – 2020, (gọi tắt là Đề án 32). Một trong những nhiệm vụ cấp thiết của đề án là nhanh chóng bổ sung đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội làm việc ở các cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đến tỉnh, huyện và cấp xã; Tổ chức đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng công tác xã hội cho cán bộ, nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội; Từ nay đến năm 2020, Việt Nam cần trên 20.000 cán bộ công tác xã hội có trình độ cao đẳng, đại học.
Thực tế cho thấy, Đề án 32 đã hỗ trợ Bộ Giáo dục Đào tạo nghiên cứu hoàn thiện kế hoạch phát triển công tác xã hội hệ cử nhân ở 40 trường đại học, cao đẳng có đào tạo công tác xã hội; các trường đạt chỉ tiêu tuyển sinh 2.500 cử nhân/năm; phối hợp với UNICEF hỗ trợ trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn tổ chức tuyển sinh, đào tạo Thạc sỹ công tác xã hội khóa 3 với chỉ tiêu 70 học viên/ năm.
Cô Lê Thị Thủy, giảng viên trường Đại học Lao động Xã hội là người đang trực tiếp giảng dạy khoa công tác xã hội chia sẻ: Để giúp các em hiểu được nghề công tác xã hội, trường đã kết hợp với các tổ chức để sinh viên và giáo viên đến trực tiếp với cộng đồng, tới các vùng sâu, vùng xa để làm công tác truyền thông, công tác xã hội với mong muốn nghề công tác xã hội đạt hiệu quả cao đảm bảo hệ thống an sinh xã hội.
![]() |
Làm nghề Công tác xã hội cần có tấm lòng nhân ái, sẵn sàng giúp đỡ mọi người. |
Tuy nhiên, có nhiều sinh viên đang học vẫn còn thắc mắc học ngành CTXH ra trường làm gì, làm ở đâu, cần có kỹ năng kiến thức gì để thực hành chuyên môn? Có thể các thầy cô cũng như lãnh đạo khoa chưa thông tin rõ ràng cho sinh viên hiểu rõ về ngành để họ có thể biết rõ con đường họ đi và sẽ đưa họ đến đâu và họ sẽ sống và làm việc như thế nào với cái nghề ấy. Chuyện này đúng ra sinh viên phải được định hướng trước khi xin vào học ngành này, nếu không muốn bỏ phí một vài năm ngồi ghế nhà trường với cái nghề chẳng phù hợp chút nào với mình cả, lãng phí công sức của chính mình và tiền bạc của gia đình.
Hiện nay đầu ra đang gặp khó khăn vì ngành nghề chưa được công nhận chính thức. Một khi nghề CTXH được công nhận chính thức thì sẽ hình thành một hành lang pháp lý quy định và ràng buộc tính chất chuyên môn ở các cơ sở, tổ chức xã hội và bậc lương và mạng lưới tài nguyên chính quy để hỗ trợ những thân chủ bị thiệt thòi. Lúc ấy đầu ra sẽ rộng hơn và sinh viên dễ tìm việc làm hơn với mức lương tương xứng hơn.
CTXH là một nghề dễ học những lại rất khó thực thi nghề nghiệp.Tại sao vậy? Đó là một nghề làm việc với con người, nhưng lại là con người có vấn đề với những mối liên hệ chằng chịt và phức tạp của nó trong một môi trường sống không có gì êm ả.
Bạn muốn vào nghề này ư? Trước khi quyết định bạn hãy suy nghĩ thật chín chắn, bạn ra soát lại con người của bạn có phù hợp với nghề này không, thái độ của bạn với những người xung quanh, với các vấn đề xã hội, rồi những kỹ năng của bạn, mong đợi của bạn trong cuộc sống và tương lai của bạn...
Bài viết phục vụ tuyên truyền Đề án phát triển nghề Công tác xã hội (Đề án 32)