3 nguyên nhân khiến chuỗi liên kết chăn nôi, sản xuất, tiêu thụ gặp khó

 Nhiều khó khăn

Ông Nguyễn Ngọc Sơn - Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội chia sẻ hiện thành phố có 52 chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi, hằng ngày cung cấp cho thị trường 60 tấn thịt các loại, 300 nghìn quả trứng và 78 tấn sữa.

Các chuỗi đã thu hút 3.000 hộ và 100 cơ sở bán hàng, doanh nghiệp tham gia. Tuy nhiên, việc phát triển chuỗi còn lỏng lẻo do thiếu doanh nghiệp chế biến sâu sản phẩm chăn nuôi, dẫn đến hàng hóa chưa đa dạng; thói quen sử dụng thịt mát, thịt cấp đông của nhiều người chưa cải thiện.

 Đặc biệt, cơ chế, chính sách chưa đủ sức khuyến khích, tạo động lực cho các thành phần, nhất là các doanh nghiệp tham gia xây dựng chuỗi.

Ông Đào Quang Vinh – Giám đốc Công ty thực phẩm Vinh Anh, Hà Nội chia sẻ hiện nay vấn đề xây dựng chuỗi liên kết từ chăn nuôi-giết mổ, chế biến- phân phối là hết sức cần thiết và cấp bách vì nó sẽ kiểm soát được ATTP, làm giảm được giá thành vì cắt giảm được các khâu trung gian và ổn định được thị trường. Thời gian vừa qua Chính phủ cũng như các tỉnh thành cũng rất nỗ lực khuyến khích, tuyên truyền hỗ trợ cho các chuỗi lên kết nhưng kết quả cũng chưa đạt như mong muốn.

Theo ông Vinh do có 3 nguyên nhân chính:

Thứ nhất, chưa có nhiều doanh nghiệp lớn, mạnh về tài chính để đứng đầu tổ chức lien kết, hỗ trợ cho các tác nhân trong chuỗi.

Thứ hai, nhiều trang trại chưa hiểu được tầm quan trọng khi tham gia chuỗi, khó khăn ban đầu khi phải thực hiện các quy ước thỏa thuận tham gia chuỗi mà chỉ nhìn được lợi trước mắt khi khó khăn được hỗ trợ còn khi thị trường khan hiếm hàng họ sẵn sàng không tuân thủ hợp đồng cũng như thỏa thuận đã ký.

Thứ ba, sản phẩm của chuỗi chưa được tuyên truyền đề cao, hỗ trợ tiêu thụ vì vậy mặc dù được kiểm soát tốt tăng chi phí nhưng giá bán trên thị trường không hơn các sản phẩm trôi nổi trên thị trường làm mất yếu tố cạnh tranh. Đặc biệt các hộ trang trại chăn nuôi khi bị kiểm soát thực hiện đúng quy trình chăn nuôi nhưng giá bán không cao hơn họ sẵn sàng phá bỏ. Các doanh nghiệp giết mổ lợi nhuận không cao không có kinh phí để hỗ trợ cho các trang trại.

3 nguyên nhân khiến chuỗi liên kết chăn nôi, sản xuất, tiêu thụ gặp khó

Mô hình liên kết

Để xây dựng chuỗi liên kết như mong muốn  từ năm 2017 Vinh Anh, De Hues tập đoàn sản xuất thức ăn của Hà Lan được sự hỗ trợ của Trung tâm phát triển chăn nuôi TP Hà nội đã cùng đại diện các trang trại chăn nuôi lớn ở phía Bắc ký bản ghi nhớ “ Chương trình hợp tác chuỗi cung cấp thịt heo sạch an toàn truy xuất nguồn gốc”. Qua những buổi tiếp xúc, thỏa thuận với các bên liên quan tháng 01/2017 Vinh Anh, De Hues cùng 30 trang chăn nuôi với quy mô từ 500 lợn thịt trở lên ký hợp tác chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, phân phối thịt heo sạch an toàn truy xuất nguồn gốc.

Trong đó nêu rõ vai trò, trách nhiệm của các bên, sự hỗ trợ nhau để nhanh chóng xây dựng thành công chuỗi. Qua 3 năm thực hiện đến nay De Hues bằng kinh phí của mình đã hỗ trợ giúp 20 trại trong chuỗi đánh giá, cấp chứng nhận Vietgap, cử kỹ sư chăn nuôi giúp đỡ trại kỹ thuật cũng như thực hiện đúng quy trình chăn nuôi, hỗ trợ tài chính cho Vinh Anh cũng như các trang trại tham gia chuỗi.

Vinh Anh luôn giữ cam kết tiêu thụ hết sản phẩm cho các trại theo giá thỏa thuận kể cả những lúc thị trường bị khủng khoảng thừa. Các trại thực hiện nghiêm túc việc theo dõi, ghi chép đầy đủ các thông tin liên quan trong suốt quá trình chăn nuôi như cam kết, duy trì tốt hệ thống chuồng trại luôn đảm bảo đủ điều kiện chăn nuôi của chuỗi.

Do năm 2018 Trung Quốc không thu mua lợn sống dẫn đến giá lợn bị dớt quá thấp, năm 2019 dịch Tả Châu Phi hoành hành cũng làm thiệt hại không nhỏ đến thu nhập của các trại dẫn đến ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nguyên liệu lợn hơi cấp cho nhà máy.

Để vượt qua khó khăn tái đàn lại giúp các trại năm 2019 De Hues đã xây dựng, đi vào hoạt động trại nái ông bà quy mô 1000 con tại Sơn La và trại nái Đắc Lắc sắp hoàn thành chuẩn bị đi vào hoạt động cung cấp lợn bố mẹ và lợn giống thương phẩm cho các trại trong chuỗi.

Ông Vinh cho rằng liên kết sản xuất là yếu tố quan trọng trong giai đoạn hiện nay nhằm phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững. Tuy nhiên, để hình thức này ngày càng nhân rộng và phát triển, ngành nông nghiệp cần tiếp tục tham mưu cho các tỉnh rà soát, ban hành các chính sách nhằm tạo điều kiện để doanh nghiệp, HTX đầu tư vào nông nghiệp, liên kết sản xuất.

Cân đối, bố trí nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng sản xuất nông nghiệp để hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung theo thế mạnh của từng địa phương gắn với đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng thương hiệu nông sản, góp phần tăng sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Cùng với đó làm tốt vai trò quản lý của Nhà nước trong việc giám sát ký kết hợp đồng giữa bên sản xuất và bên tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, đảm bảo nguyên tắc các bên tham gia liên kết đều bình đẳng và cùng có lợi, góp phần xây dựng các mối liên kết bền vững, hiệu quả.

Người bán cả gia tài đầu tư vào công nghệ chế biến thịt tươi

Ông Đào Quang Vinh, Giám đốc Công ty CP Thực phẩm Vinh Anh (Vinh Anh Food), được nhiều người biết đến là một trong những người đi đầu trong công cuộc “xóa bỏ” lò mổ thủ công ở Hà Nội.

 Khánh Chi