Xây dựng văn hóa học đường thì cán bộ nhà trường phải gương mẫu
Đó là nhận định của Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý - Giáo dục TP.Hà Nội trước thực trạng văn hóa ứng xử học đường có biểu hiện xuống cấp.
Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm cho rằng việc cái gốc để có văn hóa ứng xử trong học đường thì mỗi nhà trường phải có dân chủ thực sự. Đặc biệt trong giáo dục, dân chủ là thể hiện cao nhất sự tôn trọng con người. Hiện nay các cơ sở giáo dục đào tạo, nhà nước và Bộ GD-ĐT đã có nhiều văn bản để phát huy dân chủ trong trường học nhưng nhiều cơ sở giáo dục chưa thực hiện được.
Ông Lâm cho rằng muốn xây dựng được văn hóa học đường thì trước hết phải có dân chủ trong mỗi nhà trường và trước hết là sự gương mẫu của hiệu trưởng, cán bộ giáo viên. Nhà quản lý, người dạy, người học đều được quyền tham gia xây dựng kế hoạch, tham gia đánh giá kết quả của quá trình đào tạo, tham gia để làm chủ mọi hoạt động giáo dục của nhà trường.
Có thể nói hiện nay văn hoá ứng xử học đường Việt Nam đã ở vào cấp độ báo động đỏ. Quá nhiều hành vi thiếu văn hoá của cả học sinh và giáo viên diễn ra thời gian qua khiến dư luận bức xúc như thầy giáo có cử chỉ âu yếm với học trò, thầy giáo gọi học trò đến nhà nấu cơm, rửa chén và thực hiện hành động đồi bại….
Văn hoá học đường đang xuống cấp nghiêm trọng khi đa số hiện nay nhà trường chỉ tập trung vào việc dạy kiến thức tự nhiên xã hội mà quên đi giáo dục nhân cách sống cho học sinh. Thực tế cho thấy trong môi trường học đường, nơi văn hoá được coi trọng, được xây dựng và phát huy lại đang diễn ra những điều thiếu văn hoá.
Trong môi trường giáo dục hai mối quan hệ chính là quan hệ giữa thầy và trò và quan hệ giữa các trò với nhau. Trong đó mối quan hệ giữa thầy và trò là mối quan hệ cốt lõi nhất để xây dựng môi trường giáo dục.
Xây dựng văn hóa học đường thì giáo viên phải gương mẫu (ảnh minh họa) |
Từ trước đến nay, chúng ta vẫn nghe nhiều về đạo thầy - trò. Quan hệ thầy trò xưa nay là mối quan hệ đáng kính và đáng trân trọng. Nhưng ngày nay nhiều học trò đã không thể làm đủ lễ nghi với thầy cô, thiếu sự tôn trọng với thầy cô, coi thường việc học.
Ở đâu đó chúng ta còn thấy những thầy giáo không đủ tư cách làm tấm gương, những cô giáo thiếu tinh thần trách nhiệm, những học trò bàng quan với việc học, với tương lai. Thậm chí, nhiều vụ bạo hành học đường xảy ra gây ảnh hưởng xấu đến chuẩn mực đạo đức thầy-trò.
Có một số thầy cô giáo chưa đáp ứng năng lực và theo kịp sự biến động về tâm lý của học sinh, cá biệt còn có biểu hiện thiếu trách nhiệm, cứng nhắc, chưa chia sẻ với học sinh. Những lệch chuẩn trong văn hóa ứng xử đang làm dư luận “nóng” mỗi ngày.
Vậy trước tình hình thực tế thì người thầy cần có cách ứng xử đúng mực, cách ứng xử của thầy với trò phải nghiêm túc nhưng vẫn gần gũi, chuẩn mực và vẫn độ lượng, bao dung.
Như vậy sẽ tạo ra niềm tin yêu, sự say mê và hứng khởi cho cả người học và người dạy, đồng thời hiệu quả giáo dục vẫn tốt mà nghĩa thầy trò không bị mất đi.
“Để giải quyết thực trạng văn hóa ứng xử học đường ngày càng xuống cấp trầm trọng không cách gì tốt hơn là phải nhanh chóng nâng cao năng lực ứng xử sư phạm cho giáo viên hay chính là nâng cao văn hóa ứng xử học đường cho cán bộ, giáo viên trong nhà trường bằng những giải pháp căn cơ.
Mỗi nhà trường cần một bộ quy tắc ứng xử học đường là cần thiết để định hướng đi đúng cho mối quan hệ nhà trường, thầy cô với học sinh và cha mẹ học sinh”, TS. Nguyễn Tùng Lâm cho hay.
Cũng theo TS. Nguyễn Tùng Lâm để mỗi nhà trường đều có một không gian văn hóa học đường vừa thân thiện, cởi mở, vui vẻ mà vẫn nghiêm túc, đòi hỏi người thầy phải thực hiện nghiêm túc quy tắc ứng xử, luôn luôn giữ đúng chuẩn mực sư phạm từ trang phục đến lời nói, từ dáng điệu đi đứng đến cử chỉ diễn đạt.
Ngoài ra cũng cần phải cải thiện mối quan hệ giữa giáo viên cùng với các đồng nghiệp thông qua các giải pháp giúp giáo viên nâng cao văn hóa ứng xử học đường hay chính năng lực giao tiếp và ứng xử sư phạm của thầy cô đối với mọi người xung quanh tránh trường hợp giáo viên nói xấu lẫn nhau...Vì sự ảnh hưởng của người thầy đến các thế hệ học sinh là vô cùng đậm nét. Đạo đức, chuẩn mực, cốt cách của người thầy là nguồn sức sống vô tận truyền bá cho các em học sinh.
Hoàng Thanh