Vượt khó trong xây dựng nông thôn mới tại các xã biên giới của Lạng Sơn

Tỉnh Lạng Sơn có 5 huyện với 18 xã giáp biên giới. Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, từ năm 2016 đến hết năm 2020 đã có 7/18 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, trong đó có 100/189 thôn bản giáp biên giới được công nhận đạt chuẩn NTM.

Các xã còn lại bình quân đều đạt 12,9 tiêu chí, không còn xã dưới 5 tiêu chí. Kết cấu hạ tầng nông thôn tại các xã biên giới được cải thiện đáng kể; đời sống của dân cư từng bước được nâng cao.

Ðến nay, toàn bộ các xã trên địa bàn tỉnh có đường ôtô đến trung tâm xã đi lại thuận tiện cả bốn mùa, 99% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia và sử dụng nước đạt vệ sinh, tất cả trẻ em được cắp sách đến trường...

Đường nông thôn mới tại xã biên giới

Thực tiễn cho thấy khi xây dựng NTM, các xã biên giới ở Lạng Sơn gặp không khi khó khăn khi đa số các xã có điểm xuất phát thấp, hạ tầng kinh tế - xã hội kém phát triển, đòi hỏi nguồn lực đầu tư lớn trong khi nguồn ngân sách nhà nước còn chưa đáp ứng được yêu cầu.

Cùng với đó, tập quán sinh hoạt và sản xuất của người dân khu vực miền núi còn lạc hậu, chưa có nhiều mô hình phát triển sản xuất hiệu quả; việc vận động nhân dân đổi mới tư duy, cách thức sản xuất, nâng cao thu nhập, xây dựng đời sống văn hóa, thay đổi nếp sống, phong tục lạc hậu, xây dựng môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp còn gặp rất nhiều khó khăn.

Ông Nguyễn Văn Hanh- Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cao Lộc (tỉnh Lạng Sơn) cho biết: Theo kế hoạch, năm 2021, huyện phấn đấu có thêm 7 thôn ở 5 xã biên giới đạt chuẩn thôn NTM.

Đến nay, các thôn đã đạt 9 đến 12 tiêu chí (trong tổng số 16 tiêu chí của Bộ tiêu chí thôn NTM).

Tuy nhiên, những tiêu chí chưa đạt còn lại rất khó thực hiện như: tiêu chí thu nhập, y tế, môi trường, giao thông… Nguyên nhân là năm 2021, nguồn vốn thực hiện chương trình xây dựng NTM hạn hẹp nên việc hỗ trợ nguồn lực cho các thôn thực hiện các tiêu chí không có.

Bên cạnh đó do ảnh hưởng của dịch COVID-19 khiến nhiều lao động trên địa bàn các xã biên giới không có việc làm, từ đó dẫn tới không có thu nhập nên khó để thực hiện các tiêu chí liên quan đến huy động nội lực của người dân…

Mặc dù các thôn đã rất nỗ lực nhưng năm 2021, huyện cũng chỉ phấn đấu được 4/7 thôn đạt 16/16 tiêu chí thôn NTM.

Khó khăn trong việc triển khai xây dựng thôn NTM ở các xã biên giới trên địa bàn huyện Cao Lộc cũng là khó khăn chung của các huyện biên giới khác trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

Ông Hoàng Đăng Dũng - Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh Lạng Sơn cho biết: Năm 2021, do khó khăn về nguồn vốn, ảnh hưởng của dịch COVID-19 khiến cho việc triển khai xây dựng NTM chung trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn. Việc triển khai xây dựng thôn NTM ở các xã biên giới càng khó khăn hơn. Từ đó, nhiều thôn khó đạt được các tiêu chí về thu nhập, hộ nghèo, y tế…

Xác định rõ những khó khăn như vậy, trong khi thời gian còn lại của năm 2021 không còn nhiều, chính vì vậy, để thực hiện xây dựng thôn NTM, từ tỉnh đến cơ sở tập trung vào tuyên truyền, vận động bởi đa số các tiêu chí chưa đạt đều liên quan trực tiếp đến sự chung tay, góp sức của người dân.

Để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, bên cạnh tuyên truyền các nội dung xây dựng thôn NTM qua các hội nghị, sinh hoạt của xã thì phòng chuyên môn của các huyện, UBND các xã còn tổ chức chuyên đề theo từng tiêu chí đến từng thôn, thậm chí đến từng hộ dân. Qua đó, các thôn phấn đấu thực hiện các tiêu chí thôn NTM năm 2021 ở mức cao nhất.

Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu cho biết trong thời gian tới, tỉnh sẽ có các cơ chế hỗ trợ cho vùng biên giới như: Tổ chức lại sản xuất theo hướng sản xuất tập trung, khai thác hiệu quả lợi thế vùng miền, tạo đột phá phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho cư dân nông thôn.

Ðồng thời đề nghị Trung ương có những cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ các xã biên giới, bao gồm cả nhân lực và vật lực, để việc xây dựng NTM tại các xã biên giới bảo đảm được tính khả thi và bền vững, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội và giữ vững an ninh quốc phòng trên địa bàn các xã biên giới.

Hoàng Thanh