Vụ kiện Philipines-Trung Quốc: Liệu có tiến thoái lưỡng nan?

Vụ Philippines kiện Trung Quốc đang là trọng tâm của nhiều bình luận, quan sát, chú ý. Học giả Mark Valencia đã đưa ra cái nhìn khá bi quan về vụ kiện, nhà nghiên cứu Việt Nam nhìn nhận vấn đề này như thế nào?
Ngay sau khi đăng bài “Tòa án LHQ “tiến thoái lưỡng nan” trong vụ kiện của Philippines”, dẫn lại lời của Học giả Mark Valencia trên trang Japan Times, để có cái nhìn đa chiều hơn, PV Infonet đã có cuộc trao đổi với TS Trần Công Trục, Nguyên Trưởng Ban Biên giới Chính phủ xung quanh vụ việc này.

Vụ kiện Philipines-Trung Quốc: Liệu có tiến thoái lưỡng nan? - ảnh 1
TS Trần Công Trục trao đổi với PV, BTV Infonet. Ảnh Thái Anh


Thưa ông, trên Báo điện tử Infonet vừa đăng bài “Tòa án LHQ “tiến thoái lưỡng nan” trong vụ kiện của Philippines” dẫn lại quan điểm của tác giả Mark Valencia trên trang Japan Times, ông có bình luận gì về nhận định này?

Tôi có đọc, nghiên cứu bài viết của tác giả Mark Valencia qua bài báo đăng trên Infonet. Ông Mark Valencia là một học giả mà tôi từng gặp khi tôi còn đang đương chức. Hồi đó ông ấy còn là một chuyên gia của Trung tâm Đông Tây của Quốc hội Hoa Kỳ, có trụ sở tại Honolulu, Hawai. Ông ấy đã đến Việt Nam và tham dự nhiều hội thảo về Biển. Ông là người nghiên cứu chính trị, pháp lý. Phát biểu tại hội thảo, về cơ bản ông Mark Valencia là người có tiếng nói độc lập, khách quan. Quan điểm của ông thường thông cảm, chia sẻ với những quan điểm lập trường của các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Với sự hiểu biết của tôi về ông Mark Valencia, đây là phát biểu suy nghĩ, cân nhắc, tiếng nói đánh giá, đặt giả thuyết về hậu quả pháp lý của việc Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa án Trọng tài về Luật biển của Liên hợp quốc.

Mark Valencia nhận định Trọng tài Liên hợp quốc, đang đứng trước tình thế “tiến thoái lưỡng nan” khi thụ lý xem xét vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc, theo tôi, có thể nói đây là những phát biểu mang tính suy đoán, suy diễn và đưa ra tình huống giả định chứ không phải là sự thật đang diễn ra.

Hiện nay, Tòa án đã cử xong 5 thẩm phán . Hội đồng trọng tài đã có phiên họp đầu tiên tại La- Haye.

Cũng trong diễn biến mà Nhà nghiên cứu Mark Valencia đưa ra về phiên tòa, có thẩm phán xin rút lui với lý do có vợ là người Philippines. Sự kiện này có chứng tỏ, các thẩm phán đang e ngại không?

Như bạn biết, mặc dù hiện nay, có thẩm phán xin rút lui. Nhưng theo tôi, đây cũng là chuyện hết sức bình thường. Không phải ngài thẩm phán này e ngại phải ra phán quyết khó khăn mà đây chỉ là cơ chế, là quy định. Theo quy định, Hội đồng trọng tài có liên quan đến bên nguyên, bên bị sẽ không đảm bảo tính khách quan nên ngài thẩm phán rút không có gì đáng bàn lắm. Tôi tin rằng: Hội đồng trọng tài sẽ tìm được người thay thế. Thực tế, trên thế giới không thiếu thẩm phán đủ tài năng, uy tín để đảm trách vai trò này.
Mặt khác, đây cũng là hành động thể hiện sự làm việc nghiêm túc, khách quan của hội đồng trọng tài.

Như vậy, tình thế “tiến thoái lưỡng nan” chỉ là giả định, thưa ông?

Đúng vậy, cái tình thế “tiến thoái lưỡng nan” mà ông Mark Valencia nói tới, chỉ xảy ra trong tương lai. Tôi cho rằng họ đang làm, đang làm tích cực. Nếu không họ đã không chỉ định thẩm phán mặc cho sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc.

Mặt khác, nội dung đơn kiện của Philippines không hề nhắc đến việc phân định biên giới lãnh thổ mà kiện về việc áp dụng, giải thích sai Công ước Luật biển 1982, do đó điều này đương nhiên nằm trong thẩm quyền của Tòa án trọng tài quốc tế về Luật biển. Do đó họ đã tiến hành phiên họp đầu tiên.

Phần 2: Liệu chân lý có thuộc về kẻ mạnh?
Hồng Chuyên (thực hiện)

Đồn Biên phòng phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền chống khai thác IUU

Để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của ngư dân trong việc khai thác thủy sản đúng quy định của pháp luật Việt Nam và công ước quốc tế, lực lượng Biên phòng đã tổ chức nhiều biện pháp tuyên truyền, vận động tới ngư dân.

Nghệ An: Duy trì 4 tổ công tác liên ngành kiểm soát nghề cá

Bốn tổ công tác liên ngành được bố trí tại 4 cảng cá lớn ở Nghệ An, thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch thanh tra, kiểm soát nghề cá.

Hà Tĩnh: Kiên quyết xử lý các đối tượng khai thác hải sản trái phép

Mặc dù đã được tuyên truyền và ký cam kết nhưng một số người vẫn sử dụng kích điện để khai thác hải sản trên biển, vi phạm Luật Thuỷ sản 2017 và cảnh báo "thẻ vàng" của Ủy ban Châu Âu.

Tuyên truyền chống khai thác IUU ở huyện ven biển duy nhất Ninh Bình

Huyện Kim Sơn là địa phương duy nhất của tỉnh Ninh Bình giáp biển nên việc tuyên truyền chống khai thác IUU luôn được chú trọng và ưu tiên hàng đầu.

Hà Tĩnh: Những thách thức và giải pháp trong chống khai thác IUU

Mặc dù còn nhiều thách thức và trở ngại trong quản lý, điều hành chống khai thác IUU, tuy nhiên với tinh thần quyết liệt và đồng bộ, Hà Tĩnh đang từng bước giải quyết một cách hiệu quả.

Lồng ghép tuyên truyền chống khai thác IUU cho ngư dân vùng biển

Chủ tàu cá, ngư dân xã Phú Thuận (huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên – Huế) được tuyên truyền về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) thông qua các cuộc tuyên truyền phổ biến pháp luật.

Nghệ An: Nỗ lực tuyên truyền chống khai thác IUU, đảm bảo an toàn để ngư dân vươn khơi

Trong những năm qua, các ngành chức năng Nghệ An đã chú trọng tuyên truyền cho ngư dân chấp hành nghiêm các quy định về chống khai thác IUU, đồng thời phối hợp ngăn chặn tàu cá địa phương vi phạm vùng biển nước ngoài.

Nghệ An: 100% chủ tàu cá khai thác xa bờ ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài

Tất cả chủ tàu, thuyền trưởng khai thác xa bờ ở Nghệ An đã ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài, thực hiện cập nhật dữ liệu lên phần mềm VNFishbase nhằm đảm bảo hoạt động tàu cá không vi phạm các quy định về chống khai thác IUU.

Nghệ An: Kiên quyết xử phạt các hành vi vi phạm quy định về khai thác thủy sản

Trong năm 2022, ngành chức năng ở Nghệ An đã kiên quyết xử phạt nhiều vụ vi phạm quy định về khai thác thủy sản, từ đó ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân từng bước được nâng cao.

Thanh Hóa: Gắn trách nhiệm người đứng đầu trong chống khai thác IUU

Thời gian tới, Thanh Hóa sẽ tăng cường công tác tuyên truyền cho ngư dân về chống khai thác thủy sản trái phép, kiểm soát việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá.

Đang cập nhật dữ liệu !