Trung Quốc “dọa” rút khỏi UNCLOS nếu tòa án "bênh" Philippines

Điều Bắc Kinh quan tâm nhất về vụ kiện của Philippines là quyết định đối với khả năng ứng dụng tấm bản đồ “đường chín đoạn” của nước này. Tấm bản đồ cho thấy tham vọng đòi "chủ quyền" gần như toàn bộ Biển Đông của Trung Quốc.

Philippines đã đệ đơn kiện lên Tòa Trọng tài quốc tế ở Hague năm 2013 với mong muốn vô hiệu hóa "đường lưỡi bò" trên Biển Đông mà Bắc Kinh tự ý vạch ra. Trung Quốc cho rằng kết quả tồi tệ nhất mà tòa án có thể đưa ra là việc tòa PCA bác bỏ cái gọi là “chủ quyền lịch sử” trên Biển Đông của nước này và khẳng định nó không có giá trị pháp lý.

Trung Quốc đã nói với các nhà ngoại giao ASEAN rằng, nếu điều đó xảy ra, nước này sẽ không ngoại trừ khả năng rút khỏi UNCLOS. 

Rất nhiều chuyên gia quốc tế dự đoán rằng phán quyết sẽ không có lợi cho Trung Quốc.

Tàu của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc.

Những năm gần đây, Bắc Kinh đã liên tiếp bành trướng tại khu vực Biển Đông, chiếm đóng nhiều đảo nhỏ và các rạn san hô cũng như xây dựng các cơ sở quân sự tại đây. Hành động của nước này đã làm dấy lên nhiều mối lo ngại, không chỉ giữa các quốc gia tuyên bố chủ quyền và còn cả cộng đồng quốc tế.

Trung Quốc đã thông qua UNCLOS năm 1996 và tuyên bố sẽ không bao giờ chấp nhận hay tôn trọng phán quyết sắp tới của Tòa Trọng tài. Bắc Kinh chỉ trích Manila vì đã đơn phương đệ đơn kiện và phá hủy thỏa thuận giải quyết tranh chấp lãnh thổ thông qua đàm phán song phương trước đó của hai nước. Trung Quốc cũng cho rằng tòa án nói trên không có quyền hợp pháp để xét xử vụ việc.

Tuy  nhiên, hành động của Philippines lại được rất nhiều quốc gia ủng hộ, bao gồm cả Mỹ và Nhật Bản, coi đây là một bước tiến để giải quyết những bất đồng và giảm bớt căng thẳng một cách hòa bình thông qua luật pháp quốc tế.

Trong khi Trung Quốc yêu cầu các nước không liên quan không can thiệp vào tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông, các quốc gia nói trên cho biết họ không có bất kỳ “tư thù” gì ở đây nhưng sẽ phản đối mọi hành động coi thường luật lệ và trật tự trong khu vực và quốc tế. Các nước này cũng gây áp lực cho Trung Quốc buộc nước này phải tôn trọng phán quyết sắp tới nếu muốn trở thành một “người chơi” trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Bắc Kinh cho rằng Washington không có quyền lên tiếng về vụ kiện và cáo buộc Mỹ cùng các đồng minh trong khu vực đang cố kìm hãm sức ảnh hưởng đang lên của Bắc Kinh trên danh nghĩa luật pháp quốc tế. Việc Trung Quốc không tuân thủ quyết định của tòa án có thể phá hủy hình ảnh của quốc gia này trên trường quốc tế, song Tòa Trọng tài không có cơ chế bắt buộc thi hành luật.

Nội dung được thực hiện qua thảm khảo nguồn tin từ Japan Times - một tờ báo được xuất bản bằng tiếng Anh tại Nhật Bản và thuộc Công ty trách nhiệm hữu hạn The Japan Times. Tờ báo này được phát hành lần đầu tiên vào năm tháng 3/1897.