Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp: Trung Quốc “câu giờ” cốt để "chiếm cho hết" Biển Đông

Một mặt, Trung Quốc đang giả vờ như là có thiện chí hợp tác để “câu giờ” nhưng mặt khác, Bắc Kinh vẫn tiến hành các hoạt động trên thực địa, phớt lờ các thỏa thuận với ASEAN trong DOC.

Hội thảo quốc tế “ASEAN và quan hệ Trung-Mỹ: Những chuyển động mới và tác động tới khu vực” (ảnh Đào Cảnh).

Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore nhận định như vậy bên lề Hội thảo quốc tế “ASEAN và quan hệ Trung-Mỹ: Những chuyển động mới và tác động tới khu vực” diễn ra ngày 10/3 tại Hà Nội.

Về những băn khoăn về vai trò của ASEAN đối với vấn đề tranh chấp ở Biển Đông, Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp cho rằng ASEAN đóng vai trò nhất định nhưng tiếng nói chưa đủ mạnh để định hình hành vi của Trung Quốc vì Bắc Kinh có những lợi ích khác biệt với ASEAN.

“Ngay cả Mỹ, quốc gia có thực lực, sức mạnh và tiếng nói trong cộng đồng quốc tế cũng không thể định hình được hành vi của Trung Quốc. ASEAN khó có thể vượt mặt Mỹ trong việc định hình các động thái của Bắc Kinh. Tuy nhiên, ASEAN vẫn có những vai trò nhất định trong cấu trúc an ninh khu vực nên Trung Quốc khó có thể phớt lờ”, tiến sỹ Lê Hồng Hiệp nói.

Ông Hiệp cho rằng trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2016, Lào sẽ cố gắng không mắc phải những sai lầm của Campuchia trước kia, cố gắng cân bằng hơn giữa Trung Quốc với các nước ASEAN, nhưng tất cả vẫn phụ thuộc vào Trung Quốc là chính.

“Chừng nào Trung Quốc chưa có sự thay đổi trong cách tiếp cận của họ thì các biện pháp của ASEAN hay của một nước bất kỳ trong ASEAN để ổn định tình hình hay giảm thiểu xung đột thì vẫn rất khó. Đây là một thực tế mà các nước, trong đó có Việt Nam, phải đối diện và phải làm sao để Trung Quốc thay đổi thái độ. Tuy nhiên, chúng ta không có nhiều các công cụ để có thể điều khiển việc này”, Tiến sỹ Hiệp nói.

Chuyên gia đến từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore cũng nhấn mạnh một trong những khó khăn của ASEAN là tạo ra lập trường chung, sự thống nhất nội khối để đối phó với các thách thức từ bên ngoài.

Với 4 phiên thảo luận về các chủ đề: Những chuyển động mới trong quan hệ Trung-Mỹ tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương; Tác động của quan hệ Trung-Mỹ đến môi trường an ninh khu vực trong bối cảnh những chuyển động mới trong quan hệ Trung Mỹ, ASEAN sẽ cân bằng trong mối quan hệ Trung-Mỹ như thế nào trong bối cảnh mới, các đại biểu tham gia hội thảo đã trao đổi và hiểu rõ hơn bức tranh toàn cảnh của tình hình khu vực, những cơ hội, thách thức đang và sẽ đặt ra...

Hội thảo do Học viện Ngoại giao, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã phối hợp với Viện Konrad Adenauer Stiftung (KAS) tổ chức, đã thu hút gần 100 học giả, chuyên gia và nhà khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu chiến lược và quan hệ quốc tế từ các cơ quan chính phủ, các viện nghiên cứu và các trường đại học trong và ngoài nước.