Thuốc lá điện tử bất hợp pháp được mua bán công khai

Hội thảo thu hút đông đảo đại biểu tham dự  (Ảnh: N. H)

Chiều ngày 10.8, tại Hà Nội, Vụ Pháp chế, Bộ Y tế đã tổ chức Hội thảo chuyên đề về tình hình vi phạm quảng cáo, buôn bán và kinh doanh bất hợp pháp thuốc lá thệ hệ mới.

Thuốc lá thế hệ mới- thách thức công cuộc phòng chống tác hại thuốc lá

Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cùng đại diện các Bộ, ban, ngành, một số tổ chức phi chính phủ cũng tham dự hội thảo.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Y tế Thạc sĩ Trần Thị Trang cho biết, việc quản lý sản phẩm thuốc lá đã được Quốc hội, Chính phủ quan tâm.

Cụ thể, từ khi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá đi vào cuộc sống, tỷ lệ người sử dụng thuốc lá giảm 2%. Việt Nam vẫn có tỷ lệ nam giới sử dụng thuốc lá điếu tới 45,3% và 1,1% ở nữ.

Từ thực tế cho thấy việc cai nghiện và giảm sử dụng thuốc lá rất khó khăn. Trong khi đó, chúng ta lại đối mặt thêm thách thức mới- nhiều người sử dụng sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.

Cũng theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2012, quảng cáo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển nguyên liệu thuốc lá, thuốc lá nhập lậu là hành vi phạm pháp. Tuy nhiên, trong thời gian qua, có những sản phẩm thuốc lá mới được kinh doanh, quảng cáo bất hợp pháp.

Trước thực tế này, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế nhấn mạnh, Bộ Y tế đề xuất với Chính phủ không tổ chức thí điểm cho phép nhập khẩu cũng như kinh doanh thí điểm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam. Đây là một trong những mục tiêu bảo đảm phù hợp với mục tiêu giảm nguồn cung cấp, giảm tỷ lệ nhu cầu sử dụng thuốc lá, duy trì nỗ lực để thể hiện quan điểm về phòng chống tác hại thuốc lá, giảm tải nhu cầu sử dụng thuốc lá.

"Chúng ta cũng cần có giải pháp về mặt pháp luật để sản phẩm thuốc lá như điện tử không được phép kinh doanh tại Việt Nam", bà Trang nói.

Chính vì thế, Phó Vụ trưởng Vụ pháp chế (Bộ Y tế) mong muốn thông qua hội thảo, các đại biểu cùng thảo luận để đưa ra các giải pháp cũng như tuyên truyền để người dân hiểu được những tác hại của thuốc lá gây ra, qua đó, giúp các thế hệ người Việt Nam hiện nay và thế hệ sau không bị ảnh hưởng bởi tác hại của thuốc lá.

Buôn lậu thuốc lá xảy ra tràn lan

Tại hội thảo, ông Bùi Minh Tuấn, Quản lý truyền thông - Tổ chức chiến dịch vì Trẻ em không khói thuốc cho biết: Nạn buôn lậu thuốc lá xảy ra tràn lan, liên tiếp các vụ buôn lậu thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng với số lượng lớn được Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan bắt giữ.

Các sản phẩm của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hầu hết được đưa về Việt Nam theo đường xách tay, nhập lậu.

Việc mua bán chủ yếu được thực hiện công khai mua bán, trao đổi qua mạng internet, trang facebook, Instagram, trên Hội nhóm, thậm chí gần trường học…

Ông Tuấn cũng nhấn mạnh, mặc dù quảng cáo thuốc lá là hành vi bị cấm theo các quy định về quảng cáo tại Việt Nam nhưng ngành công nghiệp thuốc lá vẫn tận dụng nhiều chiêu trò nhằm quảng cáo thuốc lá thế hệ mới.

Đặc biệt là nhằm vào giới trẻ Việt Nam thông qua các kênh quảng cáo như sử dụng giới trẻ, người nổi tiếng, người có ảnh hưởng để quảng cáo sản phẩm, sử dụng hashtag trên mạng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter để thu hút giới trẻ, quảng cáo tại các sự kiện thể thao, âm nhạc, in quảng cáo trên các sản phẩm như mũ, quần áo, bao đựng thiết bị sử dụng cho thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng…

Trước thực trạng này, các đại biểu cũng đồng thuận với Bộ Y tế đề xuất Chính phủ không thí điểm việc cho phép nhập khẩu, kinh doanh sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam.

Bởi theo các đại biểu, đây là một trong những mục tiêu giảm nguồn cung cấp, giảm tỷ lệ nhu cầu sử dụng thuốc lá cũng như duy trì nỗ lực thực hiện mục tiêu, quan điểm của Việt Nam khi tham gia công ước Khung của Tổ chức Y tế thế giới về phòng chống tác hại của thuốc lá. Đó là cam kết làm giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá ở tất cả các sản phẩm thuốc lá.

N. Huyền