Thẻ ATM mất tiền, trách nhiệm thuộc về ai?

>> Chủ thẻ ATM mất tiền, ngân hàng chối trách nhiệm
>> "Rất nhiều chủ thẻ ATM phản ánh mất tiền"
>> Bắt một người Trung Quốc gắn chip trộm dữ liệu ATM

Mới đây, Ngân hàng nhà nước đã đưa ra dự thảo Thông tư quy định và hướng dẫn về việc trang bị, quản lý, vận hành, đảm bảo an toàn hoạt động của máy giao dịch tự động ATM.

Phải đảm bảo an toàn cho khách giao dịch

Dự thảo đã đưa ra các yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật đối với máy ATM như: được trang bị thiết bị an ninh, bảo mật để chống thâm nhập trái phép và bảo vệ dữ liệu; lưu trữ đầy đủ nhật ký giao dịch và các thông tin liên quan để đáp ứng yêu cầu tra soát, kiểm tra và giải quyết tranh chấp.

Đáng chú ý, dự thảo còn quy định rõ trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán (TCCƯDVTT), đó là việc phải lắp đặt thiết bị ngăn ngừa, phòng chống thiết bị giả mạo sao chép, đánh cắp thông tin thẻ tại các máy ATM...

Đồng thời, trang bị camera và đảm bảo hoạt động giám sát của camera tại các máy ATM. Hình ảnh thu lại phải được lưu trữ tối thiểu 30 ngày. Bên cạnh đó, camera giám sát được phép ghi lại nhận dạng khách hàng, thao tác đưa thẻ vào, rút thẻ ra khỏi máy, lấy tiền khỏi máy và các hoạt động tại ATM…

Bên cạnh đó, trong quá trình hoạt động của ATM, TCCƯDVTT phải thường xuyên theo dõi, giám sát các giao dịch ATM và cảnh báo khách hàng khi phát hiện các giao dịch nghi ngờ gian lận. Và việc kiểm tra tại máy ATM cần được thực hiện tối thiểu hai tuần một lần. Khi kiểm tra cần chú trọng về an toàn điện, kiểm tra để phát hiện và ngăn chặn các thiết bị lạ lắp đặt trái phép nhằm trộm thông tin thẻ.

Ngoài ra, TCCƯDVTT phải cung cấp thông tin, phối hợp với cơ quan công an trong việc điều tra, xử lý khi phát hiện tội phạm công nghệ cao, trộm cắp, phá hoại ATM.

Cần làm rõ trách nhiệm của ngân hàng

Đối với quy định về trách nhiệm của khách hàng sử dụng ATM, Dự thảo Thông tư có nêu, khách hàng không được che mặt hoặc ngăn ngừa camera giám sát ghi lại nhận diện của mình khi sử dụng ATM.

Các giao dịch thực hiện bởi người che mặt hoặc ngăn cản camera ghi lại nhận diện bị coi là giao dịch có dấu hiệu gian lận, TCCƯDVTT có quyền từ chối thực hiện giao dịch hoặc tạm ngừng cung cấp dịch vụ để xác minh khi phát hiện khách hàng che mặt hoặc ngăn cản camera nhận diện trong quá trình thực hiện giao dịch tại ATM.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay đa số các trường hợp đối tượng che mặt đều có thể rút tiền một cách ngang nhiên mà TCCƯDVTT vẫn chưa thể làm gì được. Và một vấn đề vẫn chưa được dự thảo nêu ra, đó là việc mất tiền trong tài khoản của người sử dụng thẻ ATM thì ai sẽ phải chịu trách nhiệm (!?).

Đối với vấn đề này, hiện một số nước cũng đã có quy định rất rõ ràng. Trong trường hợp bọn tội phạm lắp thiết bị như máy đọc thẻ, máy ghi hình tại các máy rút tiền ATM nên thẻ bị mất cắp thông tin, chủ thẻ có quyền kiện ngân hàng ra tòa đòi bồi thường thiệt hại bởi ngân hàng không làm tròn trách nhiệm bảo vệ an toàn tại máy ATM.

Còn tại nước ta, hiện một số ngân hàng đã linh động hơn trong cách giải quyết, như: trả lại toàn bộ số tiền thất thoát nếu kiểm tra chủ thẻ không thực hiện giao dịch; phối hợp với cơ quan công an để điều tra, nếu khách hàng bị đánh cắp dữ liệu thẻ ATM và mất tiền trong tài khoản thì ngân hàng sẽ bồi thường,…Tuy nhiên hiện vẫn có không ít ngân hàng đùn đẩy hết trách nhiệm bảo mật thông tin thẻ cho khách hàng.

Vì thế, sắp tới Dự thảo cũng cần quy định rõ trách nhiệm của các ngân hàng khi để khách hàng mất tiền “oan” trong tài khoản do việc quản lý máy ATM lỏng lẻo, khiến kẻ gian có cơ hội gắn thiết bị lấy thông tin và rút trộm tiền của chủ thẻ.

Ngọc Khôi