Cử nhân thất nghiệp về quê làm ông chủ vườn ‘cây tỷ đô’

Sinh ra và lớn lên ở vùng đất nghèo khó, anh Đỗ Trọng Học (SN 1985), trú tại xã Cát Vân, huyện Như Xuân (Thanh Hóa) từng mơ ước thi đỗ đại học để sau này bớt khổ. Anh đã cố gắng rất nhiều và thi đậu vào Trường Đại học Thể dục - Thể thao ở tỉnh Bắc Ninh.

Hơn 10 năm trước, cầm trên tay tấm bằng cử nhân, anh Học đi khắp nơi xin việc nhưng không được. Quá chán nản, anh quay về quê xin làm bán chuyên trách công tác văn hóa - thể thao của xã.

Thời gian công tác ở xã, anh Học luôn đau đáu phải làm gì đó để thay đổi cuộc sống. Một lần, đọc được trên báo về mô hình trồng cây mắc ca mang lại hiệu quả kinh tế cao, trong đầu anh bắt đầu manh nha ý định trồng loại cây này.

“Sau khi nghiên cứu khí hậu, thổ nhưỡng, tôi nhận thấy nơi đây phù hợp để trồng cây mắc ca. Năm 2013, tôi quyết định trồng thử nghiệm. Vốn dĩ ở quê đất chủ yếu trồng mía và keo nên lúc đó gia đình còn ngăn cản vì lo rằng giống cây này quá mới mẻ, sợ tôi thất bại”, anh Học nhớ lại.

Thời gian đầu, anh trồng 1,5ha trên đồi mía của gia đình. Sau 3 năm, thấy cây phát triển tốt, anh Học quyết định mở rộng diện tích lên 5ha. Do chưa có kinh nghiệm trong việc chăm sóc nên cây đậu quả thưa thớt, sản lượng không đạt như kỳ vọng.

“Để tìm nguyên nhân, tôi tham gia các hội nhóm trồng mắc ca và học được phương pháp ghép cành từ cây sai quả vào cây ít quả. Nhờ đó, sản lượng mắc ca tăng đáng kể. Đến năm 2017, tôi đã có vụ thu hoạch thành công đầu tiên”, anh Học kể.

Theo anh Học, mắc ca không phải là loại cây khó trồng. Tuy nhiên, ở vùng đất Thanh Hóa, đầu ra của loại hạt này còn hạn chế nên người dân chưa thấy được hiệu quả kinh tế.

Theo anh Học, sở dĩ anh gọi mắc ca là “cây tỷ đô” bởi hạt mắc ca được mệnh danh là “nữ hoàng của các loại hạt” nhờ giá trị dinh dưỡng cao. Có thời điểm, giá bán loại hạt này lên tới 2,5 triệu đồng/kg, một vườn cây mắc ca cho thu về tiền tỷ.

Đến nay, ngoài 5ha của gia đình, anh Học còn liên kết với các hộ dân trồng mắc ca ở các huyện như Thạch Thành, Ngọc Lặc, Thường Xuân, Lang Chánh... với diện tích hơn 75ha. Mỗi năm anh thu hoạch, chế biến và đưa ra thị trường hơn 15 tấn hạt mắc ca.

Hiện anh tập trung đầu tư vào chế biến nâng cao giá trị sản phẩm, thay vì chỉ bán thô. Việc liên kết sản xuất và tìm kiếm thị trường tiêu thụ qua các kênh trực tuyến giúp anh tiếp cận khách hàng nhanh chóng, vì vậy mắc ca phát triển bền vững và mang lại lợi nhuận cao. 

Hạt mắc ca sau khi thu hoạch được sấy khô, đóng hộp và bán với giá 140.000 đồng/hộp. Trừ chi phí, anh thu về khoảng 500 triệu đồng mỗi năm.

Ông Lê Quảng Điệp, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cát Vân, cho hay anh Học là người tiên phong đưa cây mắc ca về địa phương. Nhờ mô hình này, kinh tế gia đình anh phát triển ổn định nhiều năm qua. Ngoài ra, anh còn xây dựng hợp tác xã trồng mắc ca, mang lại nguồn thu lớn cho bà con.

“Mắc ca trở thành cây trồng có giá trị kinh tế cao nhất ở địa phương. UBND huyện Như Xuân đã có đề án hỗ trợ hợp tác xã của anh Học mở rộng vùng trồng", ông Điệp nói.