Thầy tát trò thủng màng nhĩ: Căn cứ truy cứu hình sự?
Sự việc này đang báo động tình trạng thiếu hiểu biết pháp luật trong nhà trường. Phải chăng chúng ta đang để một khoảng trống về nhận thức pháp luật trong môi trường sư phạm? Luật sư Trần Minh Hùng, Trưởng Văn phòng luật sư Gia Đình (Đoàn Luật sư Tp Hồ Chí Minh) đã có những lý giải khi trao đổi với PV Infonet về vấn đề này:
Vụ việc thầy tát thủng màng nhĩ của trò như giọt nước tràn ly về tình trạng thầy trò bạo hành giảng đường. Theo luật sư có cần phải xử lý nghiêm để làm gương hay không?
Tình trạng thầy/cô đánh học sinh đang báo động trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Đặc biệt là những vụ việc thầy cô đánh học sinh gần đây gây bức xúc cho dư luận và rất phản cảm. Theo tôi xử lý nghiêm là một trong những vấn đề cơ bản của Nguyên tắc pháp chế XHCN. Tức mọi vi phạm pháp luật phải được phát hiện và xử lý kịp thời. Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều có ảnh hưởng không tốt đến quá trình điều chỉnh pháp luật, làm tổn hại đến pháp chế.
Do vậy, Nhà nước cần có những biện pháp nhanh chóng và hữu hiệu để xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt là tội phạm. Do vậy, về mặt đạo đức, về đạo làm trò thì việc xử lý hình sự đối với thầy cô đánh đập/hành hạ/ xúc phạm danh dự, nhân phẩm học sinh có thể là hơi nghiêm khắc tuy nhiên về pháp lý thì đây là những hành vi đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm nên phải được xử lý đúng theo quy định.
![]() |
Em Phan Văn Chung đang điều trị tại Bệnh viện Đa Khoa Hương Khê, Hà Tĩnh vì bị thầy giáo tát thủng màng nhĩ. |
Vậy vụ việc này đã đến mức xử lý hình sự chưa, thưa luật sư?
Để biết được thầy giáo đánh học sinh trên có bị xử lý hình sự hay không còn tùy vào mức độ, hậu quả của hành vi của thầy giáo với học sinh. Nếu hành vi tát của thầy giáo đối với học sinh đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì thầy giáo sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự.
Thủng màng nhĩ của học sinh, đây có phải là căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự?
Phạm tội đối với trẻ em là trường hợp người phạm tội xâm phạm trực tiếp đến tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự và các quyền khác mà trẻ em có theo quy định của pháp luật. Theo Điều 1 Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em thì người dưới 16 tuổi là trẻ em.
Đối với trường hợp trên, nếu một tai của cháu đã bị thủng màng nhĩ như báo chí đưa tin thì theo quy định của pháp luật hiện hành, cụ thể là Thông tư 28/2013 của Bộ Y tế, Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội thì trường hợp nghe kém 1 tai: chia làm 4 mức:
1. Nghe kém nhẹ: 3%
2. Nghe kém trung bình: 9%
3. Nghe kém nặng: 11-15%
4. Nghe kém quá nặng: 16-20%
Tuy nhiên, nếu căn cứ vào điểm d, khoản 1, điều 104, Bộ Luật hình sự hiện hành, thì hành vi của thầy giáo có thể đủ yếu tố cấu thành tội “cố ý gây thương tích”. Kể cả thương tích dưới 11%, nhưng phạm tội đối với trẻ em (dưới 16 tuổi).
Ngoài truy tố theo mức thương tật thì những hành động bạo hành này còn có thể bị truy tố tội gì?
Tùy theo mức thương tật tùy mức độ, tính chất, hành vi…và yếu tố cấu thành tội phạm thầy giáo còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về một trong các tội “tội hành hạ người khác”, “tội làm nhục người khác”… theo Bộ luật hình sự hiện hành.
Phải chăng ngoài yếu tố tâm lý, đạo đức của người thầy thì việc tuyên truyền phổ biến pháp luật đến những người thầy chưa tốt?
Tuyên truyền pháp luật là điều cần thiết nhưng cần đưa chương trình dạy về pháp luật vào các trường sư phạm là điều quan trọng. Theo tôi cái tâm đức của người thầy, cộng với ý thức pháp luật và một kỹ năng sư phạm tốt sẽ tạo cho người thầy có những hành vi đúng mực đối với học sinh.
Từ góc độ pháp luật, theo luật sư cần phải làm gì để tình trạng thầy bạo hành trò không trở thành vấn đề phổ biến, liên tục như hiện nay?
Theo tôi làm bất cứ công việc gì cũng phải có cái tâm đức, ngoài cái tâm đức còn phải có kỹ năng và nghiệp vụ. Việc phổ biến pháp luật là điều cần thiết nhưng hiện nay ở nước ta biện pháp này chưa có hiệu quả cao do còn mang nặng tính lý thuyết, tuyên truyền. Hơn nữa quan niệm về tôn sư trọng đạo nhiều thầy cô giáo tự cho mình quyền đánh học sinh mà coi thường pháp luật.
Tôi nghĩ kỹ năng sự phạm và tuyên truyền pháp luật cho các thầy cô đã đến lúc cần được quan tâm và đầu tư nhiều hơn tại các trường Đại học nói chung và các trường sư phạm nói riêng.
Ngoài ra, cần xử lý nghiêm những thầy cô có hành vi đánh đập, xúc phạm, hành hạ học sinh, nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì cần xử lý đúng theo quy định pháp luật hình sự.
Xin cảm ơn luật sư!
Điều 104. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác
- Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:
- a) Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người;
- b) Gây cố tật nhẹ cho nạn nhân;
- c) Phạm tội nhiều lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người;
- d) Đối với trẻ em, phụ nữ đang có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;
- đ) Đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
- e) Có tổ chức;
- g) Trong thời gian đang bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục;
- h) Thuê gây thương tích hoặc gây thương tích thuê;
- i) Có tính chất côn đồ hoặc tái phạm nguy hiểm;
- k) Để cản trở người thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
(Trích Bộ Luật hình sự sửa đổi bổ sung 2009)