Tác dụng phụ 'đáng gờm' của thuốc kháng virus trị Covid-19

Thuốc kháng virus là thuốc đặc trị Covid-19 và hiện nay nhiều người sẵn sàng chi cả chục triệu đồng mua thuốc kháng virus xách tay để phòng bệnh, nhưng họ không biết được những tác dụng phụ nguy hiểm của các loại thuốc này.

Hiện có 3 thuốc kháng virus là Monulpiravir, Favipiravir, Remdesivir; được sử dụng trong 5 ngày giúp đào thải virus nhanh hơn.

Thạc sĩ, BS Nguyễn Quốc Thái – Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, BV Bạch Mai cho biết thuốc kháng virus là thuốc giúp giảm nguy cơ trở nặng cũng như giảm lây lan khi nhiễm Covid-19 nhưng khi dùng thuốc kháng virus người bệnh hết sức thận trọng vì các tác dụng phụ đáng gờm của thuốc.

Theo bác sĩ Thái, trong 3 loại thuốc kháng virus hiện nay đều có các chống chỉ định kèm theo tác dụng phụ nên khi dùng bạn cần chú ý tác dụng của từng thuốc.

Các thuốc kháng virus đều có tác dụng phụ nhiều.

Thứ nhất, thuốc Favipiravir là thuốc kháng virus và nó có cơ chế tác động vào sự nhân lên ARN của virus. Nó tác động tới cơ chế tạo ra tế bào sinh sản ở tế bào người nên thuốc này chống chỉ định với phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú. Ngoài ra, khi dùng Favipiravir phải dùng hết sức thận trọng đối với những trường hợp có khả năng có thai. Trong quá trình điều trị và sau liều cuối 1 tuần không được phép mang thai.

Chống chỉ định của Favipiravir trong trường hợp quá mẫn. Suy gan, suy thận nặng không dùng được Favipiravir. Người bị suy gan nhẹ, suy thận nhẹ vẫn dùng được.

Các tác dụng phụ hay gặp như buồn nôn, nôn. Những người bị gút dùng thận trọng. Người dùng thuốc lao cũng cẩn trọng vì dùng Favipiravir có thể tăng axit uric, tăng men gan.

Thứ hai, thuốc Monulpiravir tác động RNA của virus tạo ra các RNA lỗi. Khi sử dụng thuốc này cũng hết sức thận trọng vì nó có thể gây quái thai cho thế hệ sau. Vì vậy tuyệt đối không dùng thuốc Monulpiravir khi đang mạng thai. Phụ nữ và nam giới trong thời kỳ dùng thuốc này phải tránh thai hoàn toàn. Phụ nữ trước khi dùng thuốc Monulpiravir phải được thử thai. Phụ nữ sau dùng thuốc này liều cuối cùng thì không được thụ thai trong 4 ngày.

Nam giới dùng ảnh hưởng tới tinh trùng nên nam giới trong thời gian điều trị và sau 3 tháng phải tránh hoàn toàn. Bởi vì trong thời gian này nếu bạn uống thuốc và vẫn để thụ thai thì các hợp tử sẽ bị ảnh hưởng. Khi sinh con các em bé có thể bị biến đổi về mặt di truyền, ảnh hưởng tới cả cuộc sống tương lai sau này của em bé.

Khi uống thuốc Monulpiravir phải uống nguyên viên, không bẻ thuốc ra. Các liều thuốc cách nhau 12 tiếng.

Người bị suy gan, suy thận vẫn uống được Monulpiravir, FDA khuyến cáo thuốc này dùng được cho bệnh nhân suy gan, suy thận, chưa có khuyến cáo thêm.

Theo BS Thái với trẻ em dưới 18 tuổi không sử dụng Monulpiravir vì hiện nay thử nghiệm tính an toàn trên trẻ em dưới 18 tuổi chưa xác lập. Ngoài ra, các thử nghiệm trên động vật đã nhấn mạnh độc tính ở xương, sụn ở các trường hợp tiếp xúc phơi nhiễm Monulpiravir nên được khuyến cáo không dùng cho trẻ dưới 18 tuổi.

Thứ ba, thuốc Remdesivir là thuốc kháng virus được khuyến cáo sử dụng cho các bệnh nhân Covid-19 trong bệnh viện phải thở oxy, thở máy. Nhưng các kết quả nghiên cứu gần đây thì Remdesivir dùng cho các bệnh nhân nhẹ ở các cơ sở điều trị ngoại trú. Bệnh nhân phải được truyền tĩnh mạch từ 1 đến 2 tiếng.

Remdesivir dùng cho người bị nhẹ thì dùng 3 ngày. Khi sử dụng thuốc này, bệnh nhân vẫn có nguy cơ ảnh hưởng thận. Vì vậy người bị suy thận, người bị tăng men gan từ 5 lần trở lên, suy đa phủ tạng cũng không dùng Remdesivie. Men gan tăng vọt lên khi dùng Remdesivir thì bạn sẽ ngưng dùng thuốc.

Nhưng Remdesivir được cân nhắc sử dụng cho phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 18 tuổi. Nhưng hạn chế của nó là truyền tĩnh mạch.

Thạc sĩ Thái khuyến cáo dùng thuốc kháng virus dùng thật sớm khi mắc Covid-19 và ưu tiên dùng cho người có triệu chứng, người có yếu tố nguy cơ cao. Khi dùng thuốc kháng virus cần hết sức thận trọng, không tự ý dùng. Khi dùng thuốc kháng virus Favipiravir, Monulpiravir cần hết sức lưu ý về việc tránh thai khi điều trị thuốc.

Khánh Chi