Shark Hưng: Nhiều startup đếm cua trong lỗ, lúc cần hỏi tình hình thì... trốn

Ngày 28/8, chương trình Shark Tank Mùa 3 đã bất ngờ công bố chương trình hợp tác cùng NextTech Group. Theo đó, một số startup chưa gọi vốn thành công trong chương trình sẽ được NextTech lựa chọn và cung cấp gói huấn luyện. Đồng thời Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch NextTech Nguyễn Hòa Bình chính thức gia nhập “bể cá mập” Shark Tank Mùa 3.

Các Shark chia sẻ về những sai lầm dẫn đến thất bại của startup

Cũng trong khuôn khổ sự kiện, các nhà đầu tư tại Shark Tank đã có buổi giao lưu, chia sẻ lời khuyên với các startup về những kinh nghiệm tránh những sai lầm dẫn đến thất bại.

Mở đầu, Shark Nguyễn Thanh Việt- Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổ hợp Y tế Phương Đông cho rằng, đã là dân kinh doanh, người quản lý thì lúc nào cũng phải tỉnh. “Như tôi đây chỉ cần tính nhầm một cái thì tất cả xuống sông biển. Chính vì thế không chỉ startup mà cả các doanh nghiệp đang thành công cũng có thể thất bại bất cứ lúc nào”.

Shark Phạm Thanh Hưng- Phó Chủ tịch CenGroup, Chủ tịch HĐQT CenInvest chia sẻ, nguyên nhân khiến startup thất bại chính có thể định hướng sản phẩm sai, làm cái xã hội không cần...

Nhưng đáng nói, có những ý tưởng tốt, được chúng tôi quyết định đầu tư, đồng hành cùng nhưng vẫn sai do lỗi vận hành. Lỗi vận hành lớn nhất là các bạn quá tự tin vào khả năng của mình.

“Ngay lập tức khi có tiền, các bạn chạy với tốc độ cao trong khi các bạn đang tập lái. Các bạn ra đường cao tốc, tăng tốc, chi tiền khủng khiếp và nghĩ rằng doanh thu sẽ đến. Điều đó là sai vì các bạn chưa chắc chắn có doanh thu. Rất nhiều bạn báo cáo kế hoạch, doanh thu khủng khiếp, tăng gấp hàng chục lần trong tương lai nhưng toàn đếm cua trong lỗ, kiểu tưởng tượng rằng kiểu gì đối tác cũng sẽ ký với mình. Có khi mới gặp, mời chào chưa thương thuyết đã khẳng định có doanh thu bằng ngần này.

Điều thứ hai, các bạn phải tranh thủ ý kiến của các Shark, điều đó rất có giá trị. Nhưng thực tế thì phải nói là chúng tôi rất vất vả để gọi điện gặp các startup xem tình hình kinh doanh đến đâu. Các bạn giấu, đầu tiên thì rất hoành tráng tự tin nhưng sau đó mọi việc không xảy ra đúng như thế là trốn, không muốn gặp các Shark. Đó là một trong các vấn đề khiến các bạn lún sâu về khủng hoảng hơn nếu các bạn không chia sẻ. Lúc có vấn đề các bạn phải tìm người để tham vấn, tìm các Shark để điều chỉnh ngay lập tức hoặc dũng cảm khoanh tay đứng lên, thay đổi con đường, thay đổi lộ trình, tốc độ”, Shark Hưng chia sẻ.

Shark Nguyễn Hòa Bình- Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch NextTech cho rằng bất kỳ doanh nghiệp nào dù lớn hay nhỏ đều có thể gặp thất bại dễ dàng và nhanh chóng chỉ cần sểnh một bước mà thôi. Có doanh nghiệp huy động hàng tỷ đô nhưng sụp đổ trong vòng vài tháng.

Theo ông, nguyên nhân startup thất bại chính là làm ra những cái xã hội không cần hoặc là có cũng được, không có cũng được.

Cũng theo Shark Bình, thất bại có thể đế với bất kỳ ai nhưng làm sao phải “đánh hơi” được thất bại. Đó là giai đoạn tiền startup và sau khi đầu tư. Đánh giá ý tưởng startup có khả thi hay không, có dễ thất bại hay không có thể dựa theo các tiêu chí như: thị trường có đủ lớn không, thị trường có tăng trưởng nhanh hay không, tần suất sử dụng dịch vụ của khách hàng có cao không....

 Chia sẻ về câu chuyện của chính doanh nghiệp mình, “câu chuyện hôn nhân” của chodientu.vn với eBay”, Shark Bình cho biết, năm 2010-2011, Chợ điện tử nhận vốn của eBay nhưng khi thị trường thương mại điện tử đang bắt đầu bùng nổ, các nhà đầu tư nước ngoài rót vốn rất nhiều, gấp hàng chục, hàng trăm lần thì thời điểm đó eBay rút khỏi cuộc chơi. Nhưng nước tính đó hơi sai và cuối cùng Lazada đã chiếm lĩnh thị trường.

“Vì thế tôi muốn nói, đừng nghĩ khi chúng ta nhận được đầu tư của nhà đầu tư chiến lược là thành công. Nó hoàn toàn có thể là khởi đầu của thất bại, nếu chúng ta chọn đối tác không tốt hoặc đối tác không quyết tâm đi theo chúng ta, hoặc chọn đối tác quá sớm cũng sẽ dẫn đến việc không mong muốn”, Shark Bình cho hay.

Thực tế có nhiều startup gọi được nhiều vốn nhưng sau đó lại thất bại? Vậy các startup có nên gọi nhiều vốn hay không?

Chia sẻ về vấn đề này, Shark Nguyễn Thanh Việt nói: Vốn là vấn đề đầu tiên nhưng không phải quyết định. Cái quan trọng là đồ án của bạn có hay không. Nếu phương án hợp lý thì bao nhiêu cũng là ít, còn nếu phương án không hợp lý thì một đồng cũng là nhiều. Nhiều startup sai lầm vì không biết định giá mình, ảo tưởng.

Còn theo Shark Hưng, việc kêu gọi vốn đối với một số startup như muốn chứng tỏ giá trị doanh nghiệp của mình, giá trị startup mình cao, kêu gọi cho sướng, cho oai...Tôi luôn đặt câu hỏi rõ ràng với các startup khi giải ngân là nhu cầu vốn và khả năng sử dụng vốn như thế nào? Liệu có cách nào khác để có vốn không ngoài việc xẻ thịt mình ra. Bởi tôi là một công ty đang niêm yết trên sàn chứng khoán, tôi cũng thường xuyên cảm thấy khổ sở, đau đơn khi phát hành cổ phiếu, là phương pháp cực chẳng đã để kêu gọi vốn, vì thực ra là mình cắt thịt mình ra.

Cũng theo Shark Hưng, nếu giải ngân kém hiệu quả sai lầm ngay lập tức.

“Có một số startup tôi đầu tư ở mùa trước, các bạn tiêu tiền sai mục đích rất nhiều, thậm chí mang đi trả nợ cho những món nợ quá khứ, dựng lên chi phí để rút tiền ra”, Shark Hưng nói.

Shark Bình cũng nhấn mạnh, tiền có thể là thuốc độc đối với startup, giống như những cây tưới nhỏ giọt thì tươi tốt nhưng có những cây đổ ào nước, phân thì còi cọc, thậm chí chết.

Chia sẻ tại sự kiện, Shark Việt đưa ra lời khuyên cho các startup nên có thái độ nghiêm túc với những gì mình nhận được từ người khác. Nghiêm túc trong việc mình nhận của Shark hay bất cứ người nào, kể cả việc nhận lời khuyên.