Quốc gia nào liên tiếp tạo “cơn sóng ngầm” ở biển Đông?

Chính điều đó đã làm vấn đề biển Đông liên tục trở thành vấn đề thời sự trong thời gian gần đây và được dự báo sẽ còn tiếp tục nóng với những kịch tính tại diễn đàn khi vực và quốc tế trong thời gian tới.

Biển Đông là một trong 57 biển trên thế giới, nửa kín và là một trong 4 biển có diện tích lớn nhất trên thế giới với 90% chu vi được bao bọc bởi đất liền và có diện tích khoảng 3,5 triệu km vuông.

Chiều dài biển Đông trên 3.000km, chiều rộng tới 1.000km lớn gấp 1,5 lần Địa Trung Hải và 8 lần Hắc Hải. Độ sâu bình quân của biển Đông là 1.149m và khối lượng nước khoảng 3,928.10 mũ 6 km khối. Diện tích thềm lục địa ở biển Đông thuộc loại rộng nhất tehes giới với độ sâu bình quân là 100m và có hai vịnh lớn nhất là vịnh Bắc Bộ và vịnh Thái Lan, trải rộng từ 3 độ đế 26 độ vĩ Bắc và từ 100 độ đến 121 độ kinh Đông.

Biển Đông với rất nhiều nguồn tài nguyên quý hiếm chính là nguyên nhân xảy ra tranh chấp giữa các quốc gia về quyền lợi nhất là trong “chiến lược hướng Nam” của Trung Quốc.

Biển Đông với rất nhiều nguồn tài nguyên quý hiếm chính là nguyên nhân xảy ra tranh chấp giữa các quốc gia (ảnh minh họa)

Năm 2009 Trung Quốc tuyên bố vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý quanh quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam để ngụy biện “lấp đầy” không gian đường chín đoạn mà trước đó đã tuyên bố là “vùng nước lịch sử” có trước công ước Luật biển 1982.

Tàu ngư chính Trung Quốc đã cắt cáp tàu thăm dò dầu khí Bình Minh 2 của Việt Nam ở lô 148-149 nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa 200 hải lý ở miền Trung Việt Nam.

Tháng 6/2011 tàu cá Trung Quốc với sự yểm trợ của tàu ngư chính đã phá hoại cáp tàu viking II của ta ở khu vực lô 135-136 trên vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý, thềm lục địa phía Nam Việt Nam.

Từ năm 2001 Trung Quốc tăng cường sức ép và bắt giữ ngư dân Việt Nam hoạt động trên vùng biển của chính mình. Sau khi phân vùng chức năng sử dụng biển đối với không gian đường chín đoạn ở biển Đông Trung Quốc đã đơn phương tuyên bố vùng cấm đánh cá vô lý hàng năm.

Từ tháng 5/ 2012 Trung Quốc phát hành hộ chiếu phổ thông điện tử cho công dân của họ, trong đó có in hình đường chín đoạn. Việc làm này của Trung Quốc không có ý nghĩa về mặt pháp lý vì bản thân đường chín đoạn không có cơ sở pháp lý, không có giá trị chủ quyền.

Việc các nước đóng dấu xuất nhập cảnh cho công dân Trung Quốc vào hộ chiếu như vậy cũng không có nghĩa là thừa nhận về yêu sách, chủ quyền Trung Quốc. Nhiều quốc gia trên thế giới cũng phản ứng về việc làm này của Trung Quốc, ở nước ta không ít khách sạn mini đã từ chối tiếp nhận công dân Trung Quốc mang loại hộ chiếu này.

Ngày 21/6/2012 Trung Quốc thành lập thành phố địa khu Tam sa, bao gồm cái gọi là thành phố Hoàng Sa, Trường Sa (của Việt Nam) và thành phố Đông Sa với vùng biển rộng trên 2 triệu km vuông. Diện tích biển này “cố ép” cơ bản như yêu sách “đường chín đoạn”. Trụ sở hành chính của thành phố này đặt tại đảo Phú Lâm (Hoàng Sa) với các ban bệ khác nhau và tổ chức Quốc khánh 10/10 và kéo cờ Trung Quốc. Trớ trêu hơn là Trung Quốc đã kỷ niệm 100 năm tahnfh lập cái gọi là thành phố “Tam Sa” này.

Thàng 6/2012 Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc ngang nhiên công bố mới thầu quốc tế 9 lô dầu khí thuộc vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, nơi không phải là khu vực có tranh chấp (nơi gần nhất cách bờ biển Việt Nam chỉ có 56 hải lý, trong khi gần nhất cũng cách bờ đảo Hải Nam, Trung Quốc trên 300 hải lý, nơi xa nhất là 600 hải lý.

Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để coi vùng biển này “thuộc quyền tài phán” của Trung Quốc nên các tập đoàn dầu khí lớn trên thế giới khẳng định không hưởng ứng lời mới thầu này.