Phân biệt thế nào với Chủ quyền, Quyền chủ quyền và Quyền tài phán?

Trả lời:

Trong thực tế nói về vấn đề biển đảo, ta vẫn nghe nói đến 3 khái niệm này. Thực tế, ở đâu đó, đôi lúc chúng ta cũng dùng chưa chuẩn 3 khái niệm này. Cẩn phải phân biệt rõ để tránh sử dụng sai. 

Thực tế, tại Công ước Luật Biển 1982, mỗi vùng biển được phân định đều có thể mang lại cho quốc gia ven biển những giá trị quyền khác nhau. Đó là Chủ quyền, Quyền chủ quyền và Quyền tài phán. Vậy khái niệm này được phân biệt như thế nào?

Ứng với mỗi vùng biển được quy ước bởi Công ước Luật Biển 1982, các quốc gia ven biển được hưởng những giá trị quyền nhất định.

Theo sách "100 câu hỏi đáp về biển đảo dành cho tuổi trẻ Việt Nam", có thể phân định các khái niệm đó như sau:

- Chủ quyền là quyền làm chủ tuyệt đối của quốc gia độc lập đối với lãnh thổ của mình. Chủ quyền của quốc gia ven biển là quyền tối cao của quốc gia được thực hiện trong phạm vi nội thủy và lãnh hải của quốc gia đó.

- Quyền chủ quyền là các quyền của quốc gia ven biển được hưởng trên cơ sở chủ quyền đối với mọi loại tài nguyên thiên nhiên trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mình, cũng như đối với những hoạt động nhằm thăm dò và khai thác vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của quốc gia đó vì mục đích kinh tế, bao gồm cả việc sản xuất năng lượng từ nước, hải lưu, gió...

- Quyền tài phán là thẩm quyền riêng biệt của quốc gia ven biển trong việc đưa ra các quyết định, quy phạm và giám sát việc thực hiện chúng, như: cấp phép, giải quyết và xử lý đối với một số loại hình hoạt động, các đảo nhân tạo, thiết bị và công trình trên biển, trong đó có việc lắp đặt và sử dụng các đảo nhân tạo các thiết bị và công trình nghiên cứu khoa học về biển; bảo vệ và gìn giữ môi trường biển trong vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa của quốc gia đó.

Quyền chủ quyền có nguồn gốc từ chủ quyền lãnh thổ trong khi quyền tài phán là hệ quả của quyền chủ quyền, có tác dụng hỗ trợ, tạo ra môi trường để thực hiện quyền chủ quyền được tốt hơn. Bên cạnh đó, trong khi chủ quyền và quyền chủ quyền chỉ được thực hiện trên vùng lãnh thổ mà quốc gia có quyền thì quyền tài phán có không gian mở rộng hơn, tới những nơi mà quốc gia đó không có chủ quyền (ví dụ quyền tài phán áp dụng trên tàu thuyền có treo cờ của một quốc gia nhất định đang hoạt động trong vùng biển thuộc chủ quyền của một quốc gia khác).