Ổ bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, chuyên gia chỉ cách đơn giản phòng bệnh

Virus lây mạnh trong môi trường kín, do đó ngoài tuân thủ 5K thì việc mở cửa thông thoáng, bật quạt, hạn chế dùng điều hoà, hạn chế đông người... là những biện pháp rất đơn giản để phòng tránh lây lan dịch bệnh.

PGS Trần Đắc Phu

Gần 2.000, ca mắc Covid- 19 xuất hiện tại 31 tỉnh, thành chỉ trong vòng chưa đầy 3 tuần, trong đó nổi lên hai ổ dịch lớn ở Bắc Ninh, Bắc Giang rất gần với Hà Nội, số ca mắc liên tục tăng cho thấy dịch diễn biến phức tạp, tốc độ lây lan nhanh hơn so với những đợt dịch trước.

Trao đổi với phóng viên Infonet, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng Bộ Y tế, cho biết biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 ở Ấn Độ có tốc độ lây lan nhanh hơn.

Theo đó, người tiếp xúc gần với mầm bệnh chỉ qua một vài ngày, các ca F1, F2 nhanh chóng trở thành ca F0. Đặc biệt, virus lây mạnh trong môi trường kín như quán bar ở Vĩnh Phúc, bệnh viện, địa điểm massage, nhà máy trong khu công nghiệp tại các KCN ở Bắc Ninh, Bắc Giang do trong phòng kín, ngồi điều hoà, tập trung đông người, không đảm bảo giãn cách…

PGS Trần Đắc Phu khẳng định, “đường lây truyền của virus không thay đổi, nhưng nhiều khi chúng ta đã quên mất cách phòng bệnh. Chúng ta quên mất việc phải mở cửa, thông thoáng khí. Trong môi trường kín, điều hòa, virus lơ lửng trong không khí chứ không rơi xuống, virus lây mạnh hơn. Điều này có thể thấy rõ trong ổ dịch tại quán bar, nhà máy trong khu công nghiệp”, TS Phu phân tích.

Hay như ổ dịch tại xã Mão Điền, huyện Thuận Thành lây nhanh một phần do có các hoạt động tập trung đông người như các đám cưới, đám giỗ…

Phó Giám đốc CDC Hà Nội: Ca bệnh cựu Giám đốc Hacinco là điển hình của biến chủng Ấn Độ lây lan rất nhanh, mạnh

Ông Khổng Minh Tuấn - Phó Giám đốc CDC Hà Nội nhận định, ca bệnh Covid-19 BN 3634 - cựu Giám đốc Hacinco là trường hợp điển hình mang chủng Ấn Độ lây nhiễm nhiều cho bố, con, người giúp việc, những người tiếp xúc gần.

Trước diễn biến dịch phức tạp như hiện nay, PGS. TS Trần Đắc Phu cho rằng “Hà Nội có nguy cơ” vì “rất nhiều người làm trong KCN ở Bắc Ninh, Bắc Giang về”.

“Nếu không kiểm soát tốt trong số những người làm ở KCN hai địa phương này bị nhiễm sẽ lây lan dịch bệnh. Do đó, việc cần thiết nhất lúc này là phải phòng bệnh. Bản thân người trở về từ KCN Bắc Giang, Bắc Ninh phải tự phòng bệnh cho mình cũng như cho gia đình và cộng đồng. Việc phòng bệnh không chỉ cho nhà máy mà còn cho chính gia đình công nhân và rộng hơn là cộng đồng ở Hà Nội”, PGS. TS Trần Đắc Phu nhấn mạnh.

Đánh giá cao việc Hà Nội đã ban hành nhiều quyết định kịp thời như Chỉ thị 11, nhiều công điện hoả tốc cấm các hoạt động tập trung đông người, các hoạt động có nguy cơ lây lan dịch bệnh, đặc biệt với những trường hợp trở về từ hai địa phương Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội cũng đã yêu cầu những người này phải khai báo y tế với địa phương, với Tổ Covid-19 cộng đồng.

Theo TS Phu, về cơ bản, chúng ta đang kiểm soát được nguồn lây ở từng ổ dịch. Từng tỉnh đang kiểm soát được tình hình, góp phần cùng cả nước kiểm soát dịch bệnh. Với diễn biến dịch của Bắc Giang, Bắc Ninh, PGS. TS Trần Đắc Phu nhận định “có thể khống chế được nhưng cần thời gian”.

Ông cũng lưu ý vẫn có thể có những “ổ dịch bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, chưa diệt được hẳn”. Khi đó, việc người dân thực hiện nghiêm thông điệp 5K - Khẩu trang-Khử khuẩn-Khoảng cách-Không tập trung-Khai báo y tế có vai trò quan trọng trong công tác phòng bệnh.

“Thực hiện tốt 5K có thể cắt đứt chuỗi lây nhiễm, chuỗi dịch tễ trong cộng đồng. Cùng với đó, chiến lược “phát hiện sớm, truy vết, cách ly, khoanh vùng dập dịch, điều trị hiệu quả” của Việt Nam vẫn chính xác, ổn định, cần tiếp tục duy trì”, TS Phu khẳng định.

Song song với thực hiện nghiêm 5K thì việc phát hiện sớm những ca bệnh có dấu hiệu cũng được vị cố vấn cao cấp này đề cập đến. Bởi trên thực tế dù thời gian qua nhiều ca bệnh không có triệu chứng, chỉ được phát hiện qua truy vết, xét nghiệm, tuy nhiên, sốt vẫn là một dấu hiệu quan trọng.

Người bị sốt sẽ đến bệnh viện khám, đây sẽ là các ca “chỉ điểm”. Những ca bệnh được phát hiện ở huyện Thường Tín (Hà Nội), Hải Phòng hay TP HCM đều từ dấu hiệu này.

“Vì thế, các bệnh viện cần hết sức cảnh giác với những trường hợp này. Bên cạnh đó, khi bị sốt người dân sẽ ra hiệu thuốc mua thuốc, các quầy thuốc cần thực hiện nghiêm việc khai báo y tế, thông báo cho y tế cơ sở khi có người bị sốt.

Đồng thời, bản thân các bệnh viện, các tỉnh thành cũng cần chú ý đến việc lấy mẫu xét nghiệm định kỳ, đặc biệt là những khu vực có nguy cơ cao”, PGS. TS Trần Đắc Phu nói.

Với các khu công nghiệp, yếu tố phòng bệnh vô cùng quan trọng, cần đặt lên hàng đầu. Chẳng hạn tại các bếp ăn, ngoài việc thực hiện vách ngăn ở bàn ăn, doanh nghiệp nên điều chỉnh giờ ăn theo ca để đảm bảo khoảng cách an toàn, tránh tập trung đông người.

Với những doanh nghiệp nếu có thể bố trí làm việc online tại nhà thì nên khuyến khích. Nếu không thì doanh nghiệp cần thực hiện giãn cách, giãn tiến độ sản xuất. Riêng đối với những doanh nghiệp có xe đưa đón công nhân, cần thực hiện nghiêm các quy định phòng chống dịch như đeo khẩu trang, mở cửa xe, giữ khoảng cách theo quy định (sử dụng 50% số ghế), nắm chắc thông tin dịch tễ của công nhân – lao động để chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng khi có tình huống xảy ra.

Đối với các công sở hiện nay, theo PGS. TS Trần Đắc Phu, cần bố trí ngồi giãn cách. Nếu một ai đó đi từ vùng có nguy cơ về thì phải tuân thủ 5K khi có dấu hiệu nghi ngờ.

Một lần nữa nhấn mạnh virus lây mạnh trong môi trường kín, do đó PGS. TS Trần Đắc Phu cho rằng, khuyến cáo mở cửa, bật quạt thông thoáng, hạn chế dùng điều hoà, hạn chế đông người là những biện pháp rất đơn giản để phòng tránh lây lan dịch bệnh. Đặc biệt có người bị sốt phải được xét nghiệm kịp thời…

“Ngoài cộng đồng vẫn có thể có ca bệnh mà chúng ta chưa phát hiện ra vì thế vẫn cần thực hiện nghiêm thông điệp 5K. Làm tốt điều này chúng ta sẽ hạn chế được rất lớn sự phát tán mầm bệnh”, TS Phu lưu ý.

N. Huyền