Những khó khăn trong công tác thanh, kiểm tra tác hại thuốc lá

Sau khi Nghị định số 176/2013/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế được ban hành, Quỹ PCTH thuốc lá đã hỗ trợ các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố tổ chức tập huấn cho 8.271 công an các tỉnh, thành phố về  xử lý vi phạm hành chính về PCTH Thuốc lá.

PGS Lương Ngọc Khuê – Giám đốc Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá cho biết công tác thanh tra, kiểm tra ngày càng có nhiều chuyển biến với sự tham gia tích cực của lực lượng công an các tỉnh, thành phố thông qua sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá Bộ Công an; sự tham gia của thanh tra Bộ Y tế, Ủy ban nhân dân một số quận tại Hà nội như quận Hoàn kiếm, Tây Hồ, Hoàng Mai, Đống Đa. Tại các tỉnh, thành phố, công tác kiểm tra việc thực hiện Luật PCTH thuốc lá cũng được các đơn vị nhận hỗ trợ của Quỹ tham mưu cho Lãnh đạo các Sở ngành và Ủy ban nhân dân các cấp để thành lập đoàn kiểm tra liên ngành hoặc lồng ghép với các nội dung kiểm tra khác trên địa bàn tỉnh. Giai đoạn 2015-2018, các lực lượng chức năng đã tiến hành kiểm tra hơn 4.000 đơn vị trên toàn quốc. Về việc kiểm tra vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại, buôn bán hàng giả, hàng cấm theo Nghị định 185/2013/NĐ-CP, theo Báo cáo của Bộ Công An, công an các tình, thành phố đã bắt và xử lý 2.316 vụ với số tiền phạt là 37,324 tỷ đồng.

Những khó khăn trong công tác thanh, kiểm tra tác hại thuốc lá

Tuy nhiên, PGS Khuê cũng cho biết hiện nay công tác kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá còn gặp rất nhiều khó khăn như: Lực lượng thanh tra mỏng trong khi ý thức tuân thủ các quy định cấm hút thuốc của nhiều người còn hạn chế; Thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, lại được bày bán khắp nơi, là một nguyên nhân làm gia tăng việc hút thuốc ngay cả tại những nơi có quy định cấm; Hành vi hút thuốc xảy ra nhanh, các lực lượng chức năng khó khăn trong việc xác định vi phạm nếu không có các thiết bị nghiệp vụ được phép sử dụng làm cơ sở cho việc xử phạt (phạt nguội); Quỹ PCTH thuốc lá không được phép hỗ trợ kinh phí cho hoạt động đi kiểm tra, xử lý vi phạm. Thời gian qua, kinh phí cho các đoàn kiểm tra đang dựa vào hỗ trợ của các tổ chức quốc tế), vì vậy việc kiểm tra chủ yếu mới chỉ tập trung tại khu vực  khách sạn, nhà hàng và một số cơ sở trường học, bệnh viện, nơi làm việc, bến tàu, xe...

Bên cạnh đó, mặc dù Điều 5 và Điều 32 Luật PCTH thuốc lá có quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp trong việc chủ trì tổ chức, chỉ đạo và chịu trách nhiệm thực hiện các quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá tại địa phương cũng như trách nhiệm trong việc chỉ đạo, bố trí lực lượng và phân công trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức, cá nhân trong việc xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm. Tuy nhiên việc thực hiện nhiệm vụ này trong thời gian qua chưa được chú trọng mặc dù hàng năm Bộ Y tế đều có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố về việc đẩy mạnh chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá.

Để tăng cường hiệu quả của công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính về PCTH thuốc lá, hiện nay Bộ Y tế đã đề xuất Chính phủ bổ sung quy định thực hiện thí điểm việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ để phát hiện và xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá trong các văn bản pháp luật liên quan. (Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế)

Bên cạnh đó, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đang xây dựng ứng dụng phần mềm (app) trên điện thoại di động tiếp nhận phản ánh của người dân đối với việc thực hiện Luật PCTH của thuốc lá. Thông qua ứng dụng trên điện thoại di động, người dân có thể ghi lại các hình ảnh/hành vi vi phạm Luật PCTH thuốc lá và gửi tới các cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý kịp thời.    

 Khánh Chi