Những cơn 'bão giá' nhìn từ giá niêm yết tô phở Bát Đàn
Phở là một trong những món ăn không thể thiếu của người Hà thành, từ tầng lớp bình dân cho đến giới siêu giàu đều có thể thưởng thức tại những không gian khác nhau.
Chính vì thế, phở cũng là một minh chứng sinh động nhất của việc “bão giá" cả các mặt hàng, không chỉ với hàng thực phẩm thiết yếu. Cứ sau chu kỳ một vài năm, thông thường là sau dịp Tết Nguyên đán, hoặc gần đây là sau khi giá bán lẻ xăng vượt ngưỡng 30.000 đồng/lít, phở Hà Nội lại hình thành mặt bằng giá mới, và chỉ có lên chứ không xuống.
Mới đây, trên một diễn đàn quy tụ hơn 90.000 thành viên, những người yêu phở Hà Nội, tài khoản T.T.D đã chia sẻ những hình ảnh bảng niêm yết giá được chụp tại quán phở nổi tiếng nhất nhì Hà thành, phở gia truyền 49 Bát Đàn (số 49 phố Bát Đàn, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).
Đó là hình ảnh niêm yết giá công khai của chủ quán phở tại các thời điểm: năm 2004, 2010, 2018, và 2022. Thành viên này còn hóm hỉnh gọi CPI là viết tắt của cụm từ “Consumer Phở Index” (tạm dịch - chỉ số tiêu dùng Phở).
Theo đó, năm 2004 phở Bát Đàn niêm yết giá phở tái nạm là 10.000 đồng/tô, phở tái 8.000 đồng/tô, phở chín 7.000 đồng/tô. Người Hà Nội có thói quen gọi thêm 1-2 quả trứng chần ăn kèm, năm 2004 giá mỗi quả trứng gà là 2.000 đồng.
Tuy nhiên, cũng tại 49 Bát Đàn, đến năm 2010 giá mỗi tô phở đã tăng ít nhất 3 lần chỉ sau 4 năm. Cụ thể, phở tái nạm 30.000 đồng/tô, phở tái 25.000 đồng/tô, và phở chín 20.000 đồng/tô. Tại thời điểm này, chỉ có trứng gà tăng giá ít nhất, 3.000 đồng/quả.
Đến năm 2018, giá phở tại cơ sở này đã tăng cao ngất ngưởng với mức giá lần lượt là: 50.000 đồng, 45.000 đồng, và 40.000 đồng/tô, trong khi giá mỗi quả trứng gà là 5.000 đồng/quả.
Không dừng lại ở đó, đến năm 2022, phở Bát Đàn vẫn giữ giá 5.000 đồng/quả trứng, nhưng giá mỗi tô phở tái nạm đã lên mức 60.000 đồng/tô, phở tái 55.000 đồng/tô, và phở chín 50.000 đồng/tô.
Như vậy, trong vòng 18 năm qua, từ 2004 trở lại đây, giá phở Bát Đàn đã tăng tới 6 – 7 lần.
Phở Bát Đàn là quán phở lâu đời với tuổi đời hơn 100 năm tuổi. Thực khách tìm đến quán phở Bát Đàn một phần là vì muốn tìm lại hương vị phở xưa, một phần vì tò mò bởi đặc trưng của quán là khách thường phải xếp hàng và tự phục vụ.
Nhìn vào sự biến động về giá của mỗi tô phở qua các thời kỳ, không ngoa khi nói rằng chỉ cần nhìn vào mặt bằng giá mỗi tô phở là có thể đánh giá được tương đối chỉ số CPI.
Nhớ lại diễn biến giá phở của Hà Nội những năm gần đây, ông Trần Mạnh Hùng (phố Mã Mây, Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết: “Giai đoạn từ năm 2000-2005, giá mỗi tô phở vỉa hè ở khu vực trung tâm Hà Nội chỉ 5.000 – 7.000 đồng/tô. Nhưng tôi nhớ là sau cái Tết Nguyên đán năm 2006, các quán phở đồng loạt tăng giá lên 10.000 đồng với lý do là giá ngày Tết, nhưng sau đó thì họ chỉ có giữ hoặc tăng giá. Đến năm 2007 -2008 thì mức giá phổ biến đã là 25.000 đồng/tô”.
Phở Hà Nội vốn được coi là món ăn bình dân, nhưng gần đây đã có sự phân hoá rõ rệt giữa các quán phở. Trong khoảng 2 năm trở lại đây, giá mỗi tô phở dao động từ 30.000 – 50.000 đồng/tô, tuỳ thương hiệu.
Trong đó, những quán phở ghi phở Nam Định (nhưng không phải chỗ nào cũng đúng là phở Nam Định) thường bán với giá trung bình từ 30.000-35.000 đồng/tô. Những quán phở gia truyền Hà Nội đã gây dựng được thương hiệu thường bán với giá cao hơn, như Thìn Bờ hồ, phở Lý Quốc Sư, phở Bát Đàn có mức giá trung bình 50.000 đồng/tô. Cá biệt như phở Thìn Lò Đúc (13 Lò Đúc, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đầu năm 2022 đã bất ngờ tăng giá từ 60.000 đồng lên đến 90.000 đồng/tô và ngay lập tức nhận được phản ứng từ giới nghiền phở.
Trước sự không hài lòng của thực khách, ông Nguyễn Trọng Thìn (chủ thương hiệu phở Thìn Lò Đúc) đã phải giảm giá để giữ khách. Đến nay giá phở tại cơ sở này đã “bình ổn giá” xuống còn 50.000 – 60.000 đồng/tô. Tuy nhiên, nếu khách hàng thường xuyên thưởng thức quán phở này, nếu tinh ý sẽ thấy giá giảm tô phở đã không còn đầy đặn như xưa.
Hiền Anh