Nhãn mác sữa lập lờ, người tiêu dùng thiệt hại

Theo P. Cục trưởng Cục chăn nuôi,mỗi năm chúng ta mất vài tỷ USD nhập sữa bột trong khi sản xuất sữa tươi trong nước rất nhiều tiềm năng; vì thế nên sửa lại quy chuẩn kỹ thuật.

Bò sữa kêu cứu ngành Y

Trong kinh tế thị trường, chuyện đó là thường; nhưng sẽ là bất bình thường nếu luật chơi không minh bạch và sòng phẳng. Tiếc thay, chỉ một từ “tiệt trùng” thay cho “hoàn nguyên” của trong một thông tư ngành Y tế đã có những tác động mang tính bản chất.

 Trước đây, mỗi khi sữa của nông hộ dư thừa phải đổ bỏ; dư luận lên án các nhà máy sữa ép giá, mua sữa kiểu “thắt vú bò”. Người nông dân bị chê làm ăn tự phát, thiếu căn cơ. Gần đây, thêm nguyên nhân khác: Nguồn sữa bột trên thế giới nhiều và rẻ, doanh nghiệp quay lưng với nông dân và sữa tươi trong nước. 

Nhãn mác sữa lập lờ, người tiêu dùng thiệt hại - ảnh 1

Ảnh minh họa

Trong tình huống này, có nhiều chuyên gia đề nghị lập hội đồng sữa quốc gia, tăng thuế, cấp hạn ngạch nhập khẩu sữa bột... Những biện pháp đó, nếu nằm trong khuôn khổ cam kết với quốc tế, thì cần làm ngay để bảo vệ nông dân một nắng hai sương, tăng sức đề kháng cho nền nông nghiệp đang chập chững bước vào hội nhập. 

Nhưng trước hết, người nông dân vốn kiên cường trong mọi hoàn cảnh, nền nông nghiệp luôn là cứu cánh cho kinh tế quốc gia mỗi khi gặp khó, cần một sự minh bạch, sòng phẳng trong cuộc chơi. Câu chuyện thiếu minh bạch thị trường sữa, cụ thể là chuyện nên gọi sữa bột nhập về pha ra thành sữa nước là “sữa hoàn nguyên” hay “sữa tiệt trùng” do Bộ Y tế đưa ra đã được nói vài lần, nhưng chưa được giải quyết.   

Lần này, câu chuyện không đơn giản như vậy khi người tiêu dùng tương đối khó nhận biết họ mua cho con em họ uống sữa bột hay sữa tươi (chưa nói loại sữa nào ngon và bổ dưỡng hơn), còn người nông dân, chủ trang trại bò thì nơm nớp trông chờ khách với tay đến những sản phẩm sữa tươi trên kệ hàng. Nếu không giải quyết sự “nhầm lẫn” khái niệm, (sữa tiệt trùng - sữa hoàn nguyên) này, những con bò sữa sẽ đứng trước nguy cơ tan đàn.

Nhãn mác sữa lập lờ, người tiêu dùng thiệt hại

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết, người tiêu dùng không định hướng được vì quá nhiều đơn vị quảng cáo sữa tiệt trùng, thanh trùng, sữa tươi tiệt trùng... Theo ông Hùng, trên bao bì của nhiều hãng sữa có in dòng to là sữa tiệt trùng, chỉ phần in nhỏ mới nói làm từ sữa bột. Tình trạng này có thể hiểu là sự lập lờ, làm người tiêu dùng khó phân biệt được nguồn gốc, nguyên liệu sản xuất sữa.   

Ông Hùng cũng cho biết, việc quản lý chất lượng sữa nước hiện nay chủ yếu dựa trên việc tự công bố chất lượng của các nhà sản xuất, còn khâu hậu kiểm chỉ kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, một số chỉ tiêu ghi trên bao bì nhưng ít có kiểm tra phân tích mẫu theo định kỳ thường xuyên. Do đó, nhiều DN sữa thiếu hướng dẫn cũng như kiểm tra quá trình vận chuyển, bảo quản sữa trước khi đến tay người tiêu dùng. “Khi nào những quy định của Luật Bảo vệ người tiêu dùng và những luật có liên quan được thực thi trên thực tế, lúc đó may ra quyền lợi của người tiêu dùng mới được đảm bảo”, ông Hùng nói.

Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) Tô Xuân Chinh cho hay, giải pháp cơ bản nhất để hạn chế tình trạng các DN sữa nhập sữa giá rẻ, bán giá cao chính là dựa vào sức mạnh của người tiêu dùng. “Về mặt thương mại, DN có quyền nhập sữa bột, không ai cấm nhưng họ phải tuân thủ đầy đủ các quy định về nhãn mác để người tiêu dùng quyết định lựa chọn sản phẩm”, ông Chinh nói. Theo ông Chinh, việc người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm sẽ tác động bền vững và lâu dài đến sản xuất và giá thành sản phẩm.

Tuy nhiên, ông Chinh cho rằng, quyền quan trọng này đang bị ảnh hưởng khi khái niệm sữa ghi trên bao bì đang có biểu hiện không rõ ràng, minh bạch. Cụ thể, sữa chế biến từ sữa bột đang được ghi trên bao bì là “sữa tiệt trùng”, khiến người tiêu dùng nhầm lẫn. 

Nhưng đến năm 2010, Bộ Y tế có Thông tư 30/2010/TT-BYT ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa dạng lỏng. Trong đó, sữa dạng lỏng làm từ sữa bột không còn được gọi là “sữa hoàn nguyên” mà gọi là “sữa tiệt trùng”. Tên gọi này không gọi thẳng vào nguyên liệu sản xuất (sữa bột hay sữa tươi) mà chỉ là tên phương pháp chế biến, dùng chung cho cả sữa bột và sữa tươi. 

Quy chuẩn kỹ thuật là quy định bắt buộc (khác với tiêu chuẩn kỹ thuật, chỉ mang tính khuyến khích). Thành ra, các hãng sữa dựa theo đó để ghi nhãn. “Bộ Y tế đưa ra khái niệm đó (sữa tiệt trùng - PV) vì họ không phải là dân chuyên môn. Có thể vì bảo vệ DN nên không ổn lắm về mặt kỹ thuật”, ông Chinh nói.

“Mỗi năm chúng ta mất vài tỷ USD nhập sữa bột; trong khi sản xuất sữa tươi trong nước rất nhiều tiềm năng. Vì thế, nên sửa lại quy chuẩn kỹ thuật. Để như vậy là rất dở”.

Ông Tô Xuân Chinh, Phó Cục trưởng Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) 

Ông Chinh đánh giá, quy chuẩn này không những ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường mà phương hại đến sản xuất trong nước. Hiện nay, sữa tươi chỉ mới đáp ứng được 28% nhu cầu nhưng có dư địa phát triển lớn, tạo công ăn việc làm, thu nhập cho người nông dân và DN chăn nuôi bò sữa trong nước. “Mỗi năm chúng ta mất vài tỷ USD nhập sữa bột; trong khi sản xuất sữa tươi trong nước rất nhiều tiềm năng. Vì thế, nên sửa lại quy chuẩn kỹ thuật. Để như vậy là rất dở”, "Hiện nay, người tiêu dùng muốn nhận biết được sữa tiệt trùng làm bằng sữa tươi hay sữa bột phải đọc mục “thành phần” ghi trên bao bì", ông Chinh nói.

Ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho rằng, việc xử lý các vấn đề liên quan đến sữa tươi, đặc biệt là nông dân nuôi bò sữa là vấn đề của Bộ NN&PTNT, không thuộc ngành Y tế. 

Ngoài ra, hiện thị trường có những sản phẩm pha giữa sữa bột và sữa tươi nhưng không ghi tỷ lệ của hai loại nguyên liệu. Theo ông Chinh, cách ghi này không đủ để người tiêu dùng nhận biết; không ghi rõ tỷ lệ sữa tươi, sữa bột là không sòng phẳng, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm soát.

Thủy Hương

Khu đô thị Sun Group đón đầu làn sóng an cư mới ở Hà Nam

Sun Urban City Phủ Lý (Hà Nam) là một trong những dự án đô thị tiên phong kiến tạo không gian sống trong lành, thân thiện với môi trường nhưng vẫn đảm bảo sự kết nối thuận tiện.

SHB thuê máy bay đưa cổ động viên sang Thái Lan tiếp lửa đội tuyển Việt Nam

Nhằm tiếp lửa đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam tại trận chung kết lượt về ASEAN Cup 2024, ngân hàng SHB quyết định thuê một số chuyến bay đưa cổ động viên và gia đình các cầu thủ sang Thái Lan sát cánh cùng đội tuyển.

Căn hộ Sun Urban City Hà Nam: không gian sống sáng tạo, thông minh

Thiết kế thông minh, tối ưu trải nghiệm, căn hộ nghệ thuật Art Residence tại Sun Urban City Hà Nam không chỉ chinh phục khách hàng mọi lứa tuổi, mà còn được ví như một “biểu tượng” của sự sáng tạo và tối ưu không gian sống.

Dư âm sự kiện ‘Kỷ nguyên vươn mình - Hành trình rực rỡ’ của Sun Property

Diễn ra từ 9-11/12, chuỗi sự kiện “Kỷ nguyên vươn mình - Hành trình rực rỡ” được Sun Property (thành viên Sun Group) tổ chức để tri ân các đại lý trên khắp ba miền Bắc - Trung - Nam.

Bỏ việc lương cao, chàng trai về quê nuôi hươu thu 600 triệu đồng mỗi năm

Nghỉ việc lương cao ở Nhật Bản để về quê nuôi hươu lấy nhung, chàng trai 9x có thu nhập hơn 600 triệu đồng mỗi năm.

Đô thị Sun Group tại Hà Nam - tái định nghĩa lại khái niệm ‘ngôi nhà’ hiện đại

Trần cao mọi căn hộ lên đến 5m, cửa kính “khổng lồ” 4m, công năng tối ưu đến từng chi tiết … là một phần trong “từ điển vị nhân sinh” tại đô thị nghỉ dưỡng Sun Urban City Phủ Lý, Hà Nam.

Cách SHB truyền cảm hứng cho thế hệ nhân sự tương lai

Thế hệ trẻ có xu hướng tìm kiếm môi trường làm việc hiện đại, linh hoạt, có nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Hiểu được điều đó, SHB đang nỗ lực để tạo ra một môi trường làm việc “không giới hạn”, hướng tới xây dựng mô hình ngân hàng tương lai.

Vinamilk liên tục được gọi tên tại các giải thưởng về phát triển bền vững

Cam kết mạnh mẽ hướng đến mục tiêu Net Zero 2050 đã giúp Vinamilk lan tỏa tinh thần phát triển bền vững đến cộng đồng doanh nghiệp. Cũng vì vậy mà cái tên Vinamilk liên tiếp được xướng lên tại các giải thưởng về ESG, phát triển bền vững vừa qua.

Vinamilk - hành trình ấn tượng 16 năm liền là Thương hiệu Quốc gia

Vinamilk tiếp tục được vinh danh Thương hiệu Quốc gia Việt Nam 2024, viết tiếp một hành trình đặc biệt và khác biệt của doanh nghiệp sữa Việt duy nhất giữ vững danh vị này trong 16 năm liên tiếp.

Thế mạnh Việt thu về 3,6 tỷ USD, thế 'vô địch' tại thị trường Mỹ

Một thế mạnh của Việt Nam đang chiếm lĩnh tại thị trường Mỹ, chiếm gần 89,4% tổng giá trị nhập khẩu của quốc gia này. Nước ta cũng đã thu về gần 3,6 tỷ USD trong 10 tháng qua.