Nếu viêm gan bí ẩn xâm nhập vào Việt Nam: Phòng bệnh như thế nào?

Không liên quan tới Covid-19

Trên thế giới đã ghi nhận 228 trường hợp trẻ bị viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân tại 20 quốc gia, trong đó có 4 trường hợp tử vong.

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh – Phó Chủ tịch Hội truyền nhiễm, TP.HCM cho biết bệnh viêm gan cấp tính ở trẻ em hiện được coi là bí ẩn, ban đầu người ta chưa tìm ra được nó có liên quan tới Covid-19 hay không? Tuy nhiên, tới nay viêm gan mới này hoàn toàn không liên quan gì tới Covid-19 và vắc xin phòng Covid-19.

Viêm gan bí ẩn nhưng thực chất là viêm gan cấp tính. BS Khanh cho biết những năm 1988 – 1990 viêm gan cấp cũng xảy ra và bệnh cảnh giống như bây giờ bệnh nhân vào viện vì viêm gan cấp, suy gan, teo gan và tử vong.

Mỗi năm, khoa Nhiễm Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 cũng có vài chục ca liên quan tới viêm gan. Một thời gian sau xét nghiệm được viêm gan siêu vi B và có vắc xin. Sau đó người ta thấy nó không phải viêm gan B, sau đó lại cho rằng do siêu vi A rồi C.

BS Khanh cho biết có nhiều virus rất "ái" gan, tấn công gan vì vậy viêm gan siêu vi có nhiều nhóm virus và họ đặt tên là A, B, C, D, E… hiện nay nhiều nhất là B, A, C, E. Virus này lây qua đường máu, đường ăn. Một số virus lây qua đường hô hấp và đi vào gan.

Ngoài ra, viêm gan có thể do quá cấp trên nền bệnh lý chuyển hóa hoặc do uống thuốc. 

Virus gây viêm gan mới. Ảnh minh họa.

Theo BS Khanh, nếu các ca viêm gan bí ẩn xuất hiện ở nước nghèo, trình độ xét nghiệm kém thì có thể họ chỉ nói là viêm gan siêu vi vì không thể làm được các xét nghiệm. Nhưng các ca virus viêm gan lần này lại xuất hiện ở các nước tiên tiến nên họ đã tìm cho ra. Các virus “ái” gan đều không tìm ra nên nó trở thành bí ẩn.

Người mắc bệnh thường xuất hiện rải rác nhiều nơi như Mỹ, châu Âu và hiện nhiều nhất là ở Anh. Bệnh cảnh của các bệnh nhi giống nhau nên có thể khẳng định tác nhân là do virus. Và đến nay các nhà nghiên cứu làm PCR, giải trình tự gen và thấy có liên quan tới virus Adenovirus.

Adenovirus là gì?

Virus Adenovirus gây viêm gan từ trước tới nay người ta chỉ ghi nhận ở trẻ sơ sinh, người suy giảm miễn dịch. Còn lại virus Adenovirus gây đường viêm hô hấp và người bình thường sẽ có miễn dịch với virus này.

Virus Adenovirus được xem là virus phổ biến gây viêm hô hấp chỉ sau virus cúm và virus hợp bào. Virus Adenovirus có thể gây viêm kết mạc như đau mắt đỏ, hoặc người bệnh cảm và ho dữ dội, viêm phổi nặng. 

Virus gây viêm hô hấp lại tấn công gan, BS Khanh cho biết người ta nghi ngờ rằng thời gian qua, do cách ly vì Covid-19 có nhiều khả năng trẻ không được tiếp xúc với virus Adenovirus nên khi tiếp xúc với virus thì virus tấn công vào gan

Bản chất của virus Adenovirus lây qua đường hô hấp và lây nhanh cho nhiều người.

BS Khanh cho biết nếu đúng viêm gan bí ẩn do virus Adenovirus thì chắc chắn nhiều người đã nhiễm virus này nhưng chỉ gây các triệu chứng hô hấp, chỉ 1 số người virus “nhảy” vào gan gây viêm gan cấp. Đa số trẻ viêm gan cấp sẽ hồi phục. Một số ít trẻ phải ghép gan hoặc tử vong.

Phòng virus Adenovirus, bác sĩ Khanh cho biết người dân cần rửa tay sạch sẽ, đeo khẩu trang. Nếu virus Adenovirus tới Việt Nam thì đa phần sẽ gây cảm cúm. Còn với trẻ cần chăm sóc trẻ như bình thường, nếu thấy trẻ tiểu sẫm màu vàng đậm, vàng da cần nhanh chóng cho trẻ tới bệnh viện để sang lọc nếu trẻ mắc viêm gan do virus Adenovirus thì có hướng dự phòng.

Bệnh nhân không uống thuốc linh tinh vì có thuốc gây độc cho gan. Viêm gan bí ẩn này cũng điều trị như viêm gan cấp từ trước tới nay.

Đến ngày 6/5, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị tăng cường giám sát về căn bệnh lạ này tại Việt Nam. Cục Y tế dự phòng cho biết theo thông tin cập nhật từ Tổ chức Y tế thế giới, bệnh xảy ra ở trẻ từ 1 tháng tuổi đến 16 tuổi.

Hầu hết bệnh nhi hồi phục hoàn toàn, tuy nhiên có một số trường hợp chuyển nặng, gần 10% các trường hợp phải ghép gan. Các trường hợp được xác định là viêm gan cấp tính nêu trên có biểu hiện đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa và men gan tăng cao rõ rệt.

Theo Cục Y tế dự phòng, đa số các trường hợp được báo cáo đều không bị sốt và không phát hiện nhiễm các loại virus phổ biến gây viêm gan virus cấp tính (virus viêm gan A, B, C, D và E).

Tổ chức Y tế thế giới và Trung tâm Phòng chống và kiểm soát dịch bệnh châu Âu cho biết hiện nguyên nhân chính xác gây viêm gan ở những bệnh nhi này vẫn chưa được tìm ra, và các cuộc điều tra đang được diễn ra. Tuy nhiên các trường hợp mắc xảy ra tại những nơi lưu hành cao virus Adeno.

Khánh Chi