Kỷ niệm 60 năm thành lập khoa Văn – ĐH Tổng Hợp
Tới dự buổi lễ có Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam Nguyễn Thế Kỷ và nhiều thế hệ giảng viên, sinh viên. Đặc biệt, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có gửi lẵng hoa chúc mừng buổi lễ.
Khoa Ngữ văn hiện là khoa Văn học và Ngôn ngữ học (Đại học KHXH&NV - Đại học Quốc gia Hà Nội). Trong 60 năm qua, khoa Ngữ văn đã có những đóng góp rất lớn trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học xã hội và nhân văn, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Ngày 10/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quyết định ký Sắc lệnh 45 thành lập ĐH Văn khoa. Trên cơ sở ĐH Văn Khoa, tháng 9/1956, khóa sinh viên đầu tiên của khoa Ngữ văn (dự lễ khai giảng đầu tiên của của trường Đại học Tổng hợp Hà Nội.
Khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp được thành lập với mục đích đào tạo những người làm công tác nghiên cứu, giảng dạy, phê bình văn học và ngôn ngữ học phục vụ phát triển văn hóa. Những năm đầu tiên thành lập, giáo sư chủ nhiệm khoa Đặng Thai Mai, thầy Nguyễn Mạnh Tường, Trần Đình Hựu cùng các thầy cô khác đã không ngừng tìm tòi, nghiên cứu trong suốt quá trình giảng dạy.
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước đầy hi sinh, gian khổ, khoa Ngữ Văn đã liên tục phải sơ tán từ Hà Nội về Hà Tây, Thái Nguyên…giữa những vùng nông thôn, xa xôi hẻo lánh ấy dù thiếu thốn sách vở, tài liệu trong giảng dạy những thầy như: Hoàng Xuân Nhị, Nguyễn Tài Cẩn, Đinh Gia Khánh… cô Lê Hồng Sâm và nhiều thầy cô khác vẫn sang giảng đường giảng dạy những tác phẩm của các đại thi hào: Nguyễn Du, Nguyễn Đình Chiểu, Đỗ Phủ, Lý Bạch, đồng thời nói về lịch sử văn học và ngôn ngữ, về những khuynh hướng sáng tác văn, khuynh hướng phát triển của văn học Việt Nam và thế giới. Cũng trong thời gian này, nhiều công trình về ngôn ngữ, về văn học đã ra đời vừa làm giáo trình giảng dạy vừa làm tài liệu nghiên cứu cho sinh viên.
Từ đó đến nay, rất nhiều công trình có giá trị về tên tuổi và nghệ thuật của khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp đã ra đời đóng góp rất lớn vào công cuộc xây dựng đất nước. Không chỉ tự hào về thế hệ các thầy cô, khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp cũng rất tự hào về đội ngũ sinh viên đã từng học tại đây.
Từ 1956 đến 1993 hàng trăm nhà khoa học đã trưởng thành từ nơi đây và làm việc tại các viện nghiên cứu, giảng dạy tại các trường ĐH có khoa Văn, các cơ quan báo chí, truyền hình…có nhiều người trở thành nhà văn, nhà báo, giáo sư có uy tín. Trong 1000 hội viên Hội Nhà văn Việt Nam có hơn 100 người trưởng thành từ khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp và hiện nay giữ nhiều trọng trách của đất nước.
Đặc biệt, cũng trưởng thành từ khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp, có GS Nguyễn Phú Trọng (cựu sinh viên khóa 8 năm 1963 - 1967) của trường hiện đang giữ chức Tổng Bí Thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Cũng là sinh viên khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp, giờ đây ông Nguyễn Thế Kỷ là Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam hay ông Nguyễn Thuận Hữu là Tổng biên tập báo Nhân dân – Chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam.
Khoa Ngữ Văn – ĐH Tổng hợp cũng đã góp phần tạo nên những Nguyễn Duy, Hoàng Nhuận Cầm…và nhiều nhà thơ nổi tiếng khác với những trang thơ, tiểu thuyết, bút ký đi sâu vào lòng người tạo nên nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã, nghệ sĩ nhân dân Hoàng Thanh Phong và nhiều biên kịch khác.
Các tác phẩm của họ từ thấm đẫm tính nhân văn, thấm đẫm tình yêu thương đất nước, giàu long nhân ái với số phận con người và mang chiều sâu đậm chất “dân Tổng Hợp Văn”.
Những năm tháng ác liệt của cuộc chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, nhiều sinh viên khoa Văn – ĐH Tổng hợp lúc đó đã gác bút sang một bên để xung phong vào chiến trường miền Nam đánh Mỹ. Đó là những Hoàng Nhuận Cầm, Nguyễn Duy…Chiến tranh kết thúc chiến tranh, có người trở về với thương tật trên người, có người ở lại vĩnh viễn tại chiến trường….
Những năm vừa qua khoa Ngữ Văn vẫn không ngừng vươn lên để trở thành đơn vị hàng đầu của cả nước trong lĩnh vực ngôn ngữ học, nghệ thuật, ngôn ngữ học. Cho đến nay, khoa Ngữ Văn vẫn duy trì những lĩnh vực mang tính đặc thù như Hán Nôm, Văn học Việt Nam, Lí luận văn học, Nghệ thuật học, Văn hoá dân gian… Khoa cũng là nơi tiên phong trong việc xây dựng các ngành học mới như ngành Hàn Quốc học và Nhật Bản học ở giai đoạn đầu của thời kì mở cửa cũng như ngành Nghệ thuật học mới đây.