Thai phụ mắc Covid-19 phải thở máy, chạy ECMO, bác sĩ chỉ cách ngăn ngừa

10 ca phải thở máy, chạy ECMO là sản phụ 

BSCKII Nguyễn Trung Cấp - Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho hay hiện cơ sở 2 của viện đang có 460 bệnh nhân Covid-19 đang điều trị, trong đó có 50 ca thở máy, 5 bệnh nhân chạy ECMO (tuần hoàn ngoài cơ thể).

Đáng lưu ý, trong số các ca thở máy, chạy ECMO, có nhiều ca là thai phụ hoặc sản phụ. Tại khoa Hồi sức tích cực - nơi điều trị các bệnh nhân có diễn biến nặng nhất, chỉ trong 1 tuần các bác sĩ đã phải chỉ định chạy ECMO cho 5 bệnh nhân, gồm 4 thai phụ hoặc phụ nữ sau sinh và người phụ nữ 67 tuổi có bệnh lý nền.

Một sản phụ đã trải qua cơn nguy kịch sau khi khi mắc Covid-19

BS Phạm Văn Phúc, Phó trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, khoa đang có 30 bệnh nhân thở máy và 5 ca thở máy, đặt ECMO; trong đó có 10 bệnh nhân là thai phụ/phụ nữ sau sinh.

"Tất cả thai phụ, sản phụ này đều chưa tiêm vắc xin Covid-19. Các bệnh nhân này chỉ 1-2 ngày đã diễn biến nặng, tiên lượng tử vong nếu không kịp thời điều trị tích cực. Đây là tình trạng rất đáng báo động", BS Phúc lo ngại.

Một trong các bệnh nhân chạy ECMO là sản phụ 27 tuổi chuyển đến từ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Người phụ nữ trẻ có bầu những tháng cuối, mắc Covid-19 và diễn biến tăng nặng rất nhanh.

Bệnh nhân từng ngừng tuần hoàn, buộc phải mổ cấp cứu bắt con. Cuối tuần qua, do diễn biến quá nặng, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội liên hệ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương để cử kíp bác sĩ tới đặt ECMO cho sản phụ này và vận chuyển bệnh nhân về cơ sở 2 Đông Anh tiếp tục điều trị.

Được biết những ca còn lại được chuyển từ Bệnh viện Phụ sản Trung ương đều ở giai đoạn cuối thai kỳ, mắc một số bệnh lý sản khoa. Do diễn biến nhanh, các thai phụ này bị suy hô hấp, khi các biện pháp hỗ trợ hô hấp bằng thở máy không hiệu quả, bệnh nhân được chỉ định chạy ECMO. Hiện tại 5 bệnh nhân phải đặt ECMO đã tạm thời ổn định.

Cách nào ngăn ngừa?

Lý giải nguyên nhân phụ nữ mang thai khi mắc Covid-19 rất dễ diễn biến xấu, trở nặng rất cao, PGS. TS Trần Danh Cường, Giám đốc BV Phụ sản Trung ương cho biết, khi thai nghén, hệ miễn dịch của người mẹ suy giảm, là yếu tố nguy cơ khiến cơ thể khó chống đỡ virus.

“Lúc mang thai, tử cung to đẩy cơ hoành lên cao khiến dung tích phổi giảm xuống, làm cản trở hô hấp, trong khi nhu cầu oxy của phụ nữ mang bầu lớn hơn bình thường rất nhiều để nuôi em bé. Thai nghén có tình trạng giữ nước trong cơ thể nên có hiện tượng phù, đặc biệt phù niêm mạc đường hô hấp trên, dẫn đến tổn thương đường hô hấp trên.

Những lý do trên khiến phụ nữ mang thai khi mắc Covid-19 rất dễ diễn biến xấu, trở nặng rất cao, chưa kể nếu họ có bệnh nền như lớn tuổi (trên 35 tuổi), béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh mãn tính ở phổi... Bản thân những bệnh nền này cũng có thể làm thai nghén có biến chứng, chưa kể bị nhiễm SARS-CoV-2”, PGS. TS Trần Danh Cường thông tin.

Theo đó, khi bệnh chuyển nặng, thai phụ buộc phải nằm ở trung tâm hồi sức, thậm chí phải can thiệp y khoa như thở máy, ECMO, thậm chí nguy cơ tử vong cao cả mẹ và con.

Trước những diễn biến nguy hiểm như vậy, BS.CKI Lê Thị Kim Ngân, Trưởng khoa Sản – Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM cho biết, các bà mẹ tương lai cần chủ động tuân thủ các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ mình trước SARS-CoV-2. Bên cạnh việc tiêm vắc xin ngừa Covid-19, mẹ bầu cần thực hiện quy tắc 5K, duy trì lối sống khoa học và có chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất để nâng cao sức đề kháng.

Tuy nhiên, nếu chẳng may bị nhiễm Covid-19 dù đã thực hiện tốt các biện pháp phòng dịch, thai phụ không nên hoảng sợ mà cần tuân thủ điều trị Covid-19 theo đúng phác đồ bác sĩ chỉ định.

BS.CKI Lê Thị Kim Ngân cũng nhấn mạnh, nếu có một trong những yếu tố dưới đây, mẹ bầu có nguy cơ diễn tiến nặng triệu chứng khi nhiễm Covid-19: Mang thai khi trên 35 tuổi; Chỉ số cơ thể (BMI) lớn hơn hoặc bằng 25; Có kèm bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiền sản giật, đái tháo đường…

“Nếu xuất hiện triệu chứng sốt 38 độ C trở lên, ho, mất khứu giác, khó thở, tức ngực… thai phụ cần báo ngay cho cơ sở y tế địa phương hoặc liên lạc với Bs khám thai cho mình hoặc gọi điện thoại đường dây nóng 115 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Điều quan trọng là các thai phụ cần giữ tâm lý bình tĩnh, không hoảng loạn bởi nhiều bệnh cũng gây ra các triệu chứng tương tự, ví dụ như viêm họng, cúm…”, BS Ngân nhấn mạnh.

Bác sĩ sản khoa Lê Thị Kim Ngân cũng lưu ý, khi thai phụ có những dấu hiệu nặng: sốt trên 38,5 độ C, thở nhanh hơn 20 lần/phút, SpO2 (nồng độ bão hòa oxy trong máu) dưới 95%, đau tức ngực; tím môi hoặc đầu chi, thở nhanh hơn 30 lần/phút, SpO2 dưới 93%, lừ đừ, li bì khó đánh thức ...thì người  thân cần chuyển ngay thai phụ đến các cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.

N. Huyền