Kết quả kiểm toán xăng dầu: Nhiều điều chưa minh bạch

Theo kết quả kiểm toán, năm 2010 các DN đang nợ Quỹ hơn 22.000 triệu đồng Ảnh: T.Hà

Theo kết luận của báo cáo kiểm toán thì việc trích lập, sử dụng BOG xăng dầu của các DN kinh doanh xăng dầu thời gian qua được thực hiện khá nghiêm túc theo quy định của Nhà nước.

Kết quả kiểm toán cho thấy, việc trích lập Quỹ BOG qua 10 DN kinh doanh xăng dầu đầu mối trong 2 năm này là 5.554 tỷ 661 triệu đồng. Cụ thể năm 2009, kết quả kiểm toán đã xác định tổng số Quỹ BOG phải trích lập tại 10 đầu mối là 970.908 triệu đồng; trên thực tế 10 DN đầu mối đã trích là 1.006.881 triệu đồng. Số đã trích lớn hơn số phải trích về Quỹ BOG là 35.973 triệu đồng. Nhưng tại mỗi DN kinh doanh xăng dầu đầu mối có số trích thừa (trích vượt), trích thiếu khác nhau. Năm 2009, Petrolimex trích thiếu 108 triệu đồng, SaiGon Petro trích thừa 8.050 triệu đồng...

Năm 2010, số phải trích là 4.583.753 triệu đồng trong khi đó 10 DN đã trích là 4.561.559 triệu đồng. Như vậy, năm 2010 các DN kinh doanh đầu mối vẫn đang nợ Quỹ khoảng 22.194 triệu đồng. Tjai mỗi DN kinh doanh xăng dầu đầu mối có số trích thừa (trích vượt), trích thiếu khác nhau. Năm 2010, Petrolimex trích thiếu 27.186,6 triệu đồng; PV Oil trích thiếu 3.830 triệu đồng; Petec trích thừa 10.320 triệu đồng...

Lý do Kiểm toán Nhà nước giải thích là trong quá trình điều hành, hướng dẫn cơ chế trích lập, quản lý, sử dụng và quyết toán Quỹ BOG có những bất cập làm cho DN lúng túng, một số yếu tố trong cơ cấu giá thực tế phát sinh như chênh lệch tỷ giá ngoại tệ, lãi vay trong và sau thời gian lưu thông nhưng chưa được quy định trong cơ cấu giá cơ sở (Nghị định 84/2009/NĐ-CP chưa có yếu tố này).

Ngay như các văn bản hướng dẫn thực hiện trích lập Quỹ giữa Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) và Tổ giám sát Liên bộ Tài chính - Công thương lại "đá" nhau, dẫn tới sự chồng chéo, dẫn tới việc DN lúng túng trong quá trình trích lập và sử dụng Quỹ BOG.

Kết luận của KTNN thẳng thắn chỉ ra những tồn tại của Quỹ BOG như dễ phát sinh rủi ro, không tách được số lãi do số dư Quỹ BOG khi chưa sử dụng mang lại. Bên cạnh, việc để Quỹ tại DN có những hạn chế về tính minh bạch, dễ bị DN lạm dụng để sử dụng vào mục đích khác, rủi ro đối với Quỹ cao mà không có biện pháp phòng ngừa, không tách bạch được các khoản lãi từ Quỹ mang lại.

Trước dư luận cho rằng, sự thiếu minh bạch và tù mù trong cách tính, trích lập và sử dụng Quỹ BOG, không nên để tồn tại Quỹ này, nhưng theo Kiểm toán Nhà nước, dù còn nhiều bất cập, vẫn nên để tồn tại Quỹ BOG.

Linh Anh