Giá xăng không giảm, người tiêu dùng mừng hụt
Giá xăng không giảm, người tiêu dùng mừng hụt
Giá thế giới giảm, nhưng giá xăng bán lẻ trong nước vẫn chưa thấy "nhúc nhích" hạ Ảnh: H.T |
Chờ, rồi thất vọng!
Không phải là giảm cho có, mà lần này sau bao ngày chờ đợi giá xăng vẫn chưa chịu “nhúc nhích”. Thông tin giảm giá bán lẻ dầu hỏa, diesel ngày 10/10 được người dân và ngay cả giới truyền thông đón chờ một cách hời hợt.
Bị cơ quan cắt giảm trợ cấp xăng xe đi lại, chị Phương Minh – cán bộ truyền thông một công ty tại Hà Nội tỏ ra chán nản. Công việc khiến chị T. phải gặp gỡ khách hàng, di chuyển nhiều, nay công ty “xén” bớt tiền xăng xe, tính ra mỗi tháng ngân quỹ bị thâm hụt gần cả triệu đồng. “Dầu giảm giá là tốt rồi, nhưng nếu xăng đợt này cũng giảm nữa thì bớt bao nhiêu gánh nặng chi phí” – chị Phương tiếc nuối.
Cuối giờ làm việc buổi trưa, nghe phong phanh nói xăng giảm giá, anh Trung – nhà ở đường Cầu Giấy (Hà Nội) vội vàng phóng xe ra trạm xăng gần cơ quan để đổ đầy bình, tới nơi nhân viên cây xăng giải thích anh mới té ngửa giá xăng vẫn chưa giảm. “Lùi thì một nhưng tiến chắc 10. Kinh nghiệm rồi, tôi thấy mỗi lần xăng lên giá thì tăng nhanh, còn giảm thì vài trăm đồng một. Đợt này thấy đài báo đưa tin giá thế giới giảm lâu rồi mà vẫn chưa thấy “ông” quản lý động tĩnh giảm giá xăng gì, là sao?” - anh Trung đặt câu hỏi.
Bác Dũng – nhà ở Nguyễn Huy Tưởng (Hai Bà Trưng – Hà Nội) chậc lưỡi: “Chắc lại là chiêu lùi 400 đồng rồi để lên 2.000 đồng/lít của mấy ông kinh doanh xăng dầu đây mà. Tôi lạ gì, thành lệ rồi”.
Cảm giác hẫng hụt, mừng hụt của người dân là đương nhiên khi gần cả tháng nay họ đang chờ đợi một đợt giảm giá xăng mới. Lần giảm nhỏ giọt trước đây chỉ 500 đồng/lít, ngày 26/8 đã khiến không ít người “buồn thiu”, và đặt câu hỏi về “điều hành giá xăng dầu theo thị trường”, nhưng chỉ toàn thấy tăng mà chẳng giảm. Nhất là sau phát ngôn kiên quyết của Bộ trưởng Vương Đình Huệ tại một cuộc hội thảo điều hành xăng dầu gần đây, sẽ làm rõ lỗ lãi, lập lại trật tự thị trường kinh doanh xăng dầu, thì người dân càng tin, chờ đợi và hy vọng.
Còn độc quyền, thì đừng mong minh bạch
Trong suốt tháng 9 và tuần đầu tháng 10/2011, giá dầu thô và xăng dầu thành phẩm trên các thị trường thế giới diễn biến theo chiều hướng giảm dần. Thông tin trên website của Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) – đơn vị chiếm tới 60% thị phần xăng dầu cả nước cũng khẳng định: Tính trong vòng 30 ngày của tháng 9/2011 so với tháng 8/2011, dầu WTI là 85,97USD/thùng, giảm 0,39USD/tháng khoảng 0,46%, dầu Brent là 109,46USD/thùng giảm 0,43USD/thùng, tương đương 0,39%. Giá xăng dầu thành phẩm tại thị trường Singapore - thị trường cung cấp giá tính giá cơ sở của Việt Nam, giá các loại xăng A92, dầu hỏa, diesel, madút... biến động nhẹ hình sin theo xu hướng giảm.
Giá thế giới xu hướng giảm rõ rệt, nhưng giá trong nước vẫn “dậm chân tại chỗ”, vì theo cách tính giá cơ sở đủ 30 ngày để DN trích lập dự phòng thì giá vẫn cao. Dù chưa giảm giá, nhưng các DN kinh doanh đầu mối lại đang lo tăng chiết khấu cho đại lý. Tại cuộc giao ban Bộ Công thương mới đây, đã có kiến nghị muốn tăng chiết khấu hoa hồng cho các đại lý từ tối thiểu từ 300 đồng/lít xăng trở lên để đảm bảo chi phí kinh doanh (hiện mức chiết khấu là 200-250 đồng/lít xăng).
Thông cáo phát đi của Bộ Tài chính về việc điều hành giá xăng dầu ngày 10/10 khẳng định: mức điều chỉnh giảm 400 đồng/lít đối với mặt hàng dầu hỏa, 300 đồng/lít diesel được tính toán kỹ lưỡng, điều hành theo đúng Nghị định 84 của Chính phủ, và đúng thực tế thị trường. Sở dĩ giá xăng đợt này chưa thể giảm, lãnh đạo Cục Quản lý giá – Bộ Tài chính giải thích thêm: “Theo cách tính giá cơ sở của Nghị định 84 thì trong 30 ngày của mặt hàng dầu hỏa và diesel thấp hơn giá hiện hành. Còn cộng dồn 30 ngày thì mặt hàng xăng thành phẩm, dầu madút lại đang cao hơn giá bán lẻ hiện hành khoảng 500 đồng/lít”. Cách tính giá cơ sở 30 ngày theo Nghị định 84, theo nhiều chuyên gia, đã lỗi thời và bất cập so với thực tế. Đây cũng chính là “điểm nghẽn” khiến giá trong nước không thể giảm trong khi thế giới đã giảm liên tiếp thời gian dài, vì theo Nghị định 84 vẫn chưa đủ 30 ngày trích lập dự phòng cho DN.
TS. Ngô Trí Long –nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu giá cả (Bộ Tài chính) lại cho rằng, việc quyết định giảm giá dầu, giữ nguyên giá xăng của Bộ Tài đã đi ngược lại với kỳ vọng của người dân. Ông Long tính toán, theo Nghị định 84, thời gian tối đa giữa 2 lần giảm giá là 10 ngày thì kể từ ngày giảm giá gần nhất (26/8), giá nhập khẩu dầu hỏa và dầu DO liên tục giảm, các DN đã lãi khoảng 800-960 đồng/lít, và chí ít có thể giảm tương ứng giá trong nước khoảng 1.000 đồng/lít. “Mặt hàng xăng chiếm phần lớn lượng tiêu thụ trong dân hơn dầu. Nếu giá xăng được giảm theo thì sẽ tác động mạnh hơn đến kiềm chế mặt bằng giá trong 3 tháng cuối năm”- ông Long bình luận.
Cũng theo TS. Ngô Trí Long, việc lấy giá cơ sở làm căn cứ để tính lỗ, lãi của DN là không hợp lý. Cách tính bình quân 30 ngày theo giá thị trường Singapore chỉ mang tính đối chiếu, định hướng xem xét sự biến động giá, nhưng giá mua xăng dầu thực tế của DN vào từng thời điểm sẽ khác nhau khá nhiều so với giá này.
“Người dân vẫn mong đợi thị trường xăng dầu này minh bạch hơn là chỉ giảm 400 đồng/lít diesel hay 300 đồng/lít dầu hỏa. Khi thị trường xăng dầu còn độc quyền (3 DN kinh doanh đầu mối lớn nhất chiếm đến 90% thị phần là Petrolimex, PV Oil và Saigon Petro) thì đừng trông chờ sự minh bạch”- ông nói và cho rằng, việc quan trọng nhất bây giờ là Bộ Tài Chính phải làm rõ được các khoản lỗ lãi của DN, minh bạch chuyện trích phần trăm hoa hồng, phí vận chuyển… Và trong lúc cơ quan quản lý điều tra, làm rõ chân tướng sự việc thì người dân – những người chịu tác động của cùng của biến động giá cả, sẽ vẫn cứ phải chờ và hy vọng.
Cuối tháng 10 sẽ có kết quả kiểm tra DN xăng dầu Thông tin từ Bộ Tài chính cho biết, phải đến cuối tháng 10 mới có kết quả cuối cùng về đợt thanh tra, kiểm tra tại 4 DN kinh doanh xăng dầu đầu mối là Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex), Tổng công ty Dầu VN (PV Oil), Công ty Saigon Petro và doanh nghiệp thương mại dầu khí Đồng Tháp (Petimex). Theo kế hoạch, quá trình kiểm tra sẽ được thực hiện trong khoảng thời gian 7-10 ngày, nhưng do việc kiểm tra khá phức tạp và có nhiều số liệu cần phải phân tích nên thời gian kiểm tra kéo dài hơn dự kiến. |
Cẩm Thư