Gia tăng bệnh nhân mắc ung thư vú mới
Đáng lưu ý, 2/3 bệnh nhân nhập viện điều trị ung thư vú đều đã ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho việc điều trị. Trong số này phải kể đến trường hợp bệnh nhân Nguyễn T. T (53 tuổi, Thái Bình) là một trong những trường hợp như thế. Đến viện muộn nên giờ đây thời gian, chi phí điều trị của bệnh nhân tăng lên rất nhiều mà … tiên lượng dè dặt.
Bệnh nhân T. cho biết, do cũng từng sờ thấy hạch ở ngực nhưng do không thấy đau nên chị cũng nghĩ hạch thông thường nên chủ quan không đi khám.
Chỉ đến khi thấy một bên ngực đau, khối u sưng lên người phụ nữ này mới đến viện thì đã được xác định ung thư vú giai đoạn muộn rồi.
“Bây giờ sức khoẻ yếu, ăn uống khó khăn, ngực đau, khó thở …”, bệnh nhân T. nói trong khó nhọc.
Gia tăng bệnh nhân mắc ung thư vú mới |
May mắn hơn chị T, chị H. (Hà Tĩnh) phát hiện ung thư vú sớm sau lần khám sức khoẻ định kỳ nên đã được phẫu thuật bảo tồn tuyến vú. “May mình cũng được phát hiện sớm nên không bị cắt bỏ”, người phụ nữ này mừng rỡ nói.
Lý giải về tình trạng gia tăng bệnh nhân mắc ung thư vú, BSCKII, Nguyễn Thị Hoa Mai, Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng do thời gian vừa qua đại dịch Covid-19 khiến có một số lượng lớn bệnh nhân e ngại đi khám.
“Họ trì hoãn đến viện nên cũng không phát hiện kịp thời. Dẫn đến tình trạng hiện tại, có một số trường hợp bệnh nhân đến với chúng tôi khi bệnh đã ở giai đoạn khá muộn”, BS Hoa Mai cho hay.
Việc đến viện khi mắc ung thư ở giai đoạn muộn để lại rất nhiều hệ luỵ. PGS. TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc TT Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh, nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm thì ung thư vú hoàn toàn có thể chữa khỏi và sẽ được phẫu thuật bảo tồn tuyến vú mà không phải cắt bỏ toàn bộ tuyến vú. Lúc này hiệu quả điều trị cao mà chi phí lại thấp, còn bệnh nhân phát hiện ở giai đoạn muộn thì tiên lượng xấu hơn.
Theo đó, nếu tỷ lệ bệnh nhân ung thư vú sau 5 năm ở giai đoạn sớm đạt 98% thì ở giai đoạn cuối chỉ còn khoảng 10%. Do đó, PGS. TS Phạm Cẩm Phương khuyến cáo, người dân nên đi tầm soát ung thư vú định kỳ để được phát hiện sớm, tránh bỏ lỡ cơ hội vàng điều trị.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng lưu ý, với phụ nữ đã có gia đình, từ 7 - 10 ngày sau khi bắt đầu hành kinh vòng 1 mềm nhão nhất, tổ chức vòng 1 hơi mỏng, các diễn biến bệnh dễ được phát hiện ra.
Cho nên phụ nữ trước khi hết kinh tốt nhất hàng tháng sau khi hành kinh 1 tuần thì tự khám vòng 1. Với phụ nữ sau khi mãn kinh hoặc do phẫu thuật, dùng thuốc tạo ra hết kinh, có thể hàng tháng chọn một ngày nào đó cố định để tự khám vòng 1.
Ngoài việc tự kiểm tra định kỳ hàng tháng ra, bình thường cũng cần chú ý quan sát hình dáng, màu sắc “núi đôi” của mình, thường 2 - 3 ngày quan sát một lần, trước khi ngủ hoặc lúc tắm tiến hành tự khám vòng 1.
Phương pháp là dùng lòng bàn tay trái đặt lên ngực phải, sau đó dùng động tác xoay ổn định, lần lượt từ xung quanh bầu ngực, vùng nách, vùng trên dưới xương đòn bằng động tác vòng tròn, không được dùng tay bóp bầu ngực, để tránh ngộ nhận những tuyến thể thành mảng cứng. Khi kiểm tra ngực trái thì dùng tay phải.
Bước 1: Cởi bỏ áo, đứng thẳng trước gương, hai tay xuôi xuống tự nhiên, so sánh hai bên bầu ngực lớn nhỏ phải chăng tương đồng, hình dáng phải chăng khác thường, đầu vú hai bên phải chăng “cùng nằm trên một đường thẳng”, đầu vú phải chăng đổi hướng, khi bóp nhẹ núm vú có dịch tiết hay không, biểu bì núm vú; quầng vú có cải thiện chăng.
Bước 2: Hai tay giơ cao qua đầu hoặc đôi tay đan chéo đặt sau gáy, kiểm tra xem da bầu ngực có chăng bị teo, lõm.
Bước 3: Nằm thẳng, kê một gối vào vai trái, tay trái đặt dưới cổ, năm ngón của tay phải khép lại, theo hình vòng tròn, từ bên trong bầu ngực trái hướng lên đầu vú trái, sờ tỉ mĩ xem bầu ngực phải chăng có mảng cứng. Rồi kiểm tra bầu ngực bên còn lại cũng theo phương pháp này.
Khi vòng 1 mắc bệnh, đầu vú sẽ xuất hiện teo; lồi; lõm; bóp bầu ngực, đầu vú sẽ có dịch máu hoặc dịch tiết màu đỏ sậm; nâu; vàng nhạt; biểu bì của núm vú, quầng vú ửng đỏ; tróc da; lở loét, bầu ngực hai bên lớn nhỏ cũng sẽ khác nhau.
Sau cùng nên dùng các ngón tay của bên đối xứng để kiểm tra hạch lympho ở nách và xương đòn, kiểm tra xem phải chăng có nổi hạch lympho…
Nếu phát hiện khác thường, nên đến bệnh viện kiểm tra và điều trị kịp thời, không nên lơ là, để tránh nguy cơ tiềm ẩn của sự phát sinh, phát triển ung thư vú.
N. Huyền