FDA không khẳng định thuốc lá làm nóng an toàn hơn thuốc lá truyền thống

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Nguyễn Huy Quang phát biểu tại hội thảo

Đây là quan điểm của Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế Nguyễn Huy Quang tại Hội thảo chuyên đề cập nhật những thông tin về tác hại của thuốc lá mới được tổ chức vào sáng nay (8/4). 

2,6% người trong độ tuổi 13-17 đang sử dụng thuốc lá điện tử

Tại hội thảo, Ths. BS Vũ Văn Thành, BV Phổi Trung ương, Cán bộ Hội phổi Việt Nam cho biết, thuốc lá điện tử sử dụng pin để làm nóng dung dịch có chứa nicotin và các chất hoá học khác đựng trong ống/bình chứa dùng một lần hoặc có thể tái nạp, tạo ra sol khí (khói) cho người sử dụng hít vào.

Còn thuốc lá nung nóng là sự kết hợp thiết bị và sản phẩm thuốc lá chuyên dùng làm sản sinh ra khí chứa nicotine và các hoá chất khác.

Điều đáng lo ngại, người sử dụng thuốc lá điện tử đặc biệt ở người trẻ tuổi có xu hướng tăng. Tại Mỹ, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở đối tượng học sinh trung học từ 1,5% (2011) tăng lên 20,8% vào năm 2018.

FDA không khẳng định thuốc lá làm nóng an toàn hơn thuốc lá truyền thống

Tại Việt Nam, theo Ths. BS Vũ Văn Thành nếu như năm 2016 khoảng 1,1% dân số nước ta đã từng sử dụng thuốc lá điện tử thì đến năm 2019 đã có 2,6% người trong độ tuổi 13-17 đang sử dụng thuốc lá điện tử.  Xu hướng này vẫn tiếp tục đang tăng.

“Vì sĩ diện với bạn bè và tâm lý tuổi mới lớn, nhiều em đã sử dụng thuốc lá điện tử để thể hiện bản thân mà không nhận thức được thuốc lá điện tử có hại như thế nào” – ông Thành nói.

Các chuyên gia cũng cảnh báo, nếu sử dụng nicotine kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người, đặc biệt là sức khoẻ của bà mẹ và trẻ em. Khi sử dụng thuốc lá điện tử lâu dài, người sử dụng sẽ phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh tim mạch; bệnh phổi, tổn thương phổi; hệ hô hấp bị ảnh hưởng; mắc ung thư; ảnh hưởng đến các bệnh ngoài hô hấp và phải hứng chịu tác hại của phơi nhiễm thuốc lá thụ động.

Ths. BS Nguyễn Tuấn Lâm (Cán bộ Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam) khẳng định, thuốc lá nung nóng chứa nhiều chất độc giống như khói thuốc lá truyền thống. Dù các sản phẩm thuốc lá nung nóng được nung ở nhiệt độ thấp hơn, nhưng vẫn tạo ra những hoá chất tương tự như trong khói thuốc lá. Dù các hoá chất này ở nồng độ thấp hơn nhưng chúng không làm giảm nguy cơ, thậm chí một số hoá chất này được xếp nhóm gây ung thư.

Không những thế, BS Nguyễn Tuấn Lâm cũng cho biết có nhiều tác hại cấp tính đối với người sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, trong đó có hội chứng tổn thương phổi cấp do thuốc lá (EVALI). Số liệu từ Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) cho biết, tính đến ngày 18 tháng 2 năm 2020 đã có tổng số 2.807 trường hợp EVALI nhập viện ở 50 tiểu bang, trong đó có 68 ca tử vong; 15% số ca nhập viện dưới 18 tuổi, 37% từ 18-24 tuổi với tuổi trung bình là 24.

Tìm mọi cách tiếp thị, quảng cáo sản phẩm đến người dân

Mặc dù các cơ quan chức năng đã có nhiều biện pháp để ngăn chặn các sản phẩm thuốc lá mới tiếp cận với cộng đồng nhưng các công ty sản xuất thuốc lá vẫn tìm mọi cách để tiếp thị, quảng cáo sản phẩm đến người dân.

Theo ThS. Đào Thế Sơn – Giảng viên Trường Đại học Thương Mại – Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đến nay vẫn chưa phê chuẩn thuốc lá làm nóng do Phillip Moris sản xuất là sản phẩm giảm rủi ro đối với sức khoẻ mà chỉ là sản phẩm điều chỉnh phơi nhiễm.

Làm rõ thêm nội dụng này, Ths. Đào Thế Sơn cho rằng, trên thực tế, các sản phẩm thuốc lá làm nóng không đáp ứng tiêu chuẩn giảm nguy cơ bệnh tật đối với sức khoẻ của người sử dụng, không chứng minh được sản phẩm có lợi cho sức khoẻ cộng đồng và an toàn hơn thuốc lá truyền thống.

Đáng lưu ý, mặc dù tập đoàn này không đưa ra được bằng chứng về việc thuốc lá làm nóng giúp cai nghiện nhưng công ty vẫn truyền thông rằng sản phẩm có thể giúp cai nghiện thuốc lá.

“Điều này đã khiến không ít người tin tưởng vào tác dụng của sản phẩm thuốc lá làm nóng để mua và sử dụng mà không hề hay biết những tác hại gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khoẻ có trong khói thuốc”, Ths Đào Thế Sơn nhấn mạnh.

Chính vì thế, ông Sơn khẳng định "FDA không cho phép thuốc lá làm nóng được tiếp thị là sản phẩm giảm rủi ro đối với sức khoẻ người sử dụng".

“Rõ ràng, FDA không khẳng định thuốc lá làm nóng an toàn hơn thuốc lá truyền thống. Chính tập đoàn này cũng thừa nhận rằng chưa có đủ bằng chứng cho thấy việc chuyển sang thuốc lá làm nóng (IQOS) sẽ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan tới thuốc lá. Do đó, tôi khẳng định mọi sản phẩm thuốc lá đều có hại” – ThS. Đào Thế Sơn nhấn mạnh.

Ths. Đoàn Thu Huyền

Đồng tình với quan điểm này, ThS. Đoàn Thu Huyền – Giám đốc quốc gia Tổ chức Chiến dịch vì trẻ em không thuốc lá – cho biết: Sau khi nhận được phán quyết của FDA, nhà sản xuất đã khẳng định thuốc lá làm nóng chính là sản phẩm nicotine điện tử; thuốc lá làm nóng là lựa chọn tốt nhất cho người hút thuốc và đem lại lợi ích tiềm năng về sức khoẻ cho cộng đồng.

“Sau khi nhà sản xuất này lan truyền thông tin sai lệch về phán quyết của FDA, nhiều phương tiện thông tin truyền thông, báo chí lại truyền tải những thông điệp không chính xác về thuốc lá làm nóng”, Ths Đoàn Thu Huyền ái ngại nói.

TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) khẳng định về bản chất, thuốc lá làm nóng có hại cho sức khoẻ cộng đồng. Nhiều công ty quảng cáo sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng giúp cai nghiện là hoàn toàn sai lầm. Bởi không thể thay thế cái nghiện này bằng một cái nghiện khác.

N. Huyền