Đột phá thủ tục hải quan, đừng kiểu “sân ai nhà nấy quét”
Thực tế này được ông Phạm Thanh Bình – chuyên gia tư vấn, nguyên Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan (Tổng cục Hải Quan) nêu ra cho thấy sự tồn tại, nhiêu khê trong cấp chứng nhận C/O nói chung, thủ tục hải quan nói riêng.
2 tuần và 51 bao tải
Tại tọa đàm trực tuyến “Đột phá thủ tục quản lý chuyên ngành với hải quan” do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng 2/4, ông Phạm Thanh Bình cho biết, doanh nghiệp (DN) đang bị “hành” bởi quá nhiều thủ tục nhiêu khê nếu muốn thông quan xong một lô hàng nhập khẩu. Như cảnh tượng ông bắt gặp tại một đơn vị cấp C/O tại TP. Hồ Chí Minh nêu trên, riêng trong 2 tuần mà số đơn xin cấp C/O của DN đã chất đầy 51 bao tải, thì 1 năm có tới 1.200 bao tải như vậy.
“Mỗi đơn C/O dày hàng chục trang giấy, trong khi tỷ lệ xin cấp C/O thành công chỉ chiếm 60%… đang tạo gánh nặng quá lớn, tốn chi phí cho DN riêng chỉ khâu làm đơn”- ông Bình nói và cho rằng, mấu chốt vấn đề là chúng ta còn nặng tư tưởng hành chính giấy tờ thủ công, mà bỏ quên áp dụng kê khai cấp C/O điện tử.
![]() |
Thụ tục hải quan chồng chéo giữa hải quan, các cơ quan chuyên ngành đang làm khó DN. (Ảnh minh họa) |
“Nếu tình trạng này vẫn cứ tái diễn thì vẫn còn mất thời gian hao phí tiền của DN, Nhà nước”- nguyên Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan bình luận.
Bà Đỗ Thị Thu Hương – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) thừa nhận, đúng là Bộ nhận được khá nhiều “kêu ca” của DN liên quan tới việc cấp C/O ưu đãi và bộ cũng đã nghiên cứu cải tiến theo hướng cho phép DN khai báo qua mạng. Tuy nhiên, cái vướng của bộ là để được hưởng ưu đãi về thuế thì thủ tục cấp C/O ưu đãi vẫn phải … in giấy.
Không chỉ riêng thủ tục xin cấp C/O ưu đãi, mà với các DN chuyên ngành, như ngành dệt may hiện cũng đang “than trời” vì thủ tục kiểm tra hàm lượng phormon dehit đối với mỗi lô vải nhập về. Tính riêng thủ tục hồ sơ để xin kiểm tra cũng có tới 10 loại giấy tờ, trong đó có 7 loại đánh dấu sao – bắt buộc phải có. Chưa kể, quy định tại Thông tư 32 không rõ ràng, quá chung chung dẫn tới nhiều cách hiểu khác nhau, có nơi hải quan yêu cầu buộc DN phải kiểm tra, nhưng có nơi không. Mất nhiều thời gian, chi phí, mỗi nơi yêu cầu một nẻo… đang khiến DN mệt mỏi.
Giảm chồng lấn trong quản lý chuyên ngành
Ngoài chuyện phải “gánh” nhiều thủ tục hành chính, cùng một mặt hàng nhưng DN lại chịu sự điều chỉnh quá nhiều chính sách, trùng lặp trong kiểm tra, về hình thức quản lý… khiến DN cùng một công việc nhưng phải “chạy” gõ cửa tới nhiều cơ quan khác nhau. Nguyên Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan thẳng thắn, nếu thủ tục hải quan và sự chồng lấn trong quản lý chuyên ngành cấp thông quan hàng hóa của DN vẫn mỗi bộ một cách làm, không có sự liên kết với nhau thì rất khó có thể có đột phát thủ tục quản lý chuyên ngành với hải quan.
“Các bộ, ngành vẫn sân nhà ai nhà nấy quét thì DN vẫn còn khổ với giấy tờ, thủ tục” – ông quả quyết.
Hải quan là một trong những lĩnh vực trọng tâm cải cách, với mục tiêu đến cuối năm 2016 giảm thời gian hoàn thành thủ tục xuất khẩu xuống còn dưới 10 ngày và thời gian nhập khẩu xuống còn dưới 12 ngày. Đây là chỉ số ngang bằng mức trung bình của các nước ASEAN-4, so với mức 21 ngày cho cả xuất và nhập khẩu như đánh giá của Ngân hàng Thế giới năm 2013. Tuy nhiên, vướng mắc lớn nhất hiện nay trong thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu là thủ tục quản lý chuyên ngành, gắn với trách nhiệm của nhiều bộ, cơ quan khác nhau.
Do đó, bà Lê Như Quỳnh – Phó trưởng ban chỉ đạo cải cách thủ tục hải quan (Tổng cục Hải quan) cho rằng, để đạt mục tiêu cắt giảm thủ tục và đột phá của ngành hải quan, thì cần sự vào cuộc của các cơ quan liên quanh và DN cũng phải chủ động trong sản xuất kinh doanh để chung sức giảm thời gian giải phóng hàng.
“Muốn giảm nhanh và tạo sự đột phá trong quản lý thủ tục hải quan, không chỉ mình ngành hải quan cố gắng, mà cần sự chung tay, kết nối của các cơ quan chuyên ngành liên quan”- bà Quỳnh khẳng định.