Đồ hộp handmade có đảm bảo an toàn?
Theo các chuyên gia, đồ hộp tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đặc biệt là đồ hộp dưới dạng handmade nếu quy trình bảo quản, sản xuất không đảm bảo dễ nhiễm khuẩn dẫn đến ngộ độc thực phẩm.
Cuộc sống bận rộn, nhiều người ngại nấu ăn hoặc làm các món ăn sẵn để được lâu như ruốc, nem… và thị trường cũng xuất hiện nhiều người hiện có thêm “nghề” làm thực phẩm handmade như kim chi, các loại thịt chế biến, ruốc, nem...
Nếu sản phẩm chế biến, đóng hộp không đảm bảo an toàn có thể nhiễm vi khuẩn kỵ khí Clostridium botulinum, sinh ra độc tố botulinum. Đây là nhóm chất độc đầu bảng, ở liều 0,009mcg tiêm tĩnh mạch có thể gây tử vong một người nặng 70 kg.
Khi nhiễm botulinum, lệ tử vong cao từ 7-20%, thời gian liệt kéo dài. Khi nhập viện, bệnh nhân cần thở máy trung bình khoảng 2 tháng, tuy nhiên sau đó sẽ cần rất nhiều tháng để hồi phục.
Trong hướng dẫn tạm thời chẩn đoán và điều trị ngộ độc botulium vừa ban hành, Bộ Y tế cho biết, các loại thịt hộp, rau củ quả, hải sản đóng hộp hay bịt kín trong bao túi, chai, gói… đều có nguy cơ nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum.
Đặc biệt, nếu thực phẩm chế biến, đóng gói thủ công, nhỏ lẻ mà điều kiện sản xuất không đảm bảo nguy cơ này còn cao hơn.
Đồ hộp handmade làm gì để đảm bảo an toàn? Ảnh minh họa |
TS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai Hà Nội cho biết hiện nay các sản đồ hộp handmade được nhiều người tin dùng. Nếu sản phẩm công nghiệp sản xuất theo dây chuyền, đồ hộp sẽ được hấp ở nhiệt độ cao để diệt khuẩn, còn hàng handmade thì không thể làm được như thế.
Ngoài ra, đó còn chưa kể nguyên liệu sản xuất có đảm bảo hay không.
Theo PGS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ thực phẩm trường đại học Bách Khoa Hà Nội, trước đây các ca ngộ độc botulinum rất hiếm gặp trên thế giới, tuy nhiên những năm gần đây, xu hướng ngộ độc tăng lên do trào lưu sử dụng túi hút chân không chứa đựng thực phẩm tăng, kèm theo đó là bảo quản thực phẩm không đảm bảo, sử dụng tủ lạnh không đúng, đun lại thực phẩm không đủ chín trước khi ăn.
Do đó, PGS Thịnh khuyến cáo người dân thận trọng với các sản phẩm thực phẩm đóng kín, chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có tiêu chuẩn chất lượng và an toàn được công nhận.
Khi phát hiện sản phẩm có mùi, màu sắc, vị thay đổi khác thường (ví dụ sữa chua nhưng không còn vị chua bình thường), tuyệt đối không nên ăn.
Dù sử dụng túi hút khí sẽ giúp bảo quản thực phẩm lâu hơn, song Bộ Y tế khuyên người dân không nên tự đóng gói kín các thực phẩm và để kéo dài trong điều kiện không đông đá.
Khi chế biến, nên ưu tiên ăn các thực phẩm mới nấu chín do độc tố botulinum không bền với nhiệt, bất hoạt ở 80 độ C và phân hủy ở nhiệt độ 100 độ C trong 15 phút.
Loại vi khuẩn này không phát triển được trong môi trường có độ pH dưới 4,6, do vậy khi người dân muối dưa, muối cà, măng… cần phải che đậy kín, đảm bảo đủ độ chua, mặn mới dùng. Khi thực phẩm hết chua không nên ăn.
Nếu ăn phải thực phẩm nhiễm botulinum từ 12-36 giờ, cơ thể sẽ bắt đầu xuất hiện các biểu hiện lâm sàng. Tuy nhiên có những trường hợp phát tác chậm có thể kéo dài 6-8 ngày.
Các triệu chứng ban đầu bao gồm nôn, buồn nôn, chướng bụng, đau bụng, sau đó liệt ruột cơ năng, táo bón.
Biểu hiện đặc trưng của ngộ độc botulium là liệt thần kinh đối xứng hai bên, xuất phát từ vùng đầu mặt, cổ lan xuống tay, chân. Trên mặt có thể có biểu hiện sụp mi, nhìn đôi, nhìn mờ, đau họng, khó nói, khó nuốt, khàn tiếng, khô miệng. Sau đó liệt tay, liệt các cơ vùng ngực, bụng và liệt hai chân…
Để phòng ngộ độc tốt nhất không nên ăn đồ hộp nắp đã phồng, không ăn đồ hộp sau khi mở quá 24 tiếng. Không sử dụng các loại đồ hộp không rõ nguồn gốc sản xuất.
Khánh Chi