Diễn biến mới nhất vụ cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia bị tố "có vấn đề"

Cụ thể, các ông N.T.S, N.V.T và bà V.T.X.H – những người có con dự thi cuộc thi đã chỉ ra rằng một số đề tài được chấm giải nhất tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia 2019 có dấu hiệu vi phạm quy chế, quy định của cuộc thi.

“Trong đơn thư trước, chúng tôi cho rằng quy trình thẩm định các đề tài trước khi dự thi chưa được đầy đủ, chặt chẽ dẫn đến việc có rất nhiều đề tài được lựa chọn trao giải là những đề tài có ý tưởng trùng lặp với công trình khoa đã được công bố rộng rãi và thậm chí là các sản phẩm thương mại đang được bán phổ biến trên thị trường.

Nhiều đề tài được lựa chọn trao giải chưa đáp ứng được tính sáng tạo, tính mới, hàm lượng khoa học, phương pháp tiến hành nghiên cứu công trình khoa học, nhất là khả năng thích ứng với xu thế của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Điều này khiến chúng tôi nghi ngờ về cách thức và các tiêu chí đánh giá chất lượng đề tài.

Đặc biệt, trên các phương tiện thông tin đại chúng,  thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ và phó Vụ trưởng Vụ GDTH, Bộ GDĐT Nguyễn Xuân Thành xác nhận đã nhận được đơn kiến nghị và khẳng định sẽ tổ chức thẩm định lại một số dự án đạt giải nhất và các dự án mà phụ huynh học sinh có kiến nghị tại cuộc thi KHKT quốc gia 2019.

Trong đó có nêu chi tiết về các tiêu chí đánh giá đề tài trên nguyên tắc kết hợp giữa việc đánh giá bản thuyết minh trên giấy theo quy cách của ban tổ chức – 40 điểm; nội dung và quy cách poster, năng lực học sinh (do Giám khảo trực tiếp phỏng vấn cùng với sản phẩm khoa học), phương pháp nghiên cứu, thực hiện đề tài, thu thập, xử lý dữ liệu, bản thiết kế sản phẩm, . . . – 60 điểm.

Trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ đã trả lời các cơ quan truyền thông: “Bộ GD-ĐT đã có công văn trả lời đương sự và sẽ giải quyết theo đúng quy định của pháp luật ”.

Tuy nhiên, đến thời điểm ngày 21/03/2019 chúng tôi chưa nhận được công văn chính thức nào trả lời về những vấn đề nêu trên”, một phụ huynh cho hay.

Dự án“Máy làm sạch bề mặt bạt đáy ao nuôi tôm”

Liên quan đến vấn đề nghiên cứu khoa học, một PGS.TSKH chia sẻ, tính sáng tạo trong một đề tài nghiên cứu khoa học là đặc biệt quan trọng. Hai đề tài được trao giải nhất mà các vị phụ huynh cho là "còn nhiều nghi vấn" đúng là không thể hiện nhiều sáng tạo.

Nghiên cứu khoa học nói chung, cần phải có mô hình toán, có tính toán cụ thể. Trong khi đó hai đề tài kia  chưa thể hiện được điều này.

Dự án“Máy cắt tỉa cây cảnh sử dụng ắc quy và pin năng lượng mặt trời”

Cụ thể, muốn làm sạch bể nuôi tôm phải chỉ ra được những loại cặn bẩn có trong bể, những cặn bẩn ấy phải có một cái lực nhất định nào đó thì mới có thể đánh bật được, tính hiệu quả của nó như thế nào... cũng chưa thể hiện rõ ràng. Những nỗ nực của các cháu là không thể phủ nhận nhưng để mang tính chất quốc gia, tôi thấy chưa đạt được yêu cầu đề ra".

Cũng theo vị này, những đề tài trên có sự trùng lặp với nhiều đề tài khác và sản phẩm hiện tại cũng đã được bày bán tràn lan trên thị trường. Ở Thông tư 38/2012/TT-BGDĐT của Bộ GDĐT về việc ban hành Quy chế thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia học sinh THCS và THPT, trong đó đã đưa ra những tiêu chí rất rõ ràng về vấn đề sáng tạo, về liên kết giữa cơ khí, tự động hóa... và quá trình tiến tới công nghệ 4.0 gắn với tự động hóa nhưng đề tài được giải nhất chưa cho thấy điều này.