"Đau" nhưng vẫn phải chấp nhận

Chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Quang A cho rằng, nếu được lựa chọn thứ tự ưu tiên trong việc sắp xếp lại các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước thì chống độc quyền sẽ là yếu tố đầu tiên phải tính đến.

Cơ cấu lại Doanh nghiệp Nhà nước:

"Đau" nhưng vẫn phải chấp nhận

Chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Quang A cho rằng, nếu được lựa chọn thứ tự ưu tiên trong việc sắp xếp lại các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước thì chống độc quyền sẽ là yếu tố đầu tiên phải tính đến.

Infonet đã có cuộc trò chuyện với chuyên gia kinh tế TS. Nguyễn Quang A xung quanh câu chuyện thanh lọc khối DN Nhà nước (tập đoàn, tổng công ty Nhà nước).

`Đau` nhưng vẫn phải chấp nhận

TS. Nguyễn Quang A: Từ trước tới nay các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước được quá nuông chiều

Ảnh: HT

Nói không với độc quyền, lợi ích nhóm

-Theo ông, vì sao thời điểm này vấn đề tái cấu trúc tập đoàn, tổng công ty Nhà nước mới được nhấn mạnh là nhiệm vụ trọng tâm cần giải quyết triệt để thời gian tới?

-TS. Nguyễn Quang A: Nhiều người cho rằng vấn đề này không phải là mới vì đã được nói tới nói lui nhiều lần, nhưng tôi thì cho rằng không hẳn như thế. Lúc này câu hỏi làm thế nào là quan trọng nhất, sau khi đã thấy phải tái cơ cấu. Cái như thế nào chính là cái mới, chứ không cũ chút nào.

Cho đến nay, người thì thiên về sắp xếp lại, như lập các tập đoàn vừa qua cũng là 1 cách tái cơ cấu: tạo thế độc quyền, giảm bớt cạnh tranh nên kết quả ra sao là dễ hiểu, người thì khuyên tư nhân hóa, cổ phần hóa. Đây đều chưa phải các điểm cốt lõi.

Cách hiểu cũ không giải quyết 3 điểm cốt lõi là chấm dứt ưu ái, độc quyền và tuyển người tài điều hành nên nhiều lần tái cơ cấu nhưng ít có kết quả hay kết quả xấu. Tạo môi trường để thực hiện 3 điểm nêu trên mới là cách làm trúng. Hiểu rõ phải làm thế nào, thì tái cấu trúc DNNN là mới, vì trước kia hiểu cơ bản sai nên không có kết quả.

- Lực cản nào được coi là lớn nhất khiến câu chuyện tái cơ cấu DN Nhà nước vốn đã có hẳn một đề án đã được xây dựng nhưng việc thực hiện coi như đã "phá sản", và giờ lại được đưa ra mổ xẻ?

-TS. Nguyễn Quang A: Có thể có 2 lực cản. Một là sự thiếu hiểu biết, thứ hai là lợi ích nhóm. Thiếu hiểu biết khắc phục dễ. Chỉ cần lắng nghe, chịu khó học và tạo điều kiện cho các ý kiến trái chiều được cất lên, tạo điều kiện cho cho những thảo luận có tính phê phán. Ảnh hưởng của lợi ích nhóm giải quyết khó hơn nhiều. Nhất quyết phải loại bỏ hay giảm ảnh hưởng này vì nó vô cùng tai hại cho sự phát triển của đất nước và đòi hỏi quyết tâm chính trị, sự cương quyết của những người lãnh đạo Chính phủ.

`Đau` nhưng vẫn phải chấp nhận

Năm 2011 Tập đoàn Điện lực Việt Nam ước lỗ hơn 11.000 tỷ đồng

Ảnh: Khuê Minh

Chấp nhận chịu đau

-Với quyết tâm lớn, nhưng liệu đề án cơ cấu lại các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước tới đây có thể “xóa sổ” được những “điểm nghẽn” như độc quyền, đầu tư dàn trải…?

-TS. Nguyễn Quang A: Từ trước tới nay các DNNN được nuông chiều (kinh tế học gọi là chúng có “ràng buộc ngân sách mềm”) và ít phải cạnh tranh nên hoạt động không hiệu quả là điều rất dễ hiểu. Các DN chỉ hoạt động hiệu quả nếu ràng buộc ngân sách của chúng là cứng; đồng thời chúng phải cạnh tranh và có các nhà quản lý chuyên nghiệp điều hành. Giải quyết 3 điểm đó phải là nội dung chính của tái cơ cấu các DNNN. Làm trật một trong 3 điều ấy thì “tái cơ cấu” sẽ thất bại. Tóm lại đối với DNNN phải đồng thời: chấm dứt ưu ái và buộc chúng phải cạnh tranh; tuyển người tài thật sự để điều hành, phải cho chúng tự chủ, buộc chúng minh bạch….

-Có thể ví câu chuyện cơ cấu lại DN Nhà nước như một cuộc đại phẫu. Nếu lựa chọn thứ tự ưu tiên để loại bỏ các bộ phần thừa để có cơ thể khỏe mạnh, ông sẽ lựa chọn cắt bỏ bộ phận nào?

-TS. Nguyễn Quang A: Nếu được chọn, tôi cho rằng chống độc quyền sẽ là yếu tố đầu tiên cần được lựa chọn khi thanh lọc, tổ chức lại các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước. Chống độc quyền, tức là buộc doanh nghiêp cạnh tranh phải là ưu tiên số 1. Khi đó nếu thua lỗ thì nó phải phá sản hay bị DN khác thâu tóm. Khi đó nhìn tổng thể chúng sẽ hiệu quả và chẳng phải bàn nhiều về chuyện lỗ hay đầu tư dàn trải nữa. Tất nhiên phải có môi trường pháp lý để bảo vệ các nhà điều hành DN. Tiếp đến là phải tạo ra cơ chế bắt buộc các DNNN phải cạnh tranh, điều chỉnh hoạt động của DN theo cơ chế thị trường, buộc phải sống tự lập mà không phụ thuộc vào “bầu sữa” ngân sách của Nhà nước.

Dĩ nhiên, trong cuộc hoán đổi này sẽ có sự đụng chạm, người được người mất nhưng phải chấp nhận loại bỏ cái riêng, lợi ích của cá nhân hay tập thể để vì cái chung. Đau nhưng cũng phải chấp nhận.

Nguyễn Hoài

(thực hiện)

(thực hiện)

Căn hộ Sun Urban City Hà Nam: không gian sống sáng tạo, thông minh

Thiết kế thông minh, tối ưu trải nghiệm, căn hộ nghệ thuật Art Residence tại Sun Urban City Hà Nam không chỉ chinh phục khách hàng mọi lứa tuổi, mà còn được ví như một “biểu tượng” của sự sáng tạo và tối ưu không gian sống.

Dư âm sự kiện ‘Kỷ nguyên vươn mình - Hành trình rực rỡ’ của Sun Property

Diễn ra từ 9-11/12, chuỗi sự kiện “Kỷ nguyên vươn mình - Hành trình rực rỡ” được Sun Property (thành viên Sun Group) tổ chức để tri ân các đại lý trên khắp ba miền Bắc - Trung - Nam.

Bỏ việc lương cao, chàng trai về quê nuôi hươu thu 600 triệu đồng mỗi năm

Nghỉ việc lương cao ở Nhật Bản để về quê nuôi hươu lấy nhung, chàng trai 9x có thu nhập hơn 600 triệu đồng mỗi năm.

Đô thị Sun Group tại Hà Nam - tái định nghĩa lại khái niệm ‘ngôi nhà’ hiện đại

Trần cao mọi căn hộ lên đến 5m, cửa kính “khổng lồ” 4m, công năng tối ưu đến từng chi tiết … là một phần trong “từ điển vị nhân sinh” tại đô thị nghỉ dưỡng Sun Urban City Phủ Lý, Hà Nam.

Cách SHB truyền cảm hứng cho thế hệ nhân sự tương lai

Thế hệ trẻ có xu hướng tìm kiếm môi trường làm việc hiện đại, linh hoạt, có nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Hiểu được điều đó, SHB đang nỗ lực để tạo ra một môi trường làm việc “không giới hạn”, hướng tới xây dựng mô hình ngân hàng tương lai.

Vinamilk liên tục được gọi tên tại các giải thưởng về phát triển bền vững

Cam kết mạnh mẽ hướng đến mục tiêu Net Zero 2050 đã giúp Vinamilk lan tỏa tinh thần phát triển bền vững đến cộng đồng doanh nghiệp. Cũng vì vậy mà cái tên Vinamilk liên tiếp được xướng lên tại các giải thưởng về ESG, phát triển bền vững vừa qua.

Vinamilk - hành trình ấn tượng 16 năm liền là Thương hiệu Quốc gia

Vinamilk tiếp tục được vinh danh Thương hiệu Quốc gia Việt Nam 2024, viết tiếp một hành trình đặc biệt và khác biệt của doanh nghiệp sữa Việt duy nhất giữ vững danh vị này trong 16 năm liên tiếp.

Thế mạnh Việt thu về 3,6 tỷ USD, thế 'vô địch' tại thị trường Mỹ

Một thế mạnh của Việt Nam đang chiếm lĩnh tại thị trường Mỹ, chiếm gần 89,4% tổng giá trị nhập khẩu của quốc gia này. Nước ta cũng đã thu về gần 3,6 tỷ USD trong 10 tháng qua.

Thị trường bất động sản Thủ đô sẵn sàng bước vào chu kì mới

Chu kì mới của thị trường bất động sản dần khởi động với sự trỗi dậy của những địa hạt đầu tư mới. Tại Hà Nội, sự khởi sắc của thị trường đang gọi tên điểm đến mới của dòng tiền: khu vực đông bắc Thủ đô.

Đặc quyền độc nhất chỉ có tại 2 tòa phức hợp đa tiện ích The Sola Park

Sở hữu loạt tiện ích đẳng cấp, đáp ứng nhu cầu sinh sống - làm việc - giải trí trong 1 tòa tháp, đảm bảo an ninh an cư - đó là những đặc quyền chỉ có tại 2 tòa phức hợp The Avenue và The Sky, thuộc dự án The Sola Park.